Verpozing
5 januari 2021
De botter staat bekend als het markantste vissersschip van de Zuiderzee. Botters waren werkschepen met een hoge kop, een lage kont en half gedekt. Door de fraaie lijnen van dit scheepstype viel het ook al vroeg in de smaak bij watersporters, niet in de laatste plaats doordat Prins Hendrik "de Zeevaarder" in de tweede helft van de 19e eeuw onder meer een botterjacht bezat. Bovenstaande foto is gemaakt in Amsterdam, in het jaar 1916, dus ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Bij dit botterjacht valt natuurlijk op dat de kop veel lager is dan bij de visbotters. Dat is niet voor niets. Een jacht heb je voor je plezier en als je dan te varen gaat, wil je wel wat kunnen zien als je naar voren kijkt. Dat is bij een visbotter lastig, want de stuurman staat laag en het voorschip is hoog. Bij jachten worden kop en kont daarom wat meer in evenwicht gebracht. De schipper heeft door de hogere kont en wat lagere kop een beter uitzicht naar voren en de gasten aan boord krijgen in de wat hogere kuip niet zo gemakkelijk een plens water over zich heen. Ook is alle rondhout en het touwwerk duidelijk lichter uitgevoerd dan op een werkschip. Op de foto poseert een gezelschap op het voordek voor de fotograaf. En zij zijn niet de minsten. Voor op de plecht zit de actrice Sara Heyblom (1892-1990) die tot in de zeventiger jaren actief zou blijven. In 1978 bracht ze een autobiografisch boekje uit met de titel 'Spelend door het leven'. Ze werkte met Albert van Dalsum, met wie ze ruim tien jaren een relatie zou hebben. In 1958 speelde ze de leidster van een vereniging in de film 'Fanfare' van Bert Haanstra en tot in de zeventiger jaren had ze rollen zoals in de kinderserie 'Swiebertje'. In 1990 overleed ze op 98-jarige leeftijd.
De andere gasten op het voordek zijn collega's van haar. In het midden de acteur/regisseur Dio Huismans (1888-1974) die werkte bij de 'Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Toneel' in Amsterdam. Sara had in 1915 'Het Toneel' verlaten en was toegetreden tot deze vereniging van Cees Laseur en Albert van Dalsum. Geheel links zit de actrice Mien Vermeulen (1885-1929). Haar leven verliep heel wat tragischer dan dat van Sara Heyblom. Op 44-jarige leeftijd maakte ze daar een einde aan. Op de foto zie je, zeker bij acteurs, slechts de buitenkant van een leven zoals men dat eventjes wil tonen aan de fotograaf, zodat hij een fraaie afbeelding van kan maken. Kenmerkend voor die tijd is wel de passieve aanwezigheid van de gasten aan boord van een jacht. Grote jachten werden gevaren door een zetschipper met een of meer knechten. Het was niet de bedoeling dat de gasten de handen uit de mouwen zouden steken. Dat wisten zij en daar waren ze dus ook niet op gekleed. Zij verpozen zich, genietend van de sfeer. Het werk is voor het personeel.
