2017 nummer 11: Een jachtschokker?
Wat er allemaal ooit is vastgelegd ....
Een paar keer hebben we in deze rubriek aandacht besteed aan grote schokkers. Schepen die niet in de visserij gebruikt werden. We waren toen op zoek naar informatie over grote jachtschokkers. Met name werden de 'Margaretha' en de 'Watergeus' van Prins Hendrik genoemd, al waren deze schepen min of meer bekend. Zijdelings noemden we toen de reddingschokker en de schokkers van het Korps torpedisten.
Zoals u zult weten was de aanleiding de vondst van een schilderij van Francois Carlebur met daarop een grote jachtschokker. Ton den Boon heeft daar onderzoek naar gedaan, al eerder hebben we zijn onderzoeksresultaten met u gedeeld.
Op de bijgaande ansicht is een schokker te zien die aan de Oostkade ligt in Hellevoetsluis. De ansicht is gestempeld in 1943, maar de foto zal ongetwijfeld een aantal jaren eerder genomen zijn. Op de kade kun je een handkar zien staan en er zijn een paar mensen te zien. Er ligt vanaf de schokker een zware loopplank uit die over de wal heen steekt. Toen de foto genomen is was het laag water. De bomen zijn nog kaal en de zon schijnt, want er staan een paar zonneschermen uit. Een foto genomen op een mooie voorjaarsdag?
Is er iemand die meer weet over deze schokker?
Over de schokker kun je een aantal dingen zeggen, al zal dat met een slag om de arm moeten gebeuren. De roerkop lijkt geschilderd of versierd te zijn, al kan het natuurlijk ook een bijzondere vorm van lichtval zijn. Er staat iets op het boeisel achter te lezen, al kun je daar wanneer je inzoomt niets in herkennen.
Er staat een vlaggenstok op het helmhout en er staat een ongelofelijk zware braadspil op het voordek. Daarmee ben je geneigd om te oordelen dat het schip van hout is gebouwd, anders was er wel een lier te zien. Verder lijkt het alsof er een kajuit aanwezig is, maar even goed zou dit een verzameling palen of planken kunnen zijn. Als bijboot ligt er een stevige sloep vast aan de SB achterbolder.
Is er iemand die meer weet over deze schokker? Is het een schokkerjacht, of is het een schokker in gebruik van een officiële instantie of van de overheid?
Reactie van Ton den Boon (01-12-2017)
Er blijkt toch een groepje liefhebbers die blijven zoeken naar de oude schepen.
Ik denk niet dat het één van de drie grote jachtschokkers is. Gedurende de oorlogsperiode lag de 'Margaretha' ergens te vergaan. De 'Henriëtte Elisabeth' was een woonboot vanaf begin 1900 in Parijs. De 'Watergeus' lijkt het me ook niet. De foto’s van Loeff uit 1938 geven een ander beeld van de roerkop. En de vlaggestok zat toen niet op het helmhout.
Wat opmerkelijk is op de foto is dat giek niet op een schaar staat wat je bij een jacht zou verwachten. Een opbouw zou deze stand ook niet mogelijk maken. De bijboot geeft me ook de indruk van een werkboot en niet van een bijbootje. Idee: een torpedisten schokker. Ik weet niet hoelang Hellevoetsluis een Marine haven was maar ik vind het niet vreemd dat daar zo’n schokker zou liggen. En dan die lange naam. Eerst dacht ik Antwerpen maar Amsterdam of Hellevoet zou ook kunnen. Duister.
Ik heb nog een foto uit de periode 1920-1925 gevonden op de site van het Ned. Instituut voor Militaire Historie.
Ik heb nog even zitten denken over de ongebruikelijke plaats van de vlaggenstok. Maar voor een Marine vaartuig toch niet zo vreemd als je denkt aan groeten door de vlag even te strijken. Dat wordt moeilijk als de vlaggenstok achterop het roer staat.
Alle vlugschriften "Behoud(t) het Goede" zijn in de SSRP-website verzameld in "Uit het Stamboek - Behoud(t) het goede" in onze verhalenbundel "Goed" Gebundeld.
Hierin bundelen we ons maandelijkse vlugschrift "Uit het Stamboek - Behou(d)t het Goede"; de verhaaltjes over maritieme zaken uit het dagelijks leven van Dirk Huizinga en onze Stamboekbijdrages in de Spiegel der Zeilvaart.