Vissersaak

Vissersaak Niet actief

Dit schip heeft een plaquette van de SSRP aan boord van een eerdere inschrijving, maar staat nu "geregistreerd" in Categorie X in het Stamboek en wordt dus gekenmerkt als 'Inactief'. Schip en eigenaar zijn op dit moment NIET "actief" aangesloten bij de SSRP als Behoudsorganisatie. De huidige eigenaar is (nog) niet in onze administratie opgenomen. Deelname aan Evenementen waarbij de eis wordt gesteld, dat het schip en de eigenaar zijn aangesloten bij dezelfde Behoudsorganisatie als onderdeel van de FVEN, is vanuit de SSRP daarom NIET mogelijk.

Dit betekent dat het schip nog onderdeel is van de Aanmeldingsprocedure (her-inschrijving) of, en dat geldt voor de meeste schepen, de eigenaar heeft het schip niet her-aangemeld en betaalt dus ook geen jaarlijkse bijdrage aan de SSRP voor Inschrijving in het Stamboek. Eventueel vermelde gegevens van schip en oud-eigenaren dateren meestal uit de periode van eerdere 'actieve' Inschrijvingen en zijn waarschijnlijk niet volledig en mogelijk niet correct. Voor dit schip kan, omdat het niet aantoonbaar voldoet aan de Criteria van de SSRP, geen Meetbrief door de KNWV worden afgegeven.
Vanwege de doelstelling van de SSRP om alle historie van de in het Stamboek opgenomen schepen vast te leggen, worden in de Schepenlijst wel de in het stamboekarchief beschikbare gegevens van dit ooit geregistreerde schip en summiere gegevens van de (oud-)eigenaren getoond.
Heeft u informatie over dit schip of bent u eigenaar en wilt u het graag weer 'activeren'? Laat het ons weten!

In 1936 heeft Postumus de aak van Veenstra uit Eernewoude gekocht. Postumus meende te weten dat de aak in Joure gebouwd was. De oudste mij bekende foto van de aak is van ca. 1933 en heet dan" Fekansje honk" ligplaats te Eernewoude en werd gebruikt voor verhuur aan zomergasten. De kuip is dan geheel dicht gebouwd.

Visaken, ook wel vissersaken, binnenaken en tentaken genoemd, zijn schepen die door Friese binnenvissers werden gebruikt bij het uitoefenen van hun beroep

De eerste visaakjes waren niet langer dan vijf meter, het waren open, ronde scheepjes met een bun. Deze bootjes hadden een scharnierend voordek, dat schuin omhoog kon worden gezet om wat beschutting te geven. Later werden er ook grotere schepen gebouwd, de lengte varieerde van 7 tot 12 meter. Ze werden ook ingezet voor de visserij op de Zuiderzee. Visaken komen al in het begin van de negentiende eeuw voor en vermoedelijk ook in de tweede helft van de achttiende eeuw. Dit type schip werd voornamelijk gebruikt door binnenvissers uit het Friese merengebied, maar ook boven de lijn Harlingen-Leeuwarden waren ze in gebruik. Bij het bekijken van oude foto's van Friesland tref je heel vaak visaken aan. Veel aken waren voorzien van een 'tent', een opklapbaar, scharnierend voordek met driehoekige zijstukken van zeildoek. Deze zogenaamde tenten waren oorspronkelijk losse plechten, die opgeklapt konden worden. Later werden er losse zijstukken van hout gemaakt en toen de schepen nog groter werden, werden er vaste 'tenten' van hout op geplaatst. Bij de latere, stalen visaken werd deze tent direct bij de bouw er vast opgeklonken, als een soort roef voor de mast.
Op de grotere aken kon de visser er met zijn gezin op wonen. De grootste aken hadden ook slaapplaats in het achterschip onder het helmhout. De aken werden gebruikt als woonschip bij de `dichtzet', in de bun werd de paling bewaard. Een keer per week voer de visser naar de losplaats om de vis te verkopen. Veel gezinnen woonden alleen 's zomers aan boord. Waarom men, voor een schip dat voornamelijk een lig-functie had, toch zulke mooie, rondgebouwde scheepjes bleef bouwen, is niet echt duidelijk. Houten visaken werden o.a. gebouwd in Workum, Drachten, IJlst en Joure. IJzeren visaken werden vooral in Joure en Drachten gebouwd.
H. Halbertsma heeft al eens eerder gewezen op het verband tussen de binnenaakjes en de latere Lemsteraken. Een aantal kenmerken van visaken komen ook voor bij de Lemsteraken. Op de werf van E.H. van der Zee te Joure werden volgens de werfboeken van 1864 - 1898 visaken gebouwd, die bestemd waren voor vissers uit Lemmer. Deze aken waren platter dan de latere Lemsteraken. Ze zijn waarschijnlijk wel het uitgangspunt geweest van deze schepen, maar dan aangepast aan de zeewaardiger eisen die de Zuiderzee stelde.

