2021 nummer 2: Gepiekt

Het Stamboek, de SSRP, beschikt over een website waar inmiddels wel heel veel over het ronde en platbodemjacht aan informatie te vinden is. Het is Jan zijn verdienste dat de site zo’n archieffunctie heeft. Jan zorgt dagelijks dat de site actueel is. Zelfs toen hij met zijn kotter een rondreis langs en door Zweden maakte hield hij het dagelijks bij. Niemand zal vernomen hebben dat de website zover van huis aangestuurd werd.
Onze, en daarmee ook uw website, is gevuld met informatie die onze voorgangers verzamelden en wordt gevoed door kennis die de afzonderlijke scheepseigenaren, u dus, met de SSRP delen. De ene keer wordt er een vraag gesteld, waar zo een antwoord op te geven is, een andere keer duurt een antwoord iets langer. Een andere keer komt er een opmerking over een fout die er gevonden is op de site. De afgelopen maand sprongen er een paar dingen in het oog. Een eigenaar ontdekte dat er bij zijn Lemmeraak iets niet goed stond. Zo fout, dat hij Jan belde en er zijn beklag over deed. En, wat waren we blij met deze opmerking. Het leverde informatie op over een aantal andere Lemmeraken, over een werf en een aantal andere schepen. Het heeft de website alleen maar beter gemaakt.

Gegevens in het Stamboekarchief

Dat ik dit onderwerp aansnijd heeft twee redenen: Ik ben in het bezit gekomen van een blokmodel van een Lemmeraak. Ik heb geen idee om welk schip het ging (gaat). Het heeft wel een karakteristiek detail: een gepiekte kont. Toen ik via de website Lemmeraken met een gepiekt achterschip probeerde te vinden, vond ik niets. Dit was een reden om weer eens met Jan bij te praten. Net zo min als ik wist hij over deze schepen met dit specifieke detail een antwoord te formuleren. Immers we weten niet alles en niet alles is vastgelegd. Maar los van de website zijn er ook kenners. Navraag bij zo'n Lemmerakenspecialist leverde het volgende antwoord op:
We kennen een aantal Lemsteraken met een gepiekt achterschip. Voor zover mij bekend was de eerste Lemsteraak met deze vorm de VA1 'Schollevaer' van Bruynzeel uit Zaandam. Gebouwd in 1938 als opvolger van de in 1930 gebouwde 'Schollevaer' van het zelfde model. Tekeningen van het schip staan in De Zeilsport van H.C.A. van Kampen. Het gepiekte achterschip zorgde destijds voor beroering. Bruynzeel was een groot wedstrijdzeiler en had een goede kijk op snelle rompen. In 1930 heeft Kok in Muiden de ‘Groote Beer’ met een lengte van 16 meter op dezelfde manier gebouwd.
Henk Lunstroo heeft het schip in tekening gebracht en daarvan zijn er (veel) later een aantal “zusterschepen” gebouwd. Zij hebben ook een gepiekt achterschip, maar iets minder pregnant dan de 'Schollevaer'.
Een gepiekt achterschip werd usance en dat duurde wel tot ca 2000. Daarna werd vastgesteld dat een gepiekte achterkant niet het optimale ontwerp van de romp was. De meeste schepen van na 2000 hebben weer een geveegd achterschip, zij het met een hoge prismatische coëfficiënt.
Bruynzeel heeft achteraf dus minder gelijk gekregen.

Blokmodel van een gepiekte Lemsteraak

Toen ik het model kreeg was de voorsteven beschadigd. De exacte lengte was niet te meten. Inmiddels is de schade hersteld. De lengte van het model is 67,5 centimeter, de breedte 20 centimeter. Er van uitgaande dat het model gebouwd is  met schaal 1:20, dan zou de lengte van het werkelijke schip naar verwachting 13,50 meter moeten zijn. De breedte zonder berghouten 4,00 meter. Wanneer je de berghouten erbij denkt moet de breedte ongeveer 4,20 meter zijn. Het achterschip is gepiekt. Het model ademt professionaliteit, en het verloop van de waterlijnen onder water zijn goed te bekijken. Is het een studiemodel die ooit een opdrachtgever moest overtuigen? Is het model gebruikt als studieobject voor haar tekenaar. Ik weet het niet.

Is er iemand van u die iets meer over de achtergrond van dit model kan vertellen? Is er mogelijk een schip gebouwd naar het voorbeeld op de foto?

Oh ja wat is dan de naam van dit schip? Wat weet U?

Zoeken en/of vinden

Gaande het gesprek over de gegevens in het Stamboek, kwam de nadruk steeds meer te liggen op de zoekfuncties binnen de website en de vraag welke zoekargumenten gebruikt worden en over hoeveel bezoeken er aan de website gebracht worden. Tijdens meerdere zomer- en winterbijeenkomsten op rij vertelde oud voorzitter Maarten van Heezik dat de website intensief bezocht werd. Hij noemde een getal van wel 700 bezoeken per dag. Heel veel webbeheerders kunnen hier slechts van dromen. Maar …… Jan stuurde mij wat actuele overzichten  en statistische informatie. Ik was verbaasd. In 2020 werd de site meer dan 1000 keer per dag bezocht. De meeste mensen kwamen gewoon via een zoekmachine of www.ssrp.nl op de site en zochten gericht. Anderen struinden er rond. Er wordt in de statistieken vastgelegd welke zoekargumenten gebruikt worden. De belangrijkste zijn: zeilnummers en scheepsnamen.

Op elke pagina van de website staan er twee mogelijkheden om te zoeken.

Prominent rechts boven staat een balkje met daarin een vergrootglas. Hierin kun je ieder gewenst woord in voeren, dus een algemene zoekopdracht.

Midden rechts op de pagina heb je verticaal een oranje balk met vier icoontjes. Wanneer je vervolgens op het ankertje klikt kom je op de zoekpagina van de schepenlijst met vele mogelijkheden. Hierin kun je heel gericht naar een schip. of (oud) eigenaar zoeken.

Maar wist u ook dat er op onze website de indexen van bijvoorbeeld de Spiegel der Zeilvaart en De Waterkampioen terug te vinden zijn? Het biedt u de mogelijkheid om daar in te zoeken om vervolgens een snellere verwijzing naar het bewuste nummer en pagina van het tijdschrift te krijgen. Deze tijdschriften zijn, behoudens een aantal artikelen in PDF-formaat, niet digitaal op onze site terug te vinden. Jaargangen van sommige oude, niet meer bestaande tijdschriften kunt via www.delpher.nl vinden. En, wist u dat links naar website met overzichten en gegevens van visserijnummers en kadasterliggers via onze site benaderd kunnen worden?
We streven ernaar met onze website een platform, een bibliotheek en een archief te zijn, wanneer het om Ronde en Platbodemjachten gaat. Er is heel veel te vinden, er zijn veel verwijzingen die u met uw zoektocht op weg kunnen helpen. Daarnaast kunt u met correcties en aanvullingen voor zorgen dat de website inhoudelijk nog waardevoller wordt!

Het Vlugschrift "Uit het Stamboek - Behoud(t) het goede" 
wordt samengesteld door Gerard ten Cate.

Alle vlugschriften "Behoud(t) het Goede" zijn in de SSRP-website verzameld in "Uit het Stamboek - Behoud(t) het goede" in onze verhalenbundel "Goed" Gebundeld.
Hierin bundelen we ons maandelijkse vlugschrift "Uit het Stamboek - Behou(d)t het Goede"; de verhaaltjes over maritieme zaken uit het dagelijks leven van Dirk Huizinga en onze Stamboekbijdrages in de Spiegel der Zeilvaart.