Honderd jaar Brandsma Rohel
Een scheepsbouwers geslacht vergroeid met hout 1898 - 1998
Uit het voorwoord van W. van Koldam, één van de opdrachtgevers van Bein Brandsma.
Het is verrassend dat in deze tijd van fusies, verplaatsing van de productie naar goedkope landen en investeringen onder sturing vanuit Brussel, een ambachtelijke scheepswerf zich heeft kunnen handhaven. Hoewel de werf al meer dan 200 jaar bestaat, waarvan de laatste 100 jaar als eigendom van een Brandsma, is zij geen 'museumwerf'. Men heeft er zeker belangstelling voor Scheepvaartmusea, waaraan ook schenkingen werden gedaan. Het bedrijf is echter in de eerste plaats een onderneming, waarvan het maatschappelijk bestaan van de eigenaar afhankelijk is. Er worden op ambachtelijke wijze schepen gebouwd en gerepareerd, maar nieuwe technieken bij de verwerking van hout worden niet geschuwd.
Aanvankelijk werden er voornamelijk ronde en platbodemschepen voor de beroepsvaart gebouwd. Later was de productie vooral gericht op de pleziervaart. Motorbootjes, schouwen, Friese jachten, kotters en enkele zeegaande jachten met een logger van 16 meter als hoogtepunt. Daarnaast vonden op de werf reparaties en restauraties plaats. Er waren soms moeilijke tijden en ook perioden waarin het personeelsbestand tijdelijk moest worden uitgebreid. De werf is klein genoeg gebleven om de hand van de scheepsbouwmeester te kunnen blijven herkennen. Als men er zelf aan het eigen schip werkt, is het een genoegen te ervaren dat het personeel van de werf kennelijk ook plezier in het werk heeft.
De opdrachtgevers waren tientallen jaren schippers, vissers en boeren uit de regio. Later ook mensen die voor hun plezier een schip wilden hebben zoals notarissen, ondernemers, artsen, dominees en anderen met affiniteit voor het ambachtelijk gebouwde, houten schip. Er is gebouwd voor Duitse en Engelse rekening en er werden in het buitenland gebouwde schepen gerestaureerd.
In 1974 kwam ik als opdrachtgever op de werf van Brandsma. Daar had juist een aflossing van de generatie plaatsgevonden, waarbij Murk Janz. de zaak had overgedragen aan Bein. We hadden eerst een 'wyldsjitter', maar met het groeien van het gezin moest de gewenste boot ook wat groter en daarmee duurder worden.
De publicatie van dit boek toont aan waartoe een ambachtelijk bedrijf ook nu nog in staat is.
W. van Koldam
Makkum, februari 1998
Lijst van na 1960 door Brandsma gebouwde schepen
Achter in het boek "Honderd jaar Brandsma Rohel" is een overzicht opgenomen van de na 1960 gebouwde schepen.
Lijst van na 1960 door Brandsma gebouwde schepen
Auteur
Bein Brandsma
Productie Stichting Spiegel der Zeilvaart
Zie ook
In het boek zijn schepenlijsten van gerestaureerde en nieuw gebouwde schepen op de werf van Bein Brandsma opgenomen.