Agonisma II (Mother Goose)
Verdwenen
Het hoofdstuk 'De boeier' van de hand van C.J.W. van Waning in het boek 'Ronde en Platbodemjachten" vermeldt het volgende: ... Deze boeier heeft een zeer merkwaardige geschiedenis. Johan Smit bouwde haar in 1903 op zijn eigen werf aan de Kinderdijk en wel als Centerboard sloep'. Zij had echter het onderwaterschip van een boeier, doch een midzwaard, geen kajuit en een volkomen glad dek. Zo voer zij tot 1919 toen H. Smit haar op dezelfde werf liet ombouwen tot boeier. Zij werd nu omboeid met een berghout en tevens opgeboeid. Zij kreeg een kajuit en Auke van der Zee leverde de zwaarden. In 1930 verkocht Fop Smit haar naar Engeland.
In dit verband citeren wij hier uit een brief aan C.J.W. van Waning afkomstig van W.A. Fop Smit te Dordrecht. Over Johan Smit schreef hij: ... Proefondervindelijk was hij tot de conclusie gekomen dat dit ontwerp het snelste jacht voor zijn tijd was. Het was getuigd met rechte gaffel en het zeil vast op de giek; ook werd een gaffeltopzeil gevoerd. Toen hij het schip overdeed aan ir Frits Smit te Kinderdijk, heeft deze het laten opboeien en vermaken tot boeier; de kajuit is er toen ook opgekomen. ...
Met deze brief stuurde de heer Fop Smit een drietal tekeningen mee:
1. de oorspronkelijke toestand als `centerboard',
2. een verbouwingstekening, en
3. het nieuwe tuigplan. De heer Van Waning zou die doorsturen aan de toenmalige Engelse eigenaar.
Eigenschappen
| Plaquette nummer: | 9178 | Zeil nummer: | |
|---|---|---|---|
| Categorie: | V | Tekening nummer: | |
| Type: | Boeier |
Bouw
| Bouwjaar: | 1967 | Ontwerper: | Joh. Smit |
|---|---|---|---|
| Werf: | Joh. Smit | Werf plaats: | Slikkerveer |
| Motor: | Motor type: | ||
| Materiaal romp: | IJzer/staal | Materiaal kajuit: | IJzer/staal |
| Materiaal zeil: | Katoen | ||
| Onderwaterschip: | Kiel: |
Afmetingen
| Lengte stevens: | 8,60 m | Breedte berghout: | 3,50 m |
|---|---|---|---|
| Diepgang: | 0,00 m | Masthoogte water: | 0,00 m |
| Oppervlakte grootzeil: | 0,00 m2 | Oppervlakte fok: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte botterfok: | 0,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte totaal: | 0,00 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
| 1903 – 1915 | Fam. Joh. Smit, Slikkerveer ( Agonisma II) |
|---|---|
| 1913 – 1914 | C. Smit, Kinderdijk ( Agonisma II) |
| 1914 – 1919 | F. Smit, Kinderdijk ( Agonisma II) |
| 1919 – 1924 | H. Smit jr., Kinderdijk ( Agonisma II (na ombouw tot boeier)) |
| 1924 – 1925 | F. Smit jr., Kinderdijk ( Agonisma II) |
| 1925 – 1930 | J. Smit Fzn, Kinderdijk ( Agonisma II) |
| 1930 – 1950 | ( Agonisma II (Naar Engeland verkocht)) |
| 1950 – 1955 | E. Bradford, (GB) ( Mother Goose) |
| 1955 – 1963 | ( Mother Goose (Onbekend Malta)) |
| 1963 – onbekend | M. Darton, Malta ( Mother Goose) |
Geschiedenis
1919
1919
1919: De 'Agonisma II' wordt een echte boeier
In de bewaard gebleven werfboeken van Van der Zee is terug te vinden wat Auke van der Zee aan Ir Smit, Kinderdijk, heeft geleverd. Deel XIV (aug. 1919) vermeldt de volgende kostenposten:
- een nieuwe roer met ijzerwerk f 101,70
- twee nieuwe zijzwaarden met ijzerwerk f 602,05
- koper op roer en zwaarden f 130,52
- koperen sterren en moeren f 17,50
1924
1924
1924: Ned. Jachtregister 1924-25
Inderdaad vermeldt het Nederlandsch Jachtregister van 1924-25 deze boeier als "Agonisma II", eigenaar F. Smit te Kinderdijk, bouwjaar 1903, afmetingen 8,50 bij 3,00 meter (Bijlage B nr 1).
