Waarom? Daarom!

Veel schippers van Ronde en Platbodemjachten willen graag iets overdragen van het plezier dat ze elk seizoen beleven aan boord van hun schip. Want dat is een van de dingen die wij allemaal ervaren: hoe je juist op deze jachten kunt genieten van wind en water, van een fijn gezelschap, van de rust van ondiepe of afgelegen vaarwateren, waar vaak alleen deze schepen veilig kunnen varen. Dit frappeert ook telkens weer bij een reünie van de ronde en platbodemjachten: hoe duidelijk aan boord de gezinnen - want dat zijn het meestal - en hun gasten genieten. Varen met zo'n schip is wel een heel bijzondere manier van relaxen.

Plezierig varen met Ronde en Platbodemjachten

Ieder die vaart komt deze schepen op zijn tochten tegen. En dan is vaak de vraag: wat is dat nu voor type schip? Jaap Kramer en Wim de Bruijn hebben geprobeerd in het boek "Plezierig varen met Ronde en Platbodemjachten" (uitgegeven in 1972) hierin klaarheid te brengen door aan het begin van elk hoofdstuk een aantal duidelijk waarneembare kenmerken van het betreffende type te noemen. Daarop geven niet alleen de tekeningen een visuele aanvulling, maar vooral ook de foto's van de watersportfotograaf Theo Kampa; foto's vaak onder moeilijke of gevaarlijke omstandigheden gemaakt, die iets weergeven waarin technische tekeningen en vaktermen tekort schieten: de sfeer van het klassieke jacht en het zeilen ermee.
Al die verschillen in vormen en afmetingen, die wij nu nog in de jachten terugvinden, zijn in de loop der eeuwen ontstaan als gevolg van allerlei omstandigheden zoals gebruiksdoel, vaarwater, inzichten van de bouwer, beschikbare materialen en - ook toen al - het beschikbare bedrag.

>> Allerlei soorten scheeptypen en welke wil je varen?

>> De rol van de Stichting Ronde en Platbodemjachten hierbij

De belangstelling voor het Traditioneel Nederlandse jacht levend houden (Gerard ten Cate)

Een poging. Voor mij begint dat ongeveer in 1970. Met mijn ouders en broer groeide ik op in een gezin waar altijd een zeilboot als een soort toegevoegde waarde was. Toen mijn broer en ik opgroeiden voer mijn vader eerst met een kleine Regina, later een Regina II. Schepen gebouwd door jachtwerf Valk in Franeker. Scherpe zeilscheepjes dus. De eerste was zeven meter lang. De andere 9 meter.
Waarom weet ik niet, maar ik vond toen met name kleine schouwtjes leuk. Die van Brandsma vond ik het mooist. Het heeft niet eens heel lang geduurd dat ik er een kreeg. Daarmee was ik in de familie een beetje een afvallige. Immers een schouwtje was geen scherpe zeilboot en wedstrijden werden er bij ons op het meer niet voor georganiseerd. Neemt niet weg dat ik er wel altijd mee op het water te vinden was.

>> De belangstelling voor het Traditioneel Nederlandse jacht levend houden

Deel het vaarplezier (Ineke Verkaaik-Hogervorst)

Ineke Verkaaik-Hogervorst, voorzitter van de behoudsorganisatie Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten (SSRP), zegt altijd: ‘Alles begint met aandacht’. In 1953 vond de eerste reünie van rond- en platbodemjachten plaats in Grou. Een reden was dat de belangstelling voor deze schepen afnam en het ene na het andere schip bij verkoop naar het buitenland verdween. De oprichting van de SSRP vond twee jaar later plaats, in 1955. Een doelstelling van een aantal liefhebbers was de belangstelling voor rond en plat weer terug te laten keren.

>> Deel het vaarplezier

Waarom ik platbodem zeil (Olav Loeber)

Met twaalf jaar mocht ik naar de Jantjes van de KWVL. In die tijd (1957) begon je, onder deskundige leiding van seniorleden, met het oefenen van de steken. Zeilen ging in de houten schouwen, waarvan de Vereeniging er drie grote en twee kleinere bezat. Later uitgebreid met drie kleinere. In die schouwen leerde ik de eerste beginselen van platbodemzeilen. Samen met andere leeftijdsgenoten, waarvan ik nu nog, na 68 jaar lidmaatschap van de KWVL, een aantal tot mijn goede vrienden kan rekenen. Rond vijftien-zestien jaar mochten we een schouw een dag afschrijven voor 7,50 gulden. Daar maakten we in de zomervakanties, tussen mijn wedstrijden met een stern, ruim gebruik van met vijf tot twaalf belhamels tegelijk. Menig keer schudde havenmeester Hoekzema zijn hoofd als wij met veel rumoer de haven uit- en inzeilden.

