Staande zeilen
7 maart 2019
Er is iets merkwaardigs als er met het Friese Statenjacht 'Friso' gezeild wordt. Opvallend vaak zie je op dat schip de mensen staande zeilen. Dat heeft natuurlijk zijn redenen. De Friso wordt gezeild door tenminste twee professionele schippers, de anderen aan boord zijn gasten. Die mogen wel eens de helmstok vasthouden, maar in beginsel worden zij gezeild. Bij deze boeiers zit (of staat) de fokkenist altijd naast de mast. De fokkeschoot wordt daar belegd op een hakblok en wordt dus niet bediend vanuit de kuip. Ook bij slecht weer en bij veel buiswater blijft de fokkenist op z'n post. Je zou denken, dat die gasten het zich dan gezellig maken in de kuip, in de 'bollestal'. Maar opvallend genoeg is die kuip helemaal niet zo ruim dat zij zich daar comfortabel kunnen nestelen.
De schipper staat achterin aan het roer en bij de grootschoot. Hij heeft eigen handelingsruimte nodig. Voor de gasten blijft er vervolgens maar weinig ruimte over. Daar komt bij, dat de zwaardtalie bij de Friso aan de binnenkant van het boeisel in de kuip wordt belegd. Je kunt dus niet gemakkelijk met je rug tegen het boord zitten, want daar zit een takel met blokken en een staaldraad. Er blijft de gasten weinig anders over dan maar te gaan staan. Dan zien ze ook nog wat. En bij rustig weer kunnen ze tijdens het varen zitten op de roef, maar dat is natuurlijk ook geen summum van comfort. Hoe indrukwekkend deze boeier er als plezierjacht ook uit ziet, in de praktijk is het voor de zeilers meer afzien dan tegenwoordig gebruikelijk is op moderne jachten.
