Zeemist
12 juni 2021
Juist toen de zomerzon van juni 2021 de kou van het voorjaar deed vergeten, verbleven wij twee weken op Terschelling. Normaal is het er buiten het seizoen heel rustig, maar dat is anders nu de beperkingen van de Coronabestrijding ingetrokken worden en velen van die gelegenheid gebruik maken er even tussenuit te gaan. De plotselinge zomerzon die de langdurige kou verdreef, zorgde ook voor een typisch effect waar je zeilend op de Waddenzee in de vroege zomer serieus rekening mee moet houden. Zeemist. Op de foto het Noordzeestrand van de Boschplaat bij het begin van de vloed. Het ondiepe water voor de kust en vooral in de uitgestrekte zwinnen binnen de zandbanken warmt snel op door de kracht van de zon. De warme, vochtige lucht wordt bij het keren van het tij plotseling geconfronteerd met het veel koudere Noordzeewater, met als gevolg dat het condenseert tot mist op het strand. Voor strandwandelaars is het een verrassend en ook boeiend verschijnsel, die flarden nevel die plotseling verschijnen, weggeblazen worden door de wind en opnieuw ontstaan. Voor zeilers op de Waddenzee is datzelfde verschijnsel heel wat gevaarlijker. Zo lagen we eens vroeg in de zomer met onze Staverse jol in de jachthaven van West Terschelling en dachten tegen het middaguur dat het tijd was om te vertrekken. De wind was gunstig, de zon scheen uitbundig en het allerbelangrijkste, de ebstroom liep op haar eind. We konden dus rustig het Schuitengat uit naar de Vliestroom, om vandaar met de opkomende vloed naar Kornwerderzand te zeilen.
Zover kwam het niet. In het Schuitengat bleek de Vliestroom potdicht in de mist te zitten. Het was het gevolg van een vergelijkbaar verschijnsel. De ondiepe Waddenzee warmt snel op bij eb, waarna de koude vloedstroom onder de warme, vochtige lucht door naar binnendringt en zorgt voor mist en soms ook dichte mist. Wij zijn gekeerd en teruggevaren naar de haven. Geen onnodige risico's nemen. GPS-navigatie bestond nog niet en ook indien wel, blijft het gevaarlijk in een zeegat als je niets ziet. Vele grote zeiljachten voeren echter gewoon de mist in. Dat was letterlijk, maar bleek ook figuurlijk te zijn. Wij lagen rustig in de haven, toen deze jachten weer terugkwamen met hulp van de KNRM. Dat kan, hoewel ik eigenlijk vind dat je dat moet voorkomen. Maar als je leest waar de KNRM tegenwoordig voor uitvaart, dan is dat voor heel andere zaken dan vijftig jaar geleden. Nu gaat het vooral om watersporters die of te veel risico's namen, of zich onvoldoende voorbereidden of die gewoon pech hadden en die vervolgens inderdaad de KNRM nodig hebben om weer veilig aan de wal te komen.
