Informatie van Huub Wieringa over A(ppie) Hagewoud en zijn familie

Reactie van Huub via e-mail

In uw rubriek “Stamboek van de SSRP”, in de nummers van SdZ van april en mei 2020 lees ik over Appie Hagewoud en uw vraag om meer informatie over hem.
Vanaf februari 1973 tot en met oktober 1979 hebben mijn vrouw en ik op een woonboot, met een tjalk als stalen casco, in Amsterdam gewoond. We wilden medio 1979 meer woonruimte en hebben een betonnen woonark op onze ligplaats aan het IJsbaanpad in Amsterdam kunnen leggen. We moesten onze woontjalk naar buiten Amsterdam verkopen en via een advertentie in de Waterkampioen in ongeveer augustus 1979 hebben we het tjalkcasco uiteindelijk kunnen verkopen aan een zekere Hagewoud. Hij kocht dit casco voor zijn zoon Johannes Hagewoud (één van de zeven zoons) in Giethoorn. Deze zou onze woonboot weer terugbouwen naar kajuit-zeiltjalk-jacht, met voor het eerst een motor in het schip. Dat is ook gebeurd.

De foto van het woonschip ‘Watersnuffel’ (IJsbaanpad 1979) is door mij genomen. Die foto is ook gebruikt voor de advertentie in de Waterkampioen van 18-31 mei 1979.
De foto van het woonschip ‘Watersnuffel’ (IJsbaanpad 1979) is door mij genomen. Die foto is ook gebruikt voor de advertentie in de Waterkampioen van 18-31 mei 1979.

De overdracht en het afslepen van het woonschip

Een voor de lezers sappig en voor ons verbijsterend detail van de overdracht van het schip. Toen Hagewoud met een sleepboot ons schip kwam halen, werd het schip achter de sleper gezet, en tegelijk werden de achterwand, de tussenmuren en de voorramen met forse mokerslagen in elkaar geslagen en verwijderd. Daardoor was vanuit de sleper de man aan het roer op het achterdek van ons schip goed te zien. Zo was een 2e sleper achter ons schip niet nodig. Daar ging onze mooie woonboot waar we met zoveel plezier op hadden gewoond en waar ik vele uren onderhoud aan casco en woonruimte in had gestoken. Door dit ruwe afscheid zwaaiden we met extra pijn in het hart ons trouwe woonscheepje uit op de Schinkel.

Hagewoud kwam met een sleepboot ons schip halen
Hagewoud kwam met een sleepboot ons schip halen
de achterwand, de tussenmuren en de voorramen werden met forse mokerslagen in elkaar geslagen en verwijderd
de achterwand, de tussenmuren en de voorramen werden met forse mokerslagen in elkaar geslagen en verwijderd

Geschiedenis van de tjalk

Vastgelegd in de zgn. Liggers die in het Maritiem Museum in Rotterdam worden bewaard en gedigitaliseerd zijn (Meetnummers L1112N, L1822N en GN1588)

24 augustus 1908 - De Hoop – roefschip – werf Haike Pieters van der Werff Drachten (Langewijk) – Eigenaar Kornelis Jans Buruma Rijperkerk
14 mei 1929 - Twee Gebroeders – Eigenaar Willem Harder Leeuwarden
4 november 1986 – Lutske – geen eigenaar vermeld

Herinneringen van Huub Wieringa

Toen ik het artikel in het aprilnummer van SdZ las, had ik niet meer in mijn herinnering wat de voorletter of voornaam van Hagewoud was. Maar wel kwam op gegeven moment een herinnering boven dat de Hagewoud die eerst het schip kwam bekijken, het wilde kopen voor zijn zoon. Het koopcontract is ondertekend met J. Hagewoud. En deze woonde in Giethoorn. Later heb ik foto's van deze Johannes Hagewoud gekregen, hoe onze tjalk tot een zeilend kajuitjacht (met de naam ‘Lutske’) was omgebouwd. Ik weet niet meer zeker of de Hagewoud, die het schip kwam bekijken, Appie Hagewoud is geweest, maar ga daar nu wel van uit. Hij maakte op mij wel de indruk van een bekwaam/handig handelaar/koper van schepen.

Stamboekbeheerder Jan Eissens
Appie (Albert) Hagewoud komt al tientallen jaren als naam voor bij skûtsjes in het Stamboek als tussenhandelaar. Er werd iets meer duidelijk uit de advertenties in de Waterkampioen in de jaren-60. En toen dook opeens het krantenartikel op. In het Stamboekarchief komt de naam J. Hagewoud niet voor, maar als je op de website Skûtsjehistorie zoekt, vind je 16 schepen waarvan een Hagewoud eigenaar is geweest. Ook J. Hagewoud, maar dan staat er woonplaats Meppel bij.
Uit de Stamboek informatie komt ook steeds de naam van Scheepswerf Kuiper in Giethoorn voor. Daar werden een aantal skûtsjes via Hagewoud verbouwd. Heel herkenbaar, vergelijkbare opbouw met grote ramen, zeker aan de achterkant. Een soort handtekening.


