Marchienus de Jonge
Spiegel der Zeilvaart september 1978 nummer 4 - Marchienus de Jonge heeft in 55 jaar een vloot van scheepsmodellen gebouwd
„In die 'Fortuna' heb ik duizend uren werk zitten", herinnert de bouwer zich na 55 jaar nog. „Maar ik had toen wel al verschillende scheepjes gemaakt, al was dat niet meer dan jongenswerk. De 'Fortuna' was mijn eerste echte model. Toen had ik dat al: als ik een mooi schip zag, moest ik dat maken. Op het oog. Ja, alle modellen heb ik praktisch op het oog gemaakt. Tekeningen had ik niet nodig. Ik wist immers heel goed hoe een schip er uitzag? Ik was er toch in geboren? Ik kende alle verbindingen."
Als ik vraag, of het juist is, dat de Jonge, zoals men zegt, wel 90 modellen heeft gemaakt, reageert hij: „De mensen zeggen en schrijven zoveel. Maar om de 50 zal het toch wel lopen. En ik zou niet weten hoeveel tijd daarin is gaan zitten. Die 1000 uren van de 'Fortuna' heb ik onthouden, maar verder weet ik het niet. Ja, mijn laatste model, vorig jaar in Baarn gemaakt, dat kostte negen maanden. Nee, geen hele dagen. Ik begon na het middageten en dan werkte ik door tot een uur of tien, half elf 's avonds. Ik heb nog nooit op een zaterdagmiddag met mijn vrouw boodschappen gedaan. Ze liet mij altijd naar mijn schuur of mijn zolder gaan en heeft nooit aanmerkingen gemaakt (in zijn Harlinger-Fries zegt de Jonge letterlijk: „se is der nooit over fallen")".
De tentoonstelling in het FSM in Sneek in 1978 geeft uiteraard niet meer dan een keuze uit de werkstukken van deze modellenbouwer pur sang. Van voor en in Wereldoorlog II dateren de al genoemde 'Fortuna', de dito 'Frisia', drie zeilschouwen en een 16 m2, ook wel grote BM-er genoemd, ontwikkeld uit de BM-klasse en gebouwd met latten volgens een vinding in de jaren '30 van H. Bulthuis in Bergum. In zijn Sneeker jaren heeft de Jonge heel wat kleine en grote modellen gebouwd, zoals de tentoonstelling laat zien. Daar is het uit 1946 daterende grote, fraai gedetailleerde en versierde model van het Friese Statenjacht, in de 18de eeuw gebruikt voor reizen van hoogwaardigheidsbekleders, eigendom van de provincie Friesland die in haar Jouster boeier Friso, zoals bekend, ook een hedendaags Statenjacht bezit, zij het geen admiraliteitsjacht meer zoals vóór 1795.
Dit opvallende model wordt in de vitrine gezelschap gehouden door het kofschip 'Lodewijk Wartna', dat de Jonge in 1949 voor een Fries bedrijf vervaardigde, toen een der firmanten de leeftijd der zeer sterken had bereikt. Het betreffende bedrijf was twee eeuwen geleden gestart met zo'n kof.
SdZ 1978 nr04 september - Marchienus de Jonge heeft in 55 jaar een vloot van scheepsmodellen gebouwd