Pag. 169-219 - Monografie 14 - F.N. van Loon (1775-1840) - een vergeten Friese scheepsontwerper

De bekende Leeuwarder stadsarchivaris Wopke Eekhoff beschreef in een 'Levensschets' zijn tijdgenoot en vriend Folkert Nicolaas van Loon kort na diens dood in 1840 als: 'een Genie, die den alouden roem der Friezen, in het vak van Wisen Werktuigkunde, nieuwen luister heeft bijgezet.'

Nu was men in Eekhoff's tijd gauwer dan thans geneigd zich in proza en dichtwerk in ietwat overdreven loftuitingen uit te drukken. Wij hebben daarom de bekende 'Van Dale' op de betekenis van het begrip 'genie' nageslagen, om te zien in hoeverre de inhoud van dat woord strookt met het beeld dat wij ons van de scheepsontwerper Van Loon hadden gevormd in de loop van het onderzoek naar diens leven en werken.

Van Dale dan verstaat onder een genie iemand met een buitengewone begaafdheid en oorspronkelijkheid van geest. Welnu, dat de in feite ongestudeerde Van Loon zich door zijn onderzoekingen en uitvindingen op het gebied van de scheepsbouw- en werktuigkunde heeft laten kennen als van nature ongewoon vernuftig, en als een analytische geest met een geheel eigen zelfstandige denktrant, hopen wij in het hierna volgende uit te laten komen.

Het was o.m. ook Eekhoff's 'Levensschets' over Van Loon, die ons zette op het spoor, dat leidde naar zeer verspreide archieven, waar herinneringen aan hem bewaard bleken te zijn in de vorm van beschrijvingen, tekeningen en correspondentie. Het voornaamste van zijn werk is overigens te vinden in enkele door hem geschreven uitvoerige verhandelingen waarin hij op een persoonlijke manier zijn opmerkelijke scheepsbouwkundige vindingen verklaart en toelicht.

Een onlangs tevoorschijn gekomen persoonlijk aantekenboek, waarin hij van ongeveer zijn 20ste jaar af tot aan zijn 50ste vrij regelmatig de voornaamste feiten en resultaten omtrent zijn zaken en relaties vastlegde en waaraan hij meermalen ook zijn gedachten en jeugdwedervaren placht toe te vertrouwen, stelde ons in staat om ook van de mens Folkert van Loon en van zijn levensloop een wat nauwkeuriger beeld te vormen.

pdf SSRP Monografie 14 - F.N. van Loon (1775-1840) een vergeten Friese scheepsontwerper

Terug naar vorige pagina