Huub Wieringa:
Ik kreeg van Johannes Hagewoud uit Giethoorn afgedrukte foto's, die hij nog had. Hij had het schip toen al door verkocht aan een ander, waarvan hij de naam niet meer wist. Dus ik was haar kwijt. Vandaar mijn oproep op de website Skûtsjehistorie.
Van Johannes Hagewoud heb ik een aantal foto’s gekregen in 2002 . Op de onderste van de twee foto's staat hij met zijn vrouw op de foto, veronderstel ik. 

Waarschijnlijk Johannes Hagewoud en zijn vrouw
Waarschijnlijk Johannes Hagewoud en zijn vrouw

Gesprekken met de familie Hagewoud

Ik bladerde nog wat verder in mijn opbergbak en vond handgeschreven verslagnotities van 6 telefoongesprekken met Johannes Hagewoud (juli 1996 - eind juli 2002) en een verslagje van een bezoek aan Hagewoud en zijn vrouw in Giethoorn (begin augustus 2002). Ik heb in die periode mijn best gedaan om toch te achterhalen waar "onze" tjalk gebleven was, en om in ieder geval foto's van de teruggebouwde zeiltjalk te krijgen.
Deze gespreksnotities geven ook aan hoe de relatie is tussen de verschillende Hagewouden. En dat we onze woonboot verkochten aan Appie Hagewoud, die dit casco van een skûtsje kocht voor zijn zoon.

Hierna laat ik een samenvatting van deze verslagen volgen met overwegend letterlijke citaten van mijn verslagen

Augustus 1998 telefoongesprek met J Hagewoud, Cornelisgracht, Giethoorn. Hij is zoon van de vader die het schip van ons gekocht heeft. Roef van 7 meter, compleet met zeilen. Zijn vader en hij, we hebben hem helemaal compleet met teak betimmerd. Toen ze het schip gerestaureerd hadden, hebben ze het wel opnieuw laten meten door “Groningen” (Scheepsmetingsdienst). Die hebben de nummers vernieuwd. Het was eerst bedoeld dat hij er op zou wonen. Daarom die grotere roef van 7 meter.
Vader heeft het bootje (helemaal gerestaureerd) doorverkocht 8, 9 jaar geleden. Ze varen op Biesbosch, Schelde, Zeeland, want dichtbij België. (Als hij een foto vindt, stuurt hij hem op.....)
Nieuwe eigenaars jaarlijks een week in Giethoorn. Laatste 2 jaar niet geweest. Wel in Schokkerhaven nog geweest. Daar had mijn broer hem gezien. Nieuwe eigenaars zijn meerdere eigenaars die hem samen kochten: 1 uit Schiedam en 1 uit België.

Juli 1999 telefoon naar Hagewoud: Nee, nog geen foto gevonden. Wel foto’s van de oude staat.
Zijn vader deed na de oorlog veel in zulke scheepjes, verbeteren en weer doorverkopen. Hagewoud jr. had zelf de zwaarden en de mast gemaakt, ook nieuw roer. Hij zou er eerst op gaan wonen. Heeft zelf het beton er uit gehaald en nieuwe stalen bodem.
Vorig jaar had zijn broer het nog gezien bij de NOP de Kadoelen. Als hij de Belg die vroeger in Laren Blaricum had gewoond en nu in Zeeland w.s. nog een keer ziet, zal hij foto vragen of maken.

Eind juli 2002 toen Francien (mijn vrouw) en ik op kampeervakantie in Wanneperveen waren, nog een keer met Hagewoud in Giethoorn gebeld. 
Hagewoud: Of hij een foto van het schip had? Nee, hij zal naar zijn broers in Meppel gaan. Hij heeft 6 broers, paar nog op het schip. Ja, die leuke woonark uit Amsterdam …. Mijn vader heeft wel 200 schepen doorverkocht, maar dit was een leuk schip.
“Ons” schip doorverkocht paar jaar na meting aan anderen, die het ook weer hebben doorverkocht. Meetpapieren met schip mee. (Heb hem verteld van mijn verkregen papieren over de Lutske van de (nu gecentraliseerde, HW) scheepsmetingsdienst in Rotterdam-Alexander).
Uitgelegd mijn interesse in historie oude schepen in de laatste jaren en dan zeker ook dat schip waar je op gewoond hebt.