>> Waarom ik platbodem zeil

Meedoen aan een reünie - Ter lering ende vermaeck (Martijn Perdijk)

Meedoen aan een reünie voor Ronde en Platbodemjachten doe je vooral voor de gezelligheid, vindt Martijn Perdijk, de werfbaas van 'Wind en Water' in Heeg. 'Je bent onder gelijkgestemden, die allemaal liefde hebben voor bootjes,' zegt hij, 'en je mag een heel weekend lang eindeloos praten over bootjes, al dan niet onder het genot van eten en een drankje. Dat is een heerlijke bubbel, want het is een echte reünie: velen kennen elkaar al langere tijd. Het gesprek gaat weer verder waar je gebleven was, ook al heb je elkaar een jaar niet gezien. Naast bootjes, komen ook het wel en wee aan de orde, want je bent allemaal goede kennissen van elkaar.'

>> Meedoen aan een reünie - Ter lering ende vermaeck

Het meest bijzondere evenement dat je kunt meemaken (Maarten Vermeulen)

Maarten Vermeulen is al jaren voorzitter van de Regionale Friese Reünie. Sinds 1968 organiseert het comité jaarlijks de reünie voor Friese houten rond- en platbodems. Elke vijf jaar, wanneer de SSRP haar jubileum viert, schuiven ze aan bij de jubileumreünie van het Stamboek. “Wanneer je zoveel jaar op een rond- of platbodem zeilt, dan vind je dat gewoon, maar dat is het niet. Al die schepen bij elkaar vormen een bijzondere vloot, die je nergens ter wereld tegenkomt. Tijdens de grote reünies heb je de kans al die schepen samen te zien en er onderdeel van uit te maken.

>> Het meest bijzondere evenement dat je kunt meemaken

Herinnering aan de SSRP Lustrumreünie 1965 (Sikko Steenstra)

De aankondiging van onze voorzitter, mevrouw Ineke Verkaaik-Hogervorst, van de Lustrumreünie in het komende jaar 2025 deed mij terugdenken aan mijn eerste reünie in 1965, 11 jaar oud, aan boord van de tjalk “De Maze” van mijn ouders. Niet alleen was het woord reünie een nieuw woord voor mij, de verhalen die de ronde deden waren inspirerend en gaven aan dat dit wel een uitzonderlijke belevenis moest worden.
De reünie zou starten in Sloten, het was volop zomerweer. Op het Slotermeer lag de jachtklipper 'Eleonora II' van de familie Van Hasselt voor anker. De familie was bezig het fraaie zwart op te halen met doeken met petroleum. Nog dichter bij Sloten komende zagen we een woud van masten. Meer dan 100 schepen hadden zich reeds verzameld en de gracht door Sloten lag vol met ronde jachten.

>> Herinnering aan de SSRP Lustrumreünie 1965 (Sikko Steenstra)

Scheepsverhalen in het kader van 50 jaar SSRP in 2005

In dit deel van Waarom? Daarom! vindt u een aantal "scheepsverhalen" afkomstig uit de bijlage van de Spiegel der Zeilvaart juli/augustus 2005, handelend over een aantal in het Stamboek geregistreerde schepen en hun eigenaren. Om u enig inzicht te geven in de veelheid en diversiteit van scheepstypen die we kennen in deze behoudsorganisatie, hebben we een aantal veel op de Nederlandse wateren rondvarende voorbeelden daaruit gedestilleerd.

Het leek ons leuk om niet louter de schepen en hun eigenaren te beschrijven, maar om van deze gelegenheid gebruik te maken om ook de verschillende aspecten zoals die spelen binnen een dergelijke actieve club, aan bod te laten komen. Zodoende hadden we bij het schrijven verschillende uitgangspunten die we graag hebben benut.

Terug naar overzicht