Windbreker

In 2003 toonde een debutante haar elegante lijnen tijdens een wedstrijd op het Slotermeer. Het was de zeven meter lange Windbreker, een Fries Jacht gebouwd bij Jachtwerf Brandsma in Augustinusga en ontworpen door Robin van Son. Het nieuwe scheepje van eigenaar Jeroen van de Wind kreeg van vele kanten lof en bewondering.

Robin vertelt: 'Voordat de opdracht kwam had ik de drang een Fries jacht te tekenen. Ik was al bezig met ontwerpjes te maken. Ik tekende gewoon de contouren op A4 calques. Ik plakte ze tegen de muur, liep er langs en dacht het moet nog een beetje anders. Ik heb dat net zolang gedaan tot ik het idee had: dat is het. Zo ontstond er iets waarvan ik dacht zo is het goed. Ik ging er mee verder en tekende het bovenaanzicht en de spanten. En dan denk je: ik wil dat ook wel even in mijn hand houden. Een reden om een halfmodel te maken. Op het halfmodel vond ik het boeisel nog te recht. Maar de zomer kwam eraan en mijn droom werd opzij gelegd. Toen belde Bein Brandsma met de mededeling. Ik heb gesproken met Jeroen van de Wind hij is geïnteresseerd in een Fries jacht van zeven meter, kom eens langs.

In de Spiegel der Zeilvaart van Juli-Augustus is een uitgebreid interview met de ontwerper, Robin van Son, opgenomen.

Scheepsverhalen ter gelegenheid van het 50 jarig bestaan van de SSRP

In 2005 is bij de Spiegel der Zeilvaart van juli-augustus nummer 6 een Bijlage gepubliceerd met de titel "SSRP 50 jaar". In deze bijlage zijn tien verhalen "scheepsverhalen" opgenomen, handelend over een aantal in het Stamhoek geregistreerde schepen en hun eigenaren. Om u enig inzicht te geven in de veelheid en diversiteit van scheepstypen, die we kennen in deze behoudsorganisatie, hebben we een aantal veel op de Nederlandse wateren rondvarende voorbeelden daaruit gedestilleerd. Dit verhaal is er één van.

Dromen van het tekenen en bouwen van schepen

Aan het woord is Robin van Son. Hij droomde al vroeg van het tekenen en bouwen van schepen. Dat het ronde schip daarvoor model stond is niet verwonderlijk. De vloot van de familie van Son bestaat naast een Friese zeilschouw, gebouwd door Brandsma in Augustinusga (Robe') en twee Friese jachten. De Holland, ooit als Fries jacht door Lantinga in IJlst gebouwd, is later verbouwd tot boeier, maar door de familie bij Brandsma weer in oude luister hersteld.
Na jaren zeilervaring in deze schepen is hij zijn ideale Friese jacht gaan tekenen. Diverse ontwerpen werden in het groot op de muur geplakt. Elke keer in het voorbijlopen beoordeelde hij ze en bracht regelmatig veranderingen aan. Een ingewikkelde maar ook boeiende bezigheid voor de professionele ontwerper, werkzaam hij Amels in Makkum. In zijn jarenlange loopbaan daar, heeft hij mee-getekend en gerekend aan ontwerpen voor diverse megajachten.
Ondertussen bouwde Bein Brandsma in Augustinusga zijn prachtige houten schepen. Vollenhovense bollen, kotters, Staverse jollen, Colin Archer's en zelfs een grote houten logger liet hij te water. Toen kwam Jeroen van der Wind langs: ik wil dat jij een Fries jacht voor mij bouwt! Bein accepteerde de opdracht maar onder de voorwaarde dat Robin het jacht zou tekenen. Zo ontstond een uniek driemanschap, de tekenaar, de bouwer en de toekomstige eigenaar. Robin's tekeningen waren het begin en een uitgewerkt computermodel completeerde de uitwerking van zijn ideeën. Een afgeleid halfmodel liet vervolgens de fraaie lijnen zien.

Het samenspel tussen ontwerper en bouwer.

Nadat Robin het definitieve lijnenplan had gemaakt, Bein de spanten volgens tekening had opgesteld, werden samen alle gangen uitgestrookt. Praktisch alles klopte, alleen in kop en kont werden handmatig nog een aantal correcties doorgevoerd naar tevredenheid van iedereen. Er is geen computerprogramma in staat om op dat punt het oog en het gevoel van de ontwerper te vervangen. Robin is heel duidelijk over de vorm van een schip. Hij vindt dat de vorm moet intrigeren. Moet uitnodigen, zelfs dwingen tot het steeds weer opnieuw kijken. Een prachtig, vloeiend gelijnd schip spreekt tot de verbeelding. En wat mooi is kan ook snel zijn. Dat heeft de praktijk al vaker uitgewezen.
Het resultaat van de samenwerking is het Friese jacht de 'Windbreker' geworden. Op en top een fraai, maar ook snel schip. Het is een jacht geworden dat in wedstrijden mee kan doen in de voorste gelederen. Voor Robin van Son als ontwerper de uitkomst van een droom, voor Bein Brandsma als bouwer het bewijs van zijn vakmanschap en voor Jeroen van der Wind als eigenaar een jacht dat alom bewondering oogst. Een modern houten schip, goed te onderhouden en met een hele grote knipoog naar het verleden.

Vergelijking met de geesteskinderen van meesterbouwer Eeltje Holtrop van der Zee

Kan de 'Windbreker' de vergelijking met de geesteskinderen van meesterbouwer Eeltje Holtrop van der Zee doorstaan? Als je het aan Robin vraagt, zeker! De schepen die er nu nog van de hand van Eeltjebaes varen, zijn zeker de mooiste die hij heeft gebouwd. Misschien een reden om ze te bewaren voor het nageslacht? Van de grote aantallen schepen die hij heeft gebouwd, zijn er echter vast ook minder geslaagde geweest. Maar die kennen wij helaas niet.
Het geheel overdenkend komt Bein tot de conclusie dat het jammer is, dat er tien jaar geleden niet een Jeroen is gekomen, die het aandurfde om met Robin en hem in zee te gaan om zo op een moderne manier een kwalitatief goed schip te bouwen. Dan hadden er misschien meer jachten van dit kaliber gevaren. Voor de bouwer geldt nu dat de drive onverminderd groot is, maar de jaren toch wel beginnen te tellen.