De criteria in 1994

Het te voeren beleid is bekend gemaakt omdat het bestuur meent dat duidelijkheid is gewenst en eigenaren van schepen en donateurs van de stichting recht hebben te weten waar zij wat dit beleid betreft, in de toekomst op moeten rekenen.
Gedurende vele vergaderingen werden de noodzakelijke beslissingen genomen en vastgelegd. Vergaderingen, waarin de, onder andere door het VSRP-bestuur aangedragen opmerkingen, werden afgewogen tegen de door het SSRP-bestuur gevoelde verantwoordelijkheid als Behoudsorganisatie. De winterreünie bood de gelegenheid de aldaar aanwezige donateurs over een en ander te informeren. Ook werd aan alle donateurs het concept besluit met toelichting toegezonden.
Het ontbreken van negatieve reacties tijdens de winterreünie en het uitblijven van reacties op de toegezonden beleidsvoornemens, zijn voor het bestuur grond voor de conclusie dat een goede middenweg werd gevonden tussen de voor de geloofwaardigheid van het Stamboek noodzakelijke maatregelen en de belangen van eigenaren/donateurs.

Alle schepen worden ingedeeld in een categorie (A t/m D). Schepen die niet voldoen aan de eisen van één der categorieën zullen in de toekomst niet meer worden opgenomen in het Stamboek.
Indeling vindt plaats in de volgende categorieën.

• A. Ronde- en platbodemjachten in hun oorspronkelijke vorm. Dit zijn schepen ouder dan 50 jaar, gebouwd en gerestaureerd volgens de oorspronkelijke bouwwijzen.
• B. Ronde en platbodemjachten welke oorspronkelijk voor 1940 zijn gebouwd als rond of platbodem-bedrijfsvaartuig en op verantwoorde wijze tot jacht zijn verbouwd.
• C. Ronde en platbodemjachten jonger dan 50 jaar, gebouwd en gerestaureerd volgens dezelfde oorspronkelijke vormen en bouwwijzen als jachten behorende tot categorie A.
• D. Overige ronde en platbodemjachten, welke niet onder categorieën A. B of C vallen, doch die voldoen aan de geldende "Criteria voor inschrijving in het Stamboek".

Ter toelichting kan hierbij worden vermeld dat voor jachten in de categorie B het bouwjaar van het belangrijkste deel van het jacht. de romp, maatgevend is. omdat na 1940 geen zeilende bedrijfsvaartuigen meer werden gebouwd die geschikt waren voor ombouw tot jacht. Met deze indeling in categorieën is een begin gemaakt. Bij nieuwe inschrijvingen wordt door de Criterium Commissie geadviseerd omtrent de indeling in een categorie.
Bovengenoemd beleidsvoornemen werd in aangepaste vorm gepubliceerd zodat ook anderen dan donateurs van de stichting ervan kennis konden nemen. Publicatie geschiedde in de 'Spiegel der Zeilvaart" en de "Loefbijter". Een artikel in het blad "Watersport" onder de titel "Opschoning van het Stamboek" kwam tot stand zonder overleg met het Stichtingsbestuur.

Spiegel der Zeilvaart 1994 mei nummer 4 - Stamboek en Criteria

Tijdens de laatste winterreünie van de SSRP en VSRP in het Teylermuseum in Haarlem, kwam het bestuur van de SSRP met interessant nieuws o.m. betreffende de Criteria tot opname in het Stamboek Ronde en Platbodemjachten. In Tuighpraet kunt u al regelmatig lezen over de oproepen die worden gedaan betreffende schepen die "zoek" zijn. In de loop der jaren zijn er zo'n 1600 plaquettes uitgegeven, dat wil zeggen dat er van deze schepen technische gegevens beschikbaar zijn. Alleen, van slechts 900 schepen kent de SSRP de eigenaar omdat dit aantal donateur is van de Stichting. Een van de taken van het bestuur is het zoeken naar de overige eigenaars. Teneinde het Stamboek zijn waarde te laten behouden als register van authentieke ronde en platbodemjachten zowel naar vorm als naar bouwwijze, dient het beleid tot opname in het Stamboek duidelijk en doorzichtig te zijn.
Een eerste aanzet tot meer duidelijkheid was het vaststellen van de nieuwe criteria voor Lemsteraken, hoogaarsen en schokkers. De gedurende 1993 verkregen ervaring met deze nieuwe Criteria, waarin een aantal in de praktijk geconstateerde onduidelijkheden werd opgeheven en waarmee een als ongewenst ervaren ontwikkeling kon worden bijgestuurd, zijn positief.
De werkgroep schouwen legt op dit moment de laatste hand aan de aanvullende Criteria voor de Schouwen. Het Bestuur rekent er op dat in ieder geval de aanvullende Criteria voor de zeeschouwen eind april voor belangstellenden beschikbaar zullen zijn.
Het is de bedoeling dat na gereed komen van aanvullende Criteria voor Schouwen en Criteria voor Staverse jollen en tjalken zullen worden onderzocht. Tevens zal worden bekeken of er nog voor andere typen Ronde en Platbodemjachten aanvullingen op de Criteria gewenst zijn.
Het gevolg van deze aanvullende Criteria en de betere handhaving hiervan is dat de Criterium Commissie meer werk zal hebben bij het beoordelen van de schepen. Ook zal er meer dan tot dusver door inspectie van de schepen zelf worden gecontroleerd of de schepen voldoen aan de Criteria. Het zal duidelijk zijn dat de aanwezigheid van tekeningen, die dan later een essentieel onderdeel van het archief kunnen worden, de werkzaamheden van de Criterium Commissie zullen vereenvoudigen en versnellen.
Het is niet realistisch te veronderstellen dat Criteria nadat alle noodzakelijke aanvullingen zijn aangebracht, voor een lange reeks van jaren ongewijzigd tot ieders tevredenheid bruikbaar zullen zijn. Wel menen wij dat het gewenst is gedurende meerdere jaren ervaring op te doen met de Criteria zodat een ieder kan weten waaraan in het Stamboek ingeschreven Ronde en Platbodemjachten voldoen.