Boeier 'Wilhelmina' (9148) wordt 'Henriette Georgina' wordt 'Parkeler'' wordt 'Lethe (9123)
Resultaat van de zoektocht naar oude boeiers door Pieter Halbertsma, Jaap Bernhard e.a. (15-01-2020)
Pieter Halbertsma kwam in de collectie van het MAS in Antwerpen een oude foto tegen van de 'Lethe', gebouwd door H. Bernhard in Amsterdam. Ook komt de boeier voor in oude weekjournaals van Polygoon. Hij stuurt de foto rond naar andere belangstellenden en het resultaat van de discussie is de gedeelde conclusie dat de boeier 'Wilhelmina' hetzelfde schip is als de 'Lethe'. Het onderzoek naar de geschiedenis van dergelijke schepen wordt tegenwoordig makkelijker gemaakt door digitale kranten- en tijdschriftenarchieven zoals www.delpher.nl, de digitale database van de Scheepsmetingsdienst en diverse digitale fotoarchieven zoals die van het MAS in Antwerpen.
https://dams.antwerpen.be/asset/nTRTvOLcOcPrXpLWncueFSmz
POLYGOON Bioscoopjournaals: Twee filmpjes van wedstrijden op de Maas met in beeld de Boeier Lethe van Bernhard:
- 1922: 3e filmpje, op 1:28
- 1924: 8e filmpje, op 0:43
Reactie van Jaap Bernhard
Dat is inderdaad een mooie foto. Er werd veel tuig opgezet…… Heel lang had ik van de Lethe (voorheen Parkeler) geen afbeeldingen. Afgelopen jaren is dat ruim in orde gekomen!
Ik vraag me al heel lang af wat de relatie is van de 'Parkeler' met de sterk gelijkende boeier 'Wilhelmina', Die verdween van de radar kort na de bouw in 1886. Een paar jaar daarna duikt de 'Parkeler' met eigenaar Roeters van Lennep voor het eerst op in wedstrijdverslagen (o.a. in 1890).
Van de Parkeler ken ik de aanname dat deze in 1886 door Bernhard zou zijn gebouwd, maar ik vond daarvan geen bewijs. De enige basis is voorz over ik weet een vermelding in een “lijst van jachten” in het werfarchief. Die lijst is waarschijnlijk na 1900 door een medewerker opgemaakt, en er zitten nogal wat fouten in. Zou het kunnen dat de 'Parkeler' dezelfde boeier is als de 'Wilhelmina'?
De 'Wilhelmina' werd in 1886 gebouwd door Bernhard, voor eigenaar Jaski. Daarvan ken ik het op naam gestelde bestek, het lijnenplan en het halfmodel. Plus een vermelding in 1886 op naam van Jaski in een schepenlijst van tijdschrift "De Nederlandse Sport". Er zijn mij geen vermeldingen in wedstrijdverslagen bekend. Wilhelmina was een extreem gepiekte boeier.
Kortom: zou het om dezelfde boeier kunnen gaan?
'Wilhelmina' Bestek van afmetingen van een zeiljacht plan 1886
Antwoord Pieter Halbertsma
Het is inderdaad ongelooflijk hoeveel zeil ze voeren in die tijd. Een fok halverwege het voordek 1 op de botteloef nog een op de kluiver en dan nog een gigantische boom met daar om heen gerold een gigantische fok voor voor de wind.
Ik heb naar aanleiding van jou mail nog even in delpher zitten speurneuzen en kom daar een aantal artikelen tegen over de Wilhelmina met als eigenaar C. Jaski. interessant is dat het eerste artikel komt uit 1884 en het tweede uit 1885 wat dan toch zal wijzen op een ander bouwjaar. De 'Parkeler' van Lennep zie ik inderdaad voor het eerst in 1890 in de wedstrijdverslagen op duiken. Ik ben ook wel erg benieuwd of we het hier over het zelfde schip hebben.
Parkeler Lennep 1890
https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=Parkeler+lennep&coll=ddd&sortfield=date&identifier=ddd:011010203:mpeg21:a0016&resultsidentifier=ddd:011010203:mpeg21:a0016
Antwoord Jaap Bernhard
In Delpher vond ik in "De Nederlandse Sport":
15-05-1886:
De centreboard Henriette Georgina van J.A. van Straten is overgegaan aan den heer H Bernhard alhier.
Van Straten verkoopt dus zijn boot, een centerboard.
8-09-88 pag 9:
C. Jaski’s Wilhelmina is overgegaan naar J.A. van Straten en zal voortaan de naam van Henriette Georgina voeren.
Van Straten koopt in plaats van zijn vroegere centerboard een bestaande boeier, en geeft die dezelfde naam.
20-07-89 pag 11
De Henriette Georgina, zoals we verleden week gemeld hebben in eigendom overgegaan aan den heer G.A. van Lennep, zal voortaan de naam dragen van Parkeler.
Van Straten verkoopt zijn boeier na een jaar aan Jaski, en die noemt haar Parkeler!
Eigenaardig blijven de vermeldingen van een 'Wilhelmina' van Bernhard uit 1884 en 1885. Misschien een eerdere boot van Jaski?
Antwoord Pieter Halbertsma
In een kranten artikel uit 1886 (Delpher) staat dat de Boeier 'Wilhelmina' van Jaski voor het eerst aan de start verschijnt. Dat wijst er dus op dat er daarvoor met een ander schip gevaren werd.Jaski was daarvoor kapitein op een stoomschip de 'Prinses Wilhelmina' tussen Amsterdam en Batavia dus het zou goed kunnen.
Conclusie Baap Bernhard
Het lijkt er op dat de boeier Parkeler, dezelfde boot is als de Wilhelmina die bij Bernhard werd gebouwd.
