EB15
In 2009 kreeg de Botterstichting een Elburger botter cadeau. Het was de EB 15, toen in het bezit van Henk Schreurs. In 2004 kwam hij de botter op het spoor in Groningen. Hij sloot een deal met de eigenaar en bracht de EB 15 terug naar Elburg, waar hij heel graag de botter wilde restaureren. Uiteindelijk lukte dat niet en kreeg de Botterstichting de EB15 cadeau, op voorwaarde dat de botter volledig gerestaureerd zou worden.
De botter HK13 is in 1904 gebouwd bij scheepswerf de Haas in Monnickendam. De botter was voor de Harderwijker visser Barend Louw. In 1923 koopt Peter van der Heide de botter van de weduwe Louw. De botter kreeg het vacante nummer EB 15. Tot 1956 viste hij vanuit Elburg en nadat Elburg van open water wordt afgesloten vanuit Harderwijk. Maar dat heen en weer reizen naar de botter beviel Peter niet en hij stopte met de visserij. De EB 15 werd in 1958 verkocht als pleziervaartuig.
Elburger Henk Schreurs ontdekte rond 2004 onverwachts de botter EB 15 in Groningen. Hij verleide de toenmalige eigenaar tot verkoop over te gaan. Tijdens de Botterdagen van 2004 werd de botter trots (en nog drijvend) binnengehaald in Elburg. De bedoeling was de botter te renoveren. Dat kwam er uiteindelijk vanwege gezondheidsproblemen niet van. Henk Schreurs besloot de botter te schenken aan de Botterstichting, met de voorwaarde dat de botter ter zijne tijd gerestaureerd werd. Wachtend op de benodigde financiën heeft de EB 15 nog jaren op het droge gestaan, onderhevig aan de omstandigheden en kwajongens. Er was bijna niets meer over van het ooit zo mooie schip, er was een paar keer brand geweest, het riet groeide door de achterkant heen en het vergane hout werd bij elkaar gehouden door een ijzeren frame.
In het najaar van 2018 is het eindelijk zover; door het Leerbedrijf zal de botter in 3,5 jaar volledig gerestaureerd worden tot de visbotter die de EB 15 ooit was.
Eigenschappen
| Plaquette nummer: | 9150 | Zeil nummer: | |
|---|---|---|---|
| Categorie: | A | Tekening nummer: | |
| Type: | Botter |
Bouw
| Bouwjaar: | 1904 | Ontwerper: | K.C. de Haas |
|---|---|---|---|
| Werf: | K.C. de Haas | Werf plaats: | Monnickendam |
| Motor: | Inbouw | Motor type: | |
| Materiaal romp: | Eikenhout | Materiaal kajuit: | |
| Materiaal zeil: | Dacron | ||
| Onderwaterschip: | Knikspant | Kiel: |
Afmetingen
| Lengte stevens: | 12,00 m | Breedte berghout: | 4,00 m |
|---|---|---|---|
| Diepgang: | 0,80 m | Masthoogte water: | 12,50 m |
| Oppervlakte grootzeil: | 0,00 m2 | Oppervlakte fok: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte botterfok: | 0,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte totaal: | 0,00 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Register Varend Erfgoed Nederland
| Registratie nummer: | 2937 | Registratie datum: | 01-08-2024 |
|---|---|---|---|
| Geregistreerd als: | Varend Monument® |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
| 1904 – onbekend | Beert Louw, Harderwijk ( HK13) |
|---|---|
| 1923 – 1958 | Peter van der Heide, Elburg ( EB15) |
| 1958 – 1960 | C. v.d. Broek, Baarn ( EB15) |
| 1960 – 1970 | Fam. Jacques Jansen, Helmond ( EB15 ‘Vrouwe Johanna’) |
| 1970 – 1976 | Fam. N. de Backer ( EB15 ‘Vrouwe Johanna’) |
| 1976 – 1980 | Wim Ruyter, Kampen ( EB15 ‘Vrouwe Johanna’) |
| 1980 – 1990 | ( Nog Onbekend) |