Eigenschappen

Plaquette nummer:1728 Zeil nummer:
Categorie:X Tekening nummer:
Type:Visaak

Bouw

Bouwjaar:1903 Ontwerper:A. van der Zee / Romkema
Werf:A. van der Zee Werf plaats:Joure
Motor:Inbouw Motor type:
Materiaal romp:IJzer Materiaal kajuit:IJzer
Materiaal zeil:Dacron
Onderwaterschip: Kiel:

Afmetingen

Lengte stevens:9,00 m Breedte berghout:3,50 m
Diepgang:0,80 m Masthoogte water:12,00 m
Oppervlakte grootzeil:27,00 m2 Oppervlakte fok:21,00 m2
Oppervlakte botterfok:0,00 m2 Oppervlakte kluiver:0,00 m2
Oppervlakte totaal:48,00 m2 Oppervlakte overig:0,00 m2

Dispensaties

Dispensaties Einddatum Datum nieuwe schouw
Een tijdelijke dispensatie:
Schip is jaren in het bezit geweest van vader F.D. Visser. Vanwege de leeftijd van de eigenaar is de Visaak al een aantal jaren door de familie in gebruik als motoraak. Tuigage en zwaarden zijn in goede conditie bij de aak aanwezig. De 'Vissersaak wordt desondanks met een tijdelijke dispensatie in Categorie D ingeschreven, met de uitdrukkelijke vermelding dat het een historisch schip betreft. In zeilende staat kan ze zonder meer in A worden ingeschreven en vervolgens ook als Varend Monument® worden aangemeld. Maar als motorboot is dat een stap te ver. Historisch heeft ze nooit als motorboot gevaren en is altijd zeilend naar haar visstekken gevaren, waar ze vaak werd bewoond door het hele gezin in de kajuit voorop.

2026

Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip

1903 – onbekend A.A. Poepjes, Lemmer ( Jonge Boukje)
1919 – 1926 H. Toering, Terband ( Jonge Boukje)
1926 – 1936 Veenstra, Eernewoude ( Fakansjehonk)
1936 – 1970 Jan Postumus, Warga ( Vissersaak)
1970 – 2023 F.D. Visser, Poppingawier ( Vissersaak)
2023 – (Eigenaar - Visaak 'Vissersaak' niet actief in de Schepenlijst) Gerrit Kok en Saakje Akkerman ( Vissersaak)

Geschiedenis

1995

1 januari 1995

1 januari 1995: Foto's Visaak 'Vissersaak

29 januari 1995

29 januari 1995: Geschiedenis Vissersaak en documentatie van eigenaar F.D. Visser

De tot nu bekende eigenaren
De tot nu bekende eigenaren

2023

2023

2023: Foto's visaak 'Vissersaak'

We zijn zeer geïnteresseerd in uw opmerkingen en/of vragen over dit schip. Stuur ze ons!

Terug naar het overzicht