Orca
Het tjalkje moet omstreeks 1885/1890 in of bij Grouw zijn gebouwd en eed dienst als "boterscheepje" voor Buisman in Leeuwarden. Omstreeks 1920 is het verkocht aan Hotel Oostergoo te Grouw en verbouwd als zgn. Boeierjacht. Oude schippers beweren dat het schip bij J.O. v.d. Werf in Buitenstvallaat bij Drachten zou zijn gebouwd.
In 1965 is het door Jan Kooijman (Kooijman en de Vries) onttakeld gevonden in Dordrecht en gerestaureerd. Hij schrijft daarover:
Dit kleine tjalkje, gebouwd omstreeks 1880, is een van de oudste ijzeren Friese bedrijfsscheepjes. Het is naar mijn herinnering ongeveer 8,75 m lang en 2,20 m breed. Volgens kenners heeft het gediend als "Suttelkofke", een handelsscheepje waarmee in de Friese steden koopwaar werd uitgevent. Dat er nog zo'n tjalkje bestaat is een zeldzaamheid, want de kleinste scheepjes waren de oudste en die zijn het eerst verdwenen. In de jaren zestig lag het in Dordrecht in erbarmelijke staat. Ik heb het gerestaureerd, met behoud van de kajuit die het inmiddels had gekregen en tenslotte verkocht aan de familie Van Hasselt die het de naam 'Orca' gaf.
Eigenschappen
| Plaquette nummer: | 486 | Zeil nummer: | |
|---|---|---|---|
| Categorie: | A | Tekening nummer: | |
| Type: | Tjalk |
Bouw
| Bouwjaar: | 1885 | Ontwerper: | |
|---|---|---|---|
| Werf: | Werf plaats: | Grouw | |
| Motor: | Inbouw | Motor type: | 1999 |
| Materiaal romp: | Staal | Materiaal kajuit: | Staal |
| Materiaal zeil: | Dacron | ||
| Onderwaterschip: | Kiel: | Dooskiel |
Afmetingen
| Lengte stevens: | 9,00 m | Breedte berghout: | 2,40 m |
|---|---|---|---|
| Diepgang: | 0,40 m | Masthoogte water: | 0,00 m |
| Oppervlakte grootzeil: | 0,00 m2 | Oppervlakte fok: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte botterfok: | 0,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte totaal: | 0,00 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Register Varend Erfgoed Nederland
| Registratie nummer: | 0683 | Registratie datum: | 17-04-2024 |
|---|---|---|---|
| Geregistreerd als: | Varend Monument® |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
| 1885? – 1920 | Dhr. Buisman, Leeuwarden |
|---|---|
| 1920 – onbekend | Feike Dokter, eigenaar Hotel Oostergoo, Grouw ( De witte van Grou) |
| onbekend – onbekend | Jan Kaldam |
| onbekend – onbekend | E.H.F. van Wijk |
| onbekend – onbekend | F. Kunst |
| onbekend – onbekend | Dhr. van Haaften, Dordrecht |
| 1965 – onbekend | J.Ph. van Hasselt, Voorburg ( Orca) |
| onbekend – 1980 | J. Steensma, Leeuwarden ( Orca) |
| 1980 – 2002 | E. Steensma, Balk ( Orca) |
| 2002 – 2008 | M. Timmermans, Doorwerth ( Orca) |
| 2008 – Nu (laatst bekend) | G. Dokter, Leeuwarden ( Orca) |
Geschiedenis
1924
1924
1924: Foto, hangt in Hotel Oostergoo
1931
1931
1931: Is het niet een genot met zoo'n boot over de wijde watervlakten te zwalken?
1965
1965
1965: Jan Kooijman (Kooijman en de Vries) restaureert het tjalkje
Dit kleine tjalkje, gebouwd omstreeks 1880, is een van de oudste ijzeren Friese bedrijfsscheepjes. Het is naar mijn herinnering ongeveer 8,75 m lang en 2,20 m breed. Volgens kenners heeft het gediend als "Suttelkofke", een handelsscheepje waarmee in de Friese steden koopwaar werd uitgevent. Dat er nog zo'n tjalkje bestaat is een zeldzaamheid, want de kleinste scheepjes waren de oudste en die zijn het eerst verdwenen. In de jaren zestig lag het in Dordrecht in erbarmelijke staat. Ik heb het gerestaureerd, met behoud van de kajuit die het inmiddels had gekregen en tenslotte verkocht aan de familie Van Hasselt die het de naam 'Orca' gaf. Het kreeg een ligplaats in Gaastmeer. Waarschijnlijk heeft het destijds, behalve aan koopwaar, ook nog verblijfplaats geboden aan een gezin. Wat een tijd, wat een andere tijd!
1985
1985
1985: Foto's Tjalk 'Orca'
2003
2003
2003: Foto's Tjalk 'Orca'
2007
2007
2007: Foto Tjalk 'Orca'
2018
17 april 2018
17 april 2018: Reactie van Geert Dokter, kleinzoon van Feike Dokter, eertijds eigenaar van Hotel Oostergoo in Grouw
Vanaf 2008 zijn we (weer) eigenaar van de 'Orca'. Ik ben de kleinzoon van Tjibbe Dokter, eertijds eigenaar van Hotel Oostergoo. Als ik tijdens de zeiltochten met mijn vader Feike in Friesland de 'Orca', toen in eigendom bij fam. Steensma uit Leeuwarden, tegen kwam, vertelde hij altijd dat de 'Orca' van zijn vader geweest was. Mijn grootvader nodigde zijn gasten uit voor zeiltochten in Grou en omstreken. Toen ik in 2008 de Orca te koop zag staan, hebben we niet getwijfeld en haar gekocht. De 'Orca' (volgens mijn vader heette het scheepje na de verbouwing door mijn grootvader "De witte van Grou") verkeert in uitstekende staat.