| 1990 – 1998 | Georg van der Lee, Muiden ( EB15 ‘Dolle Dries’) |
| 1998 – onbekend | Fam. Keijzer, Amsterdam ( EB15 ‘Dolle Dries’) |
| onbekend – 2004 | Dhr. Staal, Delfzijl ( EB 15 ‘Dolle Dries’) |
| 2004 – 2009 | Henk Schreurs, Elburg ( EB15) |
| 2009 – Nu (laatst bekend) | Stichting tot behoud van de Elburger Botters, Elburg ( EB15) |
Geschiedenis
1904
1904
1904: Visserijregister: Beert Louw uit Harderwijk opdrachtgever van de botter HK13
Het Visserijregister vanaf 1911
Het Visserijregister, dat 40.000 kaarten telt is online te bekijken op zuiderzeecollectie.nl. De afgelopen jaren zijn alle kaarten gescand overgetypt. Al deze scans en data zijn op zuiderzeecollectie.nl te bekijken en te doorzoeken. Volgens Kees Hendriks, sectorhoofd Collectie en Informatiebeheer van het Zuiderzeemuseum, brengt de digitalisering van de kaarten en het overtypen van alle handgeschreven details het vissersleven van de vorige eeuw weer tot leven. “De kaarten met details over vaartuigen, vangstsoorten en bijzonderheden zoals scheepsrampen en inbeslagnames zijn ook voor historisch en economisch wetenschappelijk onderzoek interessant.”
1923
1923
1923: Visserijregister: De botter wordt verkocht naar Elburg en krijgt visserijnummer EB15
2018
september 2018
september 2018: Spiegel der Zeilvaart nummer 7 - Wat de doen met het wrak van de botter EB15 - Restauratie of Reconstructie
Wat doe je met het wrak van een botter als er geld beschikbaar komt om er weer een varend schip van te maken? Ga je - als dat nog mogelijk is - restaureren, of kun je beter reconstrueren aan de hand van het bestaande schip? Met beide opties hebben we inmiddels ervaring. Wim de Bruijn bespreekt de pro's en contra's.
0p de Oude Bleek in Elburg ligt al enige tijd het wrak van de EB15. De botter is gebouwd in 1904, bij De Haas in Monnickendam. Vanaf 1923 is het schip altijd eigendom geweest van een Elburger visser. Vanaf 1958 werd het als pleziervaartuig gebruikt. Het schip, of wat daarvan van over is, is nu eigendom van de Stichting Elburger botters. De vorige eigenaar had het hele onderwaterschip voorzien van een stalen huid, zodat het niet kon zinken. Het nadeel van dit 'doodskleed' is dat de huid en spanten bijna volledig zijn weggerot.
De Elburger botterstichting heeft nu een subsidie gekregen om het wrak te restaureren in het kader van een leer-werkproject om dit gemeentelijke monument te behouden.
SdZ 2018 nr07 september - Wat de doen met het wrak van de botter EB15 - Restauratie of Reconstructie
2022
september 2022
september 2022: Spiegel der Zeilvaart 2022 nummer 7 - Botter EB15 als nieuw terug op het water
Eerlijk is eerlijk, het resultaat van deze restauratie, die misschien eerder de benaming herbouw verdient, is oogstrelend. Scheepstimmerman Cees Leusink is er 3,5 jaar druk mee geweest, met hulp van zijn stagiaires en vrijwilligers. Soms sprong zelfs collega Ivor van Klink uit Workum even bij. Maar voordat Cees aan het woord komt, is het belangrijk iets meer over de geschiedenis van deze botter uit de doeken te doen.
Hoewel in Monnickendam gebouwd, heeft de EB15 een lange geschiedenis in Elburg. De Haas zette de botter op stapel voor Berend Louw uit Harderwijk. We spreken 1904 en Louw kreeg het visserijnummer HK13.
SdZ 2022 nr07 september - Botter EB15 als nieuw terug op het water
