Oud experiment
8 augustus 2020
Bovenstaand schip ziet er misschien futuristisch uit, maar de foto is in 1924 genomen in Kiel, toen het eerste rotorschip (de Buckau, later Baden Baden) als experiment in gebruik werd genomen. Het experiment werd geen succes. De voortstuwing van schepen met een dieselmotor en een scheepsschroef bleek efficiënter te zijn dan de hybride voortstuwing met rotoren. Nu, honderd jaar later, wordt er weer met deze wijze van voortstuwing geëxperimenteerd. De belangen zijn veranderd. Motorschepen met schroefaandrijving zijn vervuilend. Dat willen we niet, dus wordt er gezocht naar alternatieven. Sommigen denken aan herleving van de zeilvaart met moderne technieken. Anderen doen onderzoek naar elektrisch aangedreven vrachtschepen. Het eenvoudigste lijkt het gebruik van schonere brandstof in bestaande dieselmotoren. Maar ook de aandrijving met een Flettner rotor is na honderd jaar weer in beeld gekomen. Een Flettner rotor is een aanvullende voortstuwing naast een traditionele dieselmotor. De rotor helpt door het Magnuseffect. De rotor wordt door een elektromotor in beweging gezet en levert vervolgens door windkracht een veelvoud aan energie terug onder gunstige omstandigheden.
Als de wind van opzij komt, halve wind, zorgt de draaiing van de rotor voor een versnelling van de luchtdeeltjes aan de ene zijde en een vertraging aan de andere. Die versnelling en vertraging betekenen een verschil in luchtdruk die door de cylindervorm omgezet wordt in een voorwaartse beweging. Het is dus niet zo, dat een rotorschip zomaar alleen op de wind kan varen. Het is een hybride techniek die ervoor kan zorgen dat de traditionele dieselmotor op een lager pitje kan draaien en daardoor zuiniger wordt. Onder gunstige omstandigheden kunnen twee Flettner rotoren op een vrachtschip een besparing van omstreeks 15% brandstof opleveren. Dat is voor de zeevaart wellicht aantrekkelijk, hoewel dat afgewogen moet worden tegen de extra kosten. Pas als voor de uitstoot van CO2 betaald moet worden, worden dergelijke alternatieven echt interessant.
