2017 nummer 3: Een Ansicht uit Antwerpen van vòòr 1905
Wat er allemaal ooit is vastgelegd .....
Een vergeten stukje “Nederlandse” watersportgeschiedenis speelt zich af in België. “Nederlandse” staat expres tussen haakjes. In de 19e en het begin van de 20e eeuw was de watersport in Belgie en Nederland erg met elkaar verweven en Antwerpen was een belangrijk centum voor de watersport. Een deel van de Belgische jachtvloot bestond uit Ronde en Platbodemjachten. Hiervan bestaan de nodige foto’s. Zo kom je op oude ledenlijsten van de KNZRV de nodige schepen uit België tegen. Bij andere zeilverenigingen uit Dordrecht en Rotterdam zal dat niet anders zijn. En, twee Belgische zeilverenigingen: RYCB en RBSC hadden dependances in jachthavens in Nederland. De RYCB nog steeds in Wolphaartsdijk, de RBSC lange tijd in Terneuzen.
Nederlandse schepen in België
Wist u dat Eeltje Holtrop van der Zee uit Joure al in 1866 een centreboard (kyljacht) leverde aan een Belgische opdrachtgever en dat dezelfde Eeltje in 1867 drie schepen op een tentoonstelling in Antwerpen presenteerde (interview met Auke van der Zee 1936)? Een paar ronde en platbodemschepen die me direct te binnen schieten en onder Belgische vlag hebben gevaren, zijn de boeier 'Mientje', de Lemsteraak 'De Wulp' en de niet meer bestaande schokker 'Watergeus' van Prins Hendrik, maar er zijn er veel meer.
De jachthavens
Van Joost Geise, eigenaar van 'De Wulp', kreeg ik uitleg over de locatie van de jachthavens in Antwerpen en rol die de zeilverenigingen daar bij hebben. De (jacht-)havens van Antwerpen: aan de stadskant (= rechteroever van de Schelde) ligt de combinatie Willemdok / Bonapartedok, deels voor beroepsschepen, maar inmiddels ook voor jachten. Prima plek als je naar het centrum wilt. De belangrijkste jachthaven ligt echter aan de linkeroever. Het is de Verenigingshaven van de Royal Yacht Club de Belgique; uit 1851 en daarmee even oud als De Maas uit Rotterdam.
St. Anne
Joost schrijft: "Een met jouw foto sterk vergelijkbare afbeelding staat in het 150-jaar Jubileumboek van de RYCB. De foto zelf is als zodanig niet gedateerd, maar staat bij de tekstpagina’s over 1890, dus die beide foto’s zullen rond die periode zijn gemaakt. St Anne is de Franse naam voor Sint Anna, het gebied waar de jachthaven aan de linkeroever is gevestigd. In 1950 zijn daar wederom nieuwe verenigingsgebouwen gekomen, en werd de haven vergroot en van een keersluis voorzien. Die sluis opent één uur rondom hoogwater. Tot 1950 lagen de jachten dus inderdaad “gewoon” afgemeerd in de Schelde, dus met een verval van 4 – 5 meter. Geen eenvoudige lokatie dus!"
De tweede belangrijke zeilvereniging van België is de Royal Belgian Sailing Club, opgericht in 1863. Met oorspronkelijk als vaarwater de Leie bij Gent. Nu is hun belangrijkste verenigingshaven in Zeebrugge.
Wie?
Wanneer iemand informatie of historische foto’s heeft van ronde en platbodemjachten die in België gevaren hebben, dan willen we die graag opnemen in het Stamboekarchief.
Alle vlugschriften "Behoud(t) het Goede" zijn in de SSRP-website verzameld in "Uit het Stamboek - Behoud(t) het goede" in onze verhalenbundel "Goed" Gebundeld.
Hierin bundelen we ons maandelijkse vlugschrift "Uit het Stamboek - Behou(d)t het Goede"; de verhaaltjes over maritieme zaken uit het dagelijks leven van Dirk Huizinga en onze Stamboekbijdrages in de Spiegel der Zeilvaart.