Vrijdag 2 augustus 2002 Heb ik samen met Francien, Johannes Hagewoud en zijn vrouw ontmoet. Basaltblokken (die in onze woonboot op het cement in de kimmen lagen voor het evenwicht, toevoeging HW) in IJsselmeer er al uitgegooid. Cement uit de kimmen iets later. De ‘Lutske’ had op gegeven moment een diepgang van 45 cm!
Het was zijn zeilschip, eerst bedoeld om op te wonen, maar zijn vrouw en 3 dochters voelden er niet voor. In originele Havana kleur geverfd. Lichte Mercedesmotor erin geplaatst.
Een volgende eigenaar zette er een zwaardere DAF-motor, daardoor lag de kop te hoog. Hij krijgt nog elk jaar een kaartje van de eigenaar. Adres heeft hij niet. Zou in Leiden wonen bij Kagerplassen (??). Als hij nog meer foto’s van het geheel van het schip tegenkomt, zal hij ze sturen.
Interieur met teak betimmerd. 2 rechthoekige ruiten in een roef van ongeveer 7 meter lang, daarvoor ruit die te openen is, daarvoor ronde vaste patrijspoort. Aan de voorkant ook patrijspoort. Ronde bolders vervangen door bolders aan boeisel, zie foto’s. Nieuw roer, nieuwe dekken. Alle staal zou nog goed zijn, ongeveer 5 mm. Het schip zeilde erg goed. De kop iets omhooglopend en de kont ook typisch Van der Werff. Johannes Hagewoud zei mij eerst Butenstvallaat. Ik wist ook pas later dat het een Langewijker is. (o.a. in het Werf(f)boek over de V.d.Werf(f)familie genoemd).

Vier zonen van Appie Hagewoud hadden allemaal een skûtsje, havannabruin geschilderd. Ze gingen vaak met z'n vieren het IJsselmeer op.
Vier zonen van Appie Hagewoud hadden allemaal een skûtsje, havannabruin geschilderd. Ze gingen vaak met z'n vieren het IJsselmeer op.

Familie Hagewoud

Vader Albert (Appie) Hagewoud en kinderen (7 broers) hebben op een schip gewoond, ook in de oorlog. Vader Hagewoud hoefde niet naar een Duits werkkamp, omdat hij schipper was. Ze zijn ook wel eens beschoten door Engelse jagers, die op alles schoten. Ze hadden ook nog 2 onderduikers aan boord. Vader Hagewoud heeft wel 200 schepen gehad/verhandeld.
Hij heeft 2 1/2 jaar aan de ‘Lutske’ gewerkt om haar op te knappen. Hij ging vaak met zijn broers in de vakantie een rondje zeilen over IJsselmeer, naar Alkmaar, Enkhuizen enz.
De ‘Lutske’ is een prima zeiler. Zijn vrouw en 3 dochters waren minder enthousiast. Voor de noodzakelijke aankoop van een huis op de wal moest hij de ‘Lutske’ verkopen, niet eens voor erg hoge prijs. Hij moest geld hebben, dus toe maar.

Toen ik deze informatie van de gespreksnotities doorlas, wilde ik ook wel geboorte- en sterfjaar van Appie (Albert) Hagewoud weten. Die kon ik niet op het Internet vinden en heb toen begin deze week (11 mei) telefonisch contact gekregen met een schoondochter van Appie Hagewoud, mw Hagewoud-Schouten in Meppel. Haar schoonvader had zelf een hele mooie tjalk. Die ligt nu in de Kadoelen.
Zij kon mij de gevraagde gegevens van Appie Hagewoud niet zo direct geven, maar ze vertelde wel dat vader Appie voor de Tweede Wereldoorlog eerst in een houtfabriek heeft gewerkt, maar via zijn oma van moeders kant (een Meeter) en de familie van zijn moeder uit Friesland, in de skûtsje/scheepvaartwereld terecht is gekomen. 
De ‘Lutske’ is ooit gekocht door zangeres Jerney Kaagman (van de poproep Venus en jarenlang jurylid van het tv-programma Idols).
Haar man (4e zoon van Appie) en Johannes (de 3e) en nog 2 broers hadden allen een skûtsje, alle vier havanabruin geschilderd. Ze gingen vaak met z'n vieren het IJsselmeer op. Elke vrijdag werd het hele schip schoongemaakt, want een vuil schip was geen reclame voor hun vader, waar ze trots op waren.

Appie had bij zijn zonen geen echte opvolger. Een aantal van hen zijn verder gegaan in de autobranche. Appie is overleden op 24 september 1984 (datum op de grafsteen van Appie Hagewoud).

Terug naar vorige pagina