De spoorhaven van Stavoren
21 maart 2018
Ten noorden van het voormalige spoorstation van Stavoren werd in 1885 een ruime spoorhaven aangelegd. Het station was immers geen eindstation. De reizigers konden hier overstappen op een veerboot naar Enkhuizen om daar hun reis te vervolgen. Over het spoor werden natuurlijk ook goederen vervoerd. Voor die goederentreinen werd in 1899 een speciale steiger aangelegd waar de wagons over rails op een stoompont werden geduwd. Op de foto is links, achterin de haven de plek waar dat plaatsvond. Deze spoorponten werden onrendabel toen in 1932 de Afsluitdijk gereed kwam. Ze werden in 1936 uit de vaart genomen. Het vervoer van treinreizigers met grote veerboten had meer succes. De rederij C. Bosman uit Alkmaar had in 1886 de concessie gekregen en voer eerst met stoom/radarschepen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog en daarna werden grote, luxe veerboten ingezet van bijna 70 meter lang, die wel 1500 passagiers konden vervoeren. Als rederij Bosman in 1936 stopt met de veerboten, neemt rederij Koppe uit Amsterdam de concessie over. Koppe blijft varen tot 1971. Daarna wordt de veerdienst een seizoensdienst die met kleinere schepen wordt uitgevoerd door autobusmaatschappij NACO uit Alkmaar.
Het grote station in Stavoren is in 1969 afgebroken en vervangen door een bescheiden abri. Rechts op de foto, op de uitstekende punt van het vroegere NS-terrein, is met Europees geld een restaurant verschenen. Helemaal rechts de ophaalbrug over de gerestaureerde zeesluis met daar achter het Nautisch Kwartier Stavoren van Arthur van der Werff, de plek waar in 1918 Auke van der Werff met scheepswerf Volharding begon. Helemaal links op de foto de huidige scheepswerf Volharding van Auke van der Werff, die er luxe Sturiërjachten bouwt. Dit voorjaar bestaat zijn werf honderd jaar, wat in juni gevierd zal worden. In 1863 werd nog een felle strijd geleverd tussen de stadjes Hindeloopen en Stavoren over de vraag welke locatie het meest geschikt zou zijn voor de spoorwegen om een grote haven aan te leggen. Het is Stavoren geworden. Vooral omdat de haven van Stavoren traditioneel minder last van verzanding had dan het piepkleine haventje van Hindeloopen. De ruime spoorhaven zou voor Stavoren op dit moment wel wat erg groot zijn, ware het niet dat de chartervaart met klippers en tjalken dankbaar gebruik maakt van deze ruimte.
