Gemeentelijke herindeling
17 januari 2019
De gemeente Heerenveen bestaat pas vanaf 1934. Voor die tijd was 'het Friesche Haagje' verspreid over drie gemeenten: Aengwirden, Haskerland en Schoterland. De Schoterlandse Compagnonsvaart vormde de grens oost-west en de Heerensloot noord-zuid. Aengwirden lag ten oosten van de Heerensloot, Haskerland ten westen daarvan en Schoterland ten zuiden van de Compagnonsvaart. De naam 'Heerenveen' stamt al uit 1551, toen Van Dekema, Cuyck en Foeyts, 'de drie Heeren van het veen', besloten bij het kruispunt van Heerensloot en Schoterlandse Compagnonsvaart een compagnie op te richten om turf te winnen. Dirk Piebes Sjollema (1760 - 1840) schilderde de Heerensloot kijkend naar het zuiden. Het grote pand aan het einde van de vaart ligt aan de Compagnonsvaart en is nu het kantoor van Kuiper Verzekeringen BV.
De verdeling over drie gemeenten was ook in die tijd wel zeer onpraktisch. De succesvolle krantenman Jacob Hepkema die in 1910 de bekende boeier 'Tjet Rixt' kocht, woonde begin 1900 aan de Heerenwal, gemeente Haskerland. Zijn drukkerij lag aanvankelijk iets achter het grote pand naar het zuiden, dus in de gemeente Schoterland. Later verhuisde hij naar de andere kant van de vaart, dus naar de gemeente Aengwirden en liet hij een moderne drukkerij bouwen aan de Stationsweg, toen dus gemeente Haskerland. Zijn bekend geworden zoon Mindert Hepkema is ook niet in Heerenveen geboren, maar is ingeschreven in Nijehaske, gemeente Haskerland. Een relatief belangrijke plaats in Friesland zonder eigen bestuurlijke kern is natuurlijk een onding. Gemeentelijke herindelingen hebben in zo'n situatie hun nut.
