De Houttovenaars
125 jaar Jachtwerf Joh van der Meulen Sneek
Het is niet niks uit eiken die jarenlang bloeien
Na enig gezaag en gehamer een schip te laten groeien
Dat moeten tovenaars zijn, die met hamer, beitel, schaaf en zaag
Een taaie houten plank bewerken tot hij buigt gestaag.
Dit zijn slechts enkele strofen uit een gedicht, dat ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de jachtwerf joh. van der Meulen onder de titel Houttovenaars werd geschreven. Nu, 25 jaar later, volstaan we niet met een gedicht. Een werf die 125 jaar bestaat verdient een boek. De term tovenaars suggereert misschien dat over die een en een kwart eeuw een sprookjesachtig verhaal te vertellen valt. Niets is minder waar. Dit boek gaat over zeven generaties van traditionele houtbouwers. Verhalen opgediept uit het geheugen van de Van der Meulens liggen ten grondslag aan de inhoud. De schrijvers en samenstellers van deze uitgave hebben die mondelinge overlevering zo waarheidsgetrouw mogelijk opgetekend.
Het is een familiekroniek met hoogtepunten, maar ook met moeilijke periodes. Een kroniek van Friese, ambachtelijke bedrijvigheid op beperkte schaal, maar van grote betekenis voor traditionele rand- en platbodems en hun eigenaren. Met gevoel voor kwaliteit, vakmanschap en vorm hebben deze Friese houttovenaars velen, in Nederland en daarbuiten, zijn of haar 'grote' liefde bezorgd: een schip dat een deel van hun leven is.
De werfbazen Douwe, Tjeerd, Hendrik, Johannes, Tjeerd, Johannes en Henk zijn verantwoordelijk voor onze prachtige schepen. Hun vakmanschap hebben zij van generatie op generatie overgedragen, waarbij de gehechtheid aan traditie een tweede natuur werd van iedere volgende werfbaas. De familie Van der Meulen is daarentegen niet bang geweest zaken af en toe heel anders aan te pakken. Het voortbestaan van de werf en de overlevingsdrang maakt iedere werfbaas creatief. In 125 jaar is het kenmerk van de werf 'de traditie van vernieuwing', maar wel trouw aan het 'hout'.
Uit de schat aan gegevens is vast komen te staan dat de werf pas in 1880 is ingeschreven in het handelsregister. De eerste Van der Meulen had echter in 1836 al een skûtmakkershellinkje in Terkaple. Boten bouwen zit de Van der Meulens dus al 170 jaar in het bloed; de officiële inschrijvingsdatum, 1880, telt voor het vaststellen van de ouderdom van de werf. Jachtwerf Joh. van der Meulen is al in drie eeuwen actief en daarmee de oudste traditionele houtwerf in Friesland.
De samenstellers en schrijvers van dit boek hebben met groot genoegen gegraven in de familiegeschiedenis en het werfmateriaal, dat van zolders en uit kasten te voorschijn kwam. Het was eveneens een genoegen te luisteren naar de verhalen van Johannes, die met het stijgen der jaren steeds spraakzamer is geworden. Het maken van dit jubileumboek hebben we met zeer veel plezier gedaan. Wij hopen dat u minstens zo veel plezier beleeft aan het lezen en bekijken ervan.
Auteurs
Henk van der Meulen, Johannes van der Meulen, Sim Blaauw, Klaas Smit, Rienk Smit
Drukkerij Bariet BV Ruinen
Hardcover gebonden, 2005, 96 pagina's