't IJpaert

Het gebeurt niet alle dagen, dat wij een ontwerp van een schip van oud-Hollandsch model onder oogen krijgen. Zulke schepen werden vroeger steeds en worden in onzen tijd meestal zonder teekening gebouwd. Wij zijn daarom de firma Kraaier te Zaandam dankbaar, dat zij ons de teekeningen van een door haar ontworpen en te bouwen zeilschouw ter reproductie afstond.
Het 4.75 m lange scheepje ziet er goed uit. Het ligt vrij laag op het water en het kistachtige, dat aan het type eigen is, wordt minder in het oogspringend doordat spiegel en voorbord klein zijn, en ook door den extra-knik in de zijden. Die komt weliswaar bij vele schouwen voor, maar meestal loopt de naad op dien knik vrijwel langs de waterlijn, zoodat zij een eind voor den spiegel en achter het voorbord in de kim uitloopt. Hier loopt de naad tot spiegel en voorbord door, waardoor de zijden ietwat gebogen lijken.
Het bootje wordt in overeenstemming met de wenschen van den besteller op luxueuse wijze gebouwd, geheel van teakhout, blank gelakt en met snijwerk versierd, met groeven in de boeisels. Krommers, knieën en mastkoker worden van eikenhout gemaakt. Stellig wordt dit op deze wijze een scheepje, dat bij goed onderhoud een menschenleven mee kan gaan!

Een klassiek schip met veel ruimte aan boord
De zeilschouw is nog steeds in. Het hart van vele zeilers trekt naar het klassieke schip. Een schip met traditie. De schouw is eenvoudig van vorm maar wel doelmatig. Een stoer en degelijk schip, niet te kostbaar in aanschaf en onderhoud en het kan ook nog prima zeilen. Er worden nog regelmatig schouwen gebouwd van echt, massief eikenhout door echte vaklieden. 
Het ontwerp is van de jachtarchitect J. Kraaier N.B.J.A. te Egmond aan Zee. Naast kajuitschouwen heeft Kraaijer ook open schouwen ontworpen. De open schouw ''t IJpaert' is daar één van.

Ik heb de boot in bezit gehad van 12 juli 1969 tot 6 september 2017. Ik heb ermee gevaren vanuit Aalsmeer, op de Westeinder, vanuit Amsterdam op de Nieuwe meer en later op het buiten IJ (met gunstige wind - 3 B). Ook op het IJsselmeer en op de Dieën boven Amsterdam Noord. Ook op het Hollandsch Diep en de Nieuwe Merwede en in de Biesbosch. Het laatste vaargebied was het Eemmeer, vanuit Spakenburg. Ik heb er tochten mee gemaakt over de randmeren naar De Beulaker Belter Wiede en naar Friesland. 
Toen ik de boot kocht, heb ik hem de kleuren gegeven die volgens het boek van T. Huitema bij een Friese schouw horen, ook al is ''t IJpaert' volgens mij niet een Friese schouw. Misschien een Hollandse? De duif op het roer heb ik er toen ook in uitgesneden, en ik heb de sterren op de zwaardkoppen en de witte bies en de waterlijn aangebracht. Bijgaand een paar foto's.

Hieronder een klein deel van mijn logboek van ‘t IJpaert, verslagjaar onbekend ,vermoedelijk 1971

Mijn solo-wereldreis was gegaan van Aalsmeer via de Ringvaart naar Amsterdam, via Amsterdam-Rijnkanaal naar Weesp, toen Muiden en daarvandaan over de randmeren naar Sloten (Friesland). Het verslag beschrijft een deel van de terugreis en is een transcriptie van zes, in voor mij nu bijna onleesbaar handschrift vol gekriebelde velletjes papier die ik in 2022 terugvond.

1. Blokzijl – Ganzendiep
   Wind ruim, mast strijken bij Vollenhove. Regen, brug bij ? snel open. Zo voor de wind erdoor, Ganzendiep op en Zwarte Meer.
   Schitterend donker, dreigend, prachtige wolken. Alles in grijze tinten rode daken grijsgroen, groen riet grijs De kruitschepen zwart-grijs. Alles wijd, open, ver weg en alleen af en toe een ander mens op een andere boot.
2. Grandioos in troosteloosheid
   In zeilpak en laarzen als in een droge veilige tent. De regen tikt op de capuchon.
   Iets ruimer dan scherp varend bruist ‘t IJpaert zich schuimend onder constante helling door het rustige water. Het zeil staat strak prachtig bol, zonder plooi, zonder rimpel.
   Alleen in de natuur, als de mensen van 50 jaar terug of misschien ook nog wel als nu, sommigen.
3. De Ramspolbrug
   Gaat ook meteen open (voor ook nog drie anderen en een beroepsboot). Het Ramsdiep moeilijk te bezeilen maar wel mogelijk.
   Rukkerige wind; steeds oploeven.
   Aan het eind een jachtsteiger, aangelegd, gegeten en gerust.
   Daarna zeil gehesen en Ketelmeer op. Dat viel wel even tegen. Aardige golven, maar wel lang genoeg om niet binnen te komen.
   Wel af en toe zo’n halve meter op en neer. Stom genoeg niet gereefd.
4. Voor de wind
   Naar de overkant zonder een spatje binnen te krijgen maar wel met de nodige zelfverwijten.
   Achteraf (op het Dronter meer(?)) wel leuk. Avontuurlijk. Gefikst!
   Zelfs nog met een gijp! (Bij wind-pauze). De Roggebotsluis (na zeer snel Dronter meer(?) pal voor de wind, fok te loevert) ging bij aankomst precies open. Varend grootzeil strijken, fok strijken, motor aan, aanleggen aan de lage wal
5. En de jachthaven in
   Nog immer mooie wolkenluchten Ook nu in café-restaurant ‘t Haasje een fraaie zonsdaling achter gouden wolken met donkere plekken en een blauwe lucht erboven.
6. do. Roggebotsluis
   Rregen en storm. Blijven liggen? ‘s middags beter, dus om ½ 3 optuigen. Harde wind, dubbel gereefd. Haven uit op motor, halverwege slaat-ie af: benzinekraan dicht! Aanslaan lukt niet direct en ik word op de paaltjes gedreven.
   OK. gewoon even wachten, motor slaat aan, direct vol gas achteruit, en vrij.
   Onderweg (uiteraard) zwakke wind en regen dus ontreefd.
   Harderwijk was niet te halen, dus Elburg binnengelopen.
   Zeil zeiknat op voordek en fok onder voordek.