2019 nummer 6: Emotionele waarde

Op de brainstormdag in 2014 in Lelystad verzuchtte Olav Loeber, dat de communicatie van de SSRP naar haar begunstigers en naar buiten toe beter moest. Hieraan koppelde hij direct de vraag, wie dat voor zijn of haar rekening kon nemen. Niemand reageerde daarop.
In overleg met Jan Eissens heb ik aan Olav's oproep een invulling gegeven. We zijn vanaf dat moment begonnen met de maandelijkse rubriek “Uit het Stamboek”. Twaalf keer per jaar alweer vijf jaar lang krijgt u deze in uw mailbox. De ene keer is het een praatje met een plaatje, de andere keer is het verhaal veel uitgebreider. Af en toe schrijft iemand anders iets voor de rubriek. Dirk Huizinga schrijft regelmatig zijn verhaaltjes "In Beeld" bij een beeld met intrigerende maritieme zaken in het heden en in het verleden in de rubriek en Jan Eissens schrijft in iedere Spiegel der Zeilvaart een stuk over actuele zaken die binnen de SSRP spelen.
In het juni/juli nummer schreef hij over de tjotter 'Pompeblêd' en koppelde er een lezersvraag aan vast. Hij vroeg hoe de lezers denken over het behoud/restauratie in het algemeen en van dit scheepje in het bijzonder.

Reactie van Bert van Baar

Dit is het moment waarop Bert van Baar zijn intrede in dit verhaal doet. Hij houdt zich al jaren bezig met houten schepen en deelt zijn kennis ondermeer door bouwprojecten onder te brengen in zijn bootbouwschool. Hiermee presenteert hij zich niet alleen in Nederland, maar ook buiten onze landsgrenzen. Hij reageerde op de vraag van Jan in het artikel, met een uitgebreide beschouwing waarin hij overwegingen noemde die bepalend kunnen zijn om een boot wel of niet te restaureren.
Citaat: ……..’ Zelf ben ik van mening dat er aan een aantal ‘voorwaarden’ voldaan moet worden voordat er een besluit valt om restauratie of reparatie te rechtvaardigen. Eén daarvan, voor mij, is vooral de emotionele waarde: is het bootje van opa, of ander familie lid, goede vriend geweest? Of is het een historisch vaartuigje? Heb je er zelf iets mee: gevoelswaarde.’………

Is het bootje van opa?

Bert's opmerking “is het bootje van opa” herinnerde mij aan een ontmoeting tijdens de voorjaarsbijeenkomst in het Scheepvaartmuseum in Amsterdam. Daar werd ik aangesproken door een mevrouw, die me vertelde eigenaresse te zijn geweest van de tjalk “Vrouw Aaltje”, een schip dat ooit gebouwd was voor een schipper Ten Cate. Zij had het een paar jaar geleden verkocht naar Parijs waar het nu haar dagen slijt als woonschip. Ze vroeg me of deze schipper Ten Cate een voorouder van mij was. Ik wist het niet. Wel wist ik dat mijn betovergrootvader en overgrootvader schippers en scheepseigenaren waren. Mijn overgrootvader had meerdere schepen op rij. Van één hebben we nog vier foto’s. Voor zover we weten stammen ze uit 1916. Ze zijn gemaakt in Harlingen. Eén in de Zuiderhaven en op een andere staat mijn opa duidelijk zichtbaar als jongeling naast de mast. Maar, dit schip heette 'Vertrouwen' en niet 'Vrouw Aaltje'.
Thuisgekomen heb ik deze ontmoeting aan mijn vader verteld. Hij reageerde direct dat zijn opa en oma toen ze gingen trouwen tegelijkertijd gingen varen met de 'Vrouw Aaltje'. Mijn overgrootmoeder heette Aaltje. In de leggers van het kadaster heb ik de in 1915 gebouwde Vertrouwen wel terug gevonden. De 'Vrouw Aaltje' (nog) niet. In het schepenregister van de SSRP (registratie 9264) is een 'Vrouw Aaltje' (ex-'Vertrouwen') opgenomen. Qua afmetingen en qua karakter zou het het schip van mijn overgrootvader geweest kunnen zijn. Ik moet er nog eens onderzoek naar doen. In ieder geval is het een reden om eens een bezoekje aan Parijs te gaan brengen.

Verlanglijstje?

Wanneer ik de opmerking van Bert van Baar op mij zelf projecteer, dan staat de 'Vrouw Aaltje' niet op mijn verlanglijstje. Ik vind het veel te groot en mijn emotionele band gaat niet zover, dat ik vind dat ik zo'n grote tjalk zou moeten willen bezitten en dan vervolgens ook nog eens te willen restaureren als dat al nodig is.
Om terug te komen op het begin van deze Uit het Stamboek: zo kun je dus Bert van Baar, de voorjaarsbijeenkomst in het Scheepvaartmuseum in Amsterdam in 2019, de tjotter 'Pompeblêd' en mijn overgrootvader met elkaar verbinden.
Twee van de vier foto’s die ik nog van de 'Vertrouwen' heb, wil ik met u delen. Sfeerplaatjes uit het verleden. Op de ansichtfoto van de Zuiderhaven in Harlingen ligt de 'Vertrouwen' prominent op de voorgrond. In hoeverre de kleuren van de ansicht kloppen durf ik niet te zeggen, maar ik vind de kleuren combinatie geel/wit opvallend. De tweede foto is gemaakt tijdens een vlootschouw, vermoedelijk in 1916. Mijn opa staat er als jonge jongen naast de mast, mijn overgrootvader ongetwijfeld aan het roer.

Blijft de vraag over hoe u denkt over het al dan niet restaureren van de tjotter 'Pompeblêd' of "oude bootjes" in z'n algemeenheid. U kunt ook reageren!

Wij wensen u een fijne vakantie.

Het Vlugschrift "Uit het Stamboek - Behoud(t) het goede" 
wordt samengesteld door Gerard ten Cate.

Alle vlugschriften "Behoud(t) het Goede" zijn in de SSRP-website verzameld in "Uit het Stamboek - Behoud(t) het goede" in onze verhalenbundel "Goed" Gebundeld.
Hierin bundelen we ons maandelijkse vlugschrift "Uit het Stamboek - Behou(d)t het Goede"; de verhaaltjes over maritieme zaken uit het dagelijks leven van Dirk Huizinga en onze Stamboekbijdrages in de Spiegel der Zeilvaart.