De Kijlenaer

'De Kijlenaer' is in 1989 in het Stamboek opgenomen als "Tholense schouw". Op het Inschrijvingsformulier stond eerst vermeld "Baarda zeegrundel". Waarom dit later is veranderd in "Tholense schouw" is helaas niet meer na te gaan in het archief. De foto's laten duidelijk een Baarda Zeegrundel zien. Ontwerper Sipman heeft tekeningen aan derden verstrekt, waaronder jachtbouwer Gruis te Steendam (Groningen), die ook dit schip heeft gebouwd.
Zeegrundel
Het prototype van de Zeegrundel werd in 1962 door P.A.Sipman ontworpen en in 1964 gebouwd bij Haasnood Scheepssmederij te Katwijk. Het werd een 7 meter jachtje met geringe diepgang, dat al veel kenmerken bezat van de latere Zeegrundel. Met name de rompvorm werd later nauwelijks meer gewijzigd. Het eerste deel van de scheepsnaam, "Zee" is naar analogie van de "Zeeschouw" en door de naam "Grundel" onderscheidde dit scheepje zich van de populaire betaalbare schouwen, die toen in grote aantallen werden gebouwd. Sipman is met zijn ontwerp bewust afgeweken van de gangbare platbodems. In tegenstelling tot vrijwel alle Oudhollandse platbodems, ligt het grootspant bij de Zeegrundel achter het midden. Deze moderne opvatting is van belang voor de vormweerstand van de romp. Het grootspant van de Zeegrundel is typisch Oudhollands. Van spiegel tot grootspant is de rompvorm van de Zeegrundel identiek aan die van de Zeeschouw en van grundels. Het voorschip is door haar V-vorm afwijkend en heeft dus geen vlakke bodem.
Een aantal jaren later ontstond er een samenwerkingsverband tussen de ontwerper P.A. Sipman en E.D. Baarda van Baarda’s Jachtbouw uit ’s-Graveland, op wiens initiatief het ontwerp enige wijzigingen onderging. Uit de 7 m Zeegrundel werd het type van 6 m lengte ontwikkeld en later is het grotere model van 8,5 m ontworpen, dat een erg geliefd model is geworden.
In de loop van de jaren nam Baarda Jachtbouw de verdere ontwikkeling van de Zeegrundel zelf ter hand, maar er werden door Sipman ook tekeningen aan derden verstrekt, waaronder jachtbouwer Gruis te Steendam (Groningen) en aan zelfbouwers. Slechts de oorspronkelijke ontwerpen van de Zeegrundel van 6, 7 en 8,5 m lengte zijn van Sipman. Alle andere gewijzigde uitvoeringen zoals 7,5 m Zeegrundel, motorgrundels, typen met verlengde en verhoogde kajuiten zijn geesteskinderen van Baarda.
Zeegrundels voldoen niet aan de criteria van de SSRP
De Baarda-grundel is door Baarda en Sipman ontworpen in de jaren-'60 en wijkt belangrijk af van het klassieke grundel type dat zijn oorsprong vindt op de Hollandse plassen, met name de Haarlemmermeer. De ontwerpers geven zelf aan, dat zij het ontwerp hebben afgeleid van een Zeeuws vissersschip van rond 1800, de 'botvisser'. In termen van de criteria voor inschrijving is het type daarom te karakteriseren als een dualistische tussenvorm. Inschrijving is daarom van het begin af aan door het SSRP bestuur geweigerd. Daarmee wordt geenszins een (negatief) oordeel gegeven over vorm en uitvoering van het type maar het voldoet, evenals de Scheldeschouw, de Cormorant en de IJsselmeergrundel, om enkele voorbeelden te noemen, niet aan de Criteria.
Het vermoeden bestaat, dat vanwege de opmerking dat de ontwerpers het ontwerp hebben afgeleid van het model van een Zeeuwse "botvisser", de type-verandering naar Tholense schouw heeft plaatsgevonden.
Eigenschappen
Plaquette nummer: | 1583 | Zeil nummer: | |
---|---|---|---|
Categorie: | O | Tekening nummer: | |
Type: | Tholense schouw |
Bouw
Bouwjaar: | 1974 | Ontwerper: | P.A. Sipman |
---|---|---|---|
Werf: | Fa. E. Gruis | Werf plaats: | Steendam |
Motor: | Inbouw | Motor type: | |
Materiaal romp: | Staal | Materiaal kajuit: | Staal |
Materiaal zeil: | Dacron | ||
Onderwaterschip: | Kiel: |
Afmetingen
Lengte stevens: | 9,00 m | Breedte berghout: | 3,25 m |
---|---|---|---|
Diepgang: | 0,70 m | Masthoogte water: | 11,80 m |
Oppervlakte grootzeil: | 0,00 m2 | Oppervlakte fok: | 0,00 m2 |
Oppervlakte botterfok: | 0,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 0,00 m2 |
Oppervlakte totaal: | 0,00 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
onbekend – onbekend | ( Vrouwe Adriana) |
---|---|
onbekend – 1998 | N.P.J. Laan, Kiel Windeweer ( Vrouwe Adriana) |
1998 – onbekend | A. Wilhelm en B. Bruns, Dortmund ( De Kijlenaer) |
Geschiedenis
1989
1989
1989: De Inschrijving van "Tholense schouw" 'De Kijkenaer' in het Stamboek


