Uit de brand(merken)

Kadastergegevens voor scheepshistorisch onderzoek

Dit is alweer het derde boek van onderzoeker en schrijver George Snijder in het kader van scheepshistorisch onderzoek, na De maat genomen, over de scheepsmetingen, en Droge kost voor natte geschiedenis, over alle mogelijke bronnen voor een compleet scheepshistorisch onderzoek.
Varend Erfgoed zoals dat door onze vereniging wordt gekoesterd, krijgt meer waarde dan die van het object zelf door ook de verhalen er omheen op te sporen. De zoektocht naar de historie wordt nog interessanter door de scheepsboekhouding van het Kadaster te raadplegen. Sinds kort kan dat ook digitaal doordat alle kadasterkaarten en getuigschriften van het brandmerken zijn gescand. In 2020 zijn ze ook vindbaar gemaakt door de inzet van een grote groep vrijwilligers, aangestuurd door de schrijver. Het bestuur van de LVBHB heeft George in staat gesteld om deze vrijwilligers dit boekje als dank toe te sturen.

Uiteraard bevat het boekje een compleet historisch overzicht van hoe en waarom schepen gekenmerkt en te boek gesteld werden en worden. De organisatie en werkwijze van het Kadaster en zijn voorlopers wordt uit de doeken gedaan en geïllustreerd met foto's van locaties en scans van documenten. Het beschreven tijdvak loopt van de eerste hypotheekwetgeving in 1811 via talloze wetsaanpassingen en reorganisaties van de boekhouding tot de dag van vandaag. In het niet-digitale tijdperk werd een scala aan documenten bijgehouden zoals kadasterkaarten, getuigschriften van branding en naamwijzers (zoeklijsten op bedrijf, naam van een schipper of scheepsnaam). Stuk voor stuk wordt ingezoomd op deze documenten, getoond hoe ze gebruikt werden en uitgelegd hoe je ze kunt lezen.

Tot slot wordt de manier van aanbrengen van het brandmerk besproken: ingebrand of ingehakt (op houten schepen) of ingebeiteld (op ijzeren en stalen schepen). Bij een scheepsmeting wordt altijd gecheckt of er (al) een brandmerk is of dat het nog moet worden aangebracht. In de Liggers van de Scheepsmetingsdienst staan de afkortingen: 'AB' (aanwezig bevonden), 'AI' (aanwezig ingehakt), 'I' (ingehakt/ ingebeiteld).

Snijder MBA, Ir. G.L.
Uit de brand(merken). Kadastergegevens voor scheepshistorisch onderzoek.
Alphen aan den Rijn: Aeolus.
Gelijmd,15,4 x 22,9 cm,
178 pagina's in kleur.
Prijs € 27,50.
ISBN 978-90¬8143-667-0.
Te bestellen via de webwinkel van de LVBHB

Terug naar overzicht