L. Stelwagen - Grouw

De Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten heeft ooit geïnitieerd om nog bestaande Oudnederlandse schepen op te meten en er tekeningen van te maken. Simpelweg om de vorm van deze schepen op een verantwoorde wijze voor het nageslacht vast te leggen, mochten deze schepen onverhoopt ooit verdwijnen. Mensen als Stelwagen, Vermeer, maar ook Gipon en Huitema hebben veel schepen opgemeten. De eersten deden het vooral vanuit een historische gedachte. De laatsten tekenden ze mede om de inzichten die ze er mee kregen te gebruiken voor hun eigen eigentijdse ontwerpen van Ronde en Platbodemjachten.

Ljibbe Stelwagen werd geboren in Grouw op 7 januari 1904. Hij was de zoon van Sjoerd Stelwagen, een scheepstimmerman, en Antje Wiegers Algra.
Stelwagen was een getalenteerd ontwerper met een goed gevoel voor de eigenschappen van een zeilboot. Zijn ontwerpen waren eenvoudig en betrouwbaar, maar ook snel en wendbaar. Hij begon zijn loopbaan als scheepstimmerman bij de scheepswerf van zijn vader. In 1931 werd hij lid van zeilvereniging Frisia in Grouw. Hij was een gepassioneerde zeiler en won verschillende wedstrijden met zijn zeilboten. In 1934 begon Stelwagen met het ontwerpen van zijn eigen zeilboten. Hij ontwierp een aantal succesvolle klassen, waaronder de Topklasse, de Aspirantenklasse en de Flits. De Topklasse is nog steeds een populaire klasse in Friesland.
Stelwagen was ook een actief lid van zeilvereniging Frisia. Hij was onder andere voorzitter van de vereniging en bouwde een aantal schepen voor de vereniging.

Koninklijke Watersport vereniging Frisia in Grouw

In het Jubileumboek van de Koninklijke Watersport vereniging Frisia in Grouw, "Onder wapperende wimpels door de Grouster weagen, K.W.V. Frisia 125 jaar 1860-1985" (uit een toelichting op de Ljibbe StelwagenCup, verzeild op de Flits-wedstrijden van 15 en 16 juli 1972) staat iets over de levensloop van L. Stelwagen. Daarin wordt hij consequent Ljibbe genoemd.

'Ljibbe Stelwagen Als boerenzoon opgegroeid vlak bij het water en dicht bij de werf De Polle voelde hij meer voor de scheepsbouw dan voor het boerenbedrijf. Als kleine jongen bouwde hij eerst molens en vervolgens ging hij van klompen prachtige scheepjes bouwen. Op 14-jarige leeftijd kwam hij bij baas Willem Postma op de werf De Polle. Het bouwen van schepen leerde hij hier, maar ondertussen werd er 's avonds op de tekenschool het vaktekenen geleerd. Veel heeft hij in het berekenen van de ligging der schepen, enzovoort, geleerd van Dokter Schoustra. Ljibbe Stelwagen was de ontwerper van de Top en de Adspirant. Met Skûtsjesilen was het Ljibbe Stelwagen die in de protestcommissie zat. Voor de NNWB zat hij in de Technische Commissie. Ook was hij secretaris van Lyts Frisia en voorzitter van GWS. Van de welbekende Meteoor-scheepjes voor de kinderen heeft hij er vele gebouwd ( ... )'.
Op zijn geboorteakte (en zijn overlijdensakte) is het overigens Liebbe. Op zijn grafsteen en in de overlijdensberichten is het Libbe. Hij is op 56-jarige leeftijd plotseling overleden, had maar een korte carrière, en is misschien daarom wat onbekend gebleven. Bij zijn overlijden werkte hij nog als scheepstimmerman bij R. Wester te Grou. Ik denk dat hij misschien wel meer bouwer was dan een pure ontwerper

Bekende tekeningen van L. Stelwagen in het archief van de SSRP

De bekendste tekening van Stelwagen in de SSRP-collectie is die van de Boeier 'Constanter'. Van deze tekening is later de stalen boeier 'Ichtus' gebouwd.
Ook heeft hij het Fries jacht 'Argo', de Wieringer bol 'Eudia', de punter 'Orse Pluut' en een zeilschouw in opdracht van de SSRP tekening gebracht.

Terug naar vorige pagina