De criteria in 2000
In het Jaarverslag wordt vermeld dat er een tweetal wijzigingen in de Criteria ten aanzien van toepassing van niet-traditionele houtsoorten en de maximum lengte van Lemsteraken worden aangebracht.
Het besluit om van nu af aan de Criteria voor inschrijving in het Stamboek, de Schepenlijst en de ledenlijst van de VSRP in een losbladig systeem te bundelen heeft zich in dit verslagjaar tegen ons gekeerd. Door verschillende oorzaken ontstonden dusdanige vertragingen dat het klappertje aan het eind van het verslagjaar nog steeds niet was rondgestuurd. Het bestuur betreurt deze gang van zaken ten zeerste. Naar het zich laat aanzien zal het complete boekje met op dat moment actuele gegevens in het komende voorjaar beschikbaar zijn.
Criterium Commissie
Aan het begin van het verslagjaar overlegde het bestuur met de Criterium Commissie in zijn nieuwe samenstelling over taak en werkwijze van de commissie. Ook de nieuw benoemde voorzitter van de Beroepsraad was hierbij uitgenodigd om hem in de gelegenheid te stellen met iedereen kennis te maken. De commissie onderwierp de redactionele bewerking van de criteria aan een nauwlettend onderzoek en signaleerde op haar beurt een aantal fouten en ongerijmd¬heden in de tekst, die tot dan toe nog steeds over het hoofd waren gezien.
Verder kwam ze met twee voorstellen tot aanpassing van de criteria, resp. ten aanzien van de toepassing van niet-traditionele houtsoorten en de maximumlengte van Lemsteraken. Beide voorstellen werden door het bestuur overgenomen.De tekst van artikel 4.5 van de algemene criteria is zodanig aangepast dat voor jachten van categorie D de toepassing van niet-traditionele houtsoorten is toegestaan, ook voor de huid. In het licht van het feit, dat replica's in staal van oorspronkelijk houten schepen de overgrote meerderheid van de huidige ronde en platbodemvloot vormen is het volstrekt ongerijmd om vervanging van eikenhout door een andere, thans beschikbare houtsoort niet toe te staan. In de praktijk zal dit alleen opportuun zijn voor platbodems omdat de voor ronde jachten vereiste buigingen alleen met eikenhout te bereiken zijn.
De trend om steeds grotere wedstrijd-aken te ontwerpen is aanleiding geweest voor discussie tussen bestuur en Criterium Commissie over de vraag, of dit te rijmen is met het uitgangspunt, dat de romp van een in het Stamboek ingeschreven jacht zodanig moet zijn, dat overeenkomst met een oud- Nederlands type duidelijk is vast te stellen. De in de aanvullende criteria voor Lemsteraken vastgelegde begrenzing van de lengte-breedteverhouding gaat uit van een maximale lengte op de waterlijn van 15 m. De grootste traditionele Lemsteraken waren niet langer dan omstreeks 17,5 m over de stevens. Op grond hier¬van is in artikel 4.2b.1 van de aanvullende criteria voor Lemsteraken de maximale lengte van de LOA, om voor inschrijving in het Stamboek in aanmerking te komen, gesteld op 18,5 m.
In november vond een gedachtewisseling plaats tussen de Criterium Commissie, twee bestuursleden en de kring van Friese houtbouwers over de toepassing van epoxy-verbindingen in de traditionele jachtbouw in hout. Het bestuur is van mening, dat wij ook voor deze ontwikkeling een open oog dienen te hebben. Bij de discussie over de vraag, of en hoe e.e.a. in de criteria dient te worden vastgelegd, is ook het Comité voor de Regionale Friese Reünie betrokken omdat het van wezenlijk belang wordt geacht dat hierover geen tweesporenbeleid ontstaat. Aan het eind van het verslagjaar was nog geen besluit genomen.
Op verzoek van ontwerpers werd een vijftal lijnenplannen van nieuw te bouwen Lemsteraken getoetst aan de criteria en waar nodig aangepast.
In dit verslagjaar werd het recordaantal van 144 jachten aangemeld voor (her)inschrijving in het Stamboek. In 50 gevallen betrof het een her-aanmelding uit het donateurs-bestand, in 26 uit het slapende bestand en in 68 gevallen een eerste aanmelding. Daarnaast werd nog in drie gevallen een verklaring gevraagd, dat een nieuw gebouwd jacht voldeed aan de criteria voor inschrijving in het Stamboek, geldende voor Lemsteraken. In zes gevallen werd besloten, de inschrijving van een aangemeld jacht te weigeren terwijl 17 aanvragen niet konden worden afgehandeld doordat de gevraagde informatie, veelal foto's, niet ter beschikking werden gesteld.
Het bestuur heeft met leedwezen vastgesteld, dat in een aantal gevallen van monumentale Lemsteraken het onderwaterschip is voorzien van een onderbroken kielbalk. Dit zou de zeileigenschappen verbeteren. De oorspronkelijke vorm van het onderwaterschip is daardoor verloren gegaan waardoor zij niet meer voldoen aan de criteria voor de categorieën A en B van het Stamboek. Op grond hiervan heeft het bestuur in juni besloten, aldus verbouwde Lemsteraken her in te delen in cat. D.
Het dit jaar ingevoerde systeem van een administratieve voorscreening van de aanmeldingen voor herinschrijving in het Stamboek door secretaris, archivaris en voorzitter CC voldoet in de praktijk uitstekend en bekortte in de meerderheid van de gevallen de periode tussen aanmelding en inschrijving tot 2+/- 3 weken.