2015-8: Varend Erfgoed Centraal of Varend Behang
Spiegel der Zeilvaart oktober 2015 nummer 8
Onlangs hoorde ik een platbodemeigenaar, op weg naar een groot evenement, zeggen: 'Daar ga ik weer met mijn varend behang'. Niet negatief bedoeld, maar wel illustratief voor de tegenwoordige tijd. Ie kunt de krant of de watersportbladen niet opslaan, of zoals onlangs in Groningen de radio aanzetten, of je ziet of hoort de aankondigingen al: een groot spektakel daar en daar. Een groot festival met muziek, kermis, markt en als verdere aankleding een kanaal of haven vol met oude schepen. De grote Sails doen daar dan ook nog een grote groep indrukwekkende Windjammers bij, de echte publiekstrekkers. Maar over het algemeen is het een lokaal gebeuren.
Belangstelling voor Varend Erfgoed
De behoudsverenigingen, verenigd in het FVEN (vroeger FONV), hebben elk jaar een eigen evenement. De ene wat groter dan de ander, maar dat heeft ook met de omvang van de stichting of vereniging te maken. Een aantal van deze evenementen zijn lokaal, andere 'zwerven' door Nederland. Bij sommige verenigingen op uitnodiging van een stad of gemeente.
Daarnaast zijn er de vele lokaal georganiseerde evenementen, waarbij aan de behoudsverenigingen wordt gevraagd of leden belangstelling hebben om met hun schip een tijdje 'mooi' te komen liggen voor de aankleding in ruil voor een aangenaam verblijf. Uit de grote hoeveelheid evenementen mogen we aflezen, dat er onder het grote publiek veel belangstelling bestaat voor het kijken naar 'oude' schepen. In het voorjaar heeft het onderwerp gelukkig weer de aandacht getrokken van de landelijke politiek. Behoud van ons Cultuur Erfgoed. De EVEN maakt zich er sterk voor. Het ultieme podium voor deze aandacht is natuurlijk een SAIL evenement als dat in Amsterdam. Zo commercieel als wat, maar het trekt miljoenen belangstellenden. Dus wordt ook alles uit de kast gehaald om die aandacht te trekken. Met ons 'kleinere' Varend Erfgoed als Varend Behang in eskaders tijdens de intocht en later verspreid liggend op meerdere plaatsen in de stad
MusSAIL
Wij hadden natuurlijk in juni ons eigen Jubileum evenement in samenwerking met De Zevenwolden in Lemmer. Een reünie waar de schepen twee keer varend de aandacht trokken en verder centraal lagen, aangekleed met activiteiten op de wal. De omgekeerde wereld dus. Maar ook dat trok veel aandacht, waarmee we erg blij waren. Dat merken we ook in de vele reacties achteraf. In juli was er elk uur op de Groningse radio te horen dat Musselkanaal, in het zuidoosten van de provincie haar eigen SAIL organiseerde in samenwerking met de Vereniging het Historisch Bedrijfsvaartuig. Zo'n 100 oude bedrijfsvaartuigen, nu vaak varende woonschepen in hun oude jasje, waren er aanwezig. Soms ook op een lokale werf gebouwd. Een soort thuiskomen dus. Met heel veel aandacht van en voor het publiek. Een evenement dat werd georganiseerd In het kader van het 400 jaar bestaan van de provinciegrens tussen Drenthe en Groningen en het 250-jarig bestaan van Het Stadskanaal voor de afvoer van het turf, ooit gegraven (400 meter per jaar met de hand...) in opdracht van de Stad Groningen. Hier was de omgeving het behang en waren de schepen de trekpleister in een breed historisch verhaal. Met bijzonder enthousiaste eigenaren en beheerders van schepen, die hun verhalen steeds maar weer vertelden aan de bezoekers. Zo kan het dus ook, met uitgebreid aandacht voor het historisch besef. Wat vroeger een hard bestaan was heet nu plezier. Hoewel het goed duidelijk werd dat je ook met plezier de nodige zweetdruppels kunt verliezen. Hulde aan onze Erfgoed hoeders!
Het Erfgoed in het Stamboek
Een groot deel van de schepen die al of niet `actief' in het Stamboek staan geregistreerd behoort tot ons Erfgoed. Schepen gebouwd voor 1950 of later en/of gerestaureerd naar de oorspronkelijke vormen en bouwwijzen. Dat zijn er al ruim 400. Verder liggen er nog diverse oude schepen in musea. Een groot aantal waar we trots op zijn en waarvan we de geschiedenis ook zo goed mogelijk in hun historische context willen vastleggen. Op basis van veel onderzoek zijn vanaf de oprichting van het Stamboek de oorspronkelijke vormen van de Ronde en Platbodemschepen in tekeningen en zogenaamde Criteria vastgelegd. Na 1950 zijn er vele jachten gebouwd, die voldoen aan deze Criteria en daarvan zijn er ook ruim zoon in het Stamboek opgenomen. Want dat daar belangstelling voor is, zien we tijdens de evenementen, maar ook aan de bezoekers en reacties op onze website. Geen Heden zonder Verleden! En dat geldt ook voor ons Stamboek.
SdZ 2015 nr08 oktober - Varend Erfgoed Centraal of Varend Behang
Jan Eissens, Stamboekbeheerder
stamboek@ssrp.nl