1930
1930
1930: In 1930 wordt ze zoals zoveel Nederlandse boeiers, naar Engeland worden verkocht
Doordat zijn zoon op dienstreis op Malta een ijzeren boeier ontdekte en kennismaakte met de Engelse eigenaar, kwam Van Waning in 1964 bij toeval met deze Maurice Darton in correspondentie. De boeier bleek onder de naam "Mother Goose" te zijn ingeschreven in Lloyd's Register of Yachts. Na de Tweede Wereldoorlog voerde de toenmalige eigenaar, de schrijver Ernlé Bradford, hem via de Franse kanalen naar de Middellandse Zee en de Griekse archipel. Hij woonde aan boord en schreef over zijn reizen een aantal boeken: "Wind off the Islands" en "The Journeying Moon" en later ook "Siege of Malta".
januari 1930
januari 1930: De Waterkampioen nummer 160
Door bemiddeling van kapt. D. Verwey te Rotterdam verkocht de familie F. Smit te Kinderdijk het boeierjacht "Agonisma II" naar Engeland; het is bestemd voor de Norfolk Broads, de binnenwateren bij Lowestoft. Het scheepje werd indertijd door Joh. Smit te Slikkerveer oorspronkelijk als middenzwaardjacht gebouwd en tien jaar geleden in een boeier veranderd.
1955
1955
1955: De 'Mother Goose' wordt verkocht naar Malta
Omstreeks 1955 verkocht hij de boeier aan een inwoner van Malta, van wie we de naam niet kennen. Deze verwijderde de zijzwaarden en liet een ijzeren kiel met een hoogte van 14 inch (36 cm) onder het schip aanbrengen.
In 1963 kwam de boeier in handen van Maurice Darton. Het door toeval tot stand gekomen contact leidde ertoe dat Van Waning contact zocht met de familie Smit. Dankzij hen kon het stamboek de oorspronkelijke tekening als centerboard van 1903 en de tekeningen als boeier van 1919 naar Malta zenden.
Darton schreef Van Waning van plan te zijn de boeier weer in de oorspronkelijke staat terug te brengen en (eigenhandig) van zijzwaarden te voorzien. Wij weten helaas niet of dit plan tot uitvoering is gekomen, noch of de boeier nog bestaat en wat de verdere lotgevallen sindsdien waren.
1955
1955: De 'Agonisma II' in het archief van de Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten
AGONISMA II - stalen boeier
J.R. 1925
Eigenaar T. Smit te Slikkeveer. Stalen boeier 8 ton lengte 8.50 meter,, breedte 3 meter. Bouwer J. Smit, Slikkeveer 1903.
W.K. 1930 blz. 63
Familie F. Smit te Kinderdijk verkocht het boeierjacht "Agonisma II" naar Engeland; het is bestemd voor de Norfolk Broads, de binnenwateren bij Lowestoft. Het scheepje werd indertijd door Joh. Smit te Slikkerveer oorspronkelijk als midzwaardjacht gebouwd en 10 jaar geleden in een boeier veranderd. Met foto.
Gedenkboek de Maas blz. 132
In 1920 tot boeier verbouwd, had voorheen een midzwaard (was een center-board). In 1930 naar Engeland verkocht. In 1951 in Yarmouth onder de naam "Moeder de Gans".
Werfboek XIV blz. 254 aug. 1919 - A. van der Zee Joure
Nota voor de Heer Smit, Kinderdijk.
Nieuw roer met ijzerwerk f 101,70
Twee nieuwe zwaarden met sleepijzers f 602,05
Koper op roer en zwaarden& f 130,52
Koperen sterren en moeren f 17,50
Br. Mr. A.Blussé van Oud Alblas 08/06/1953
"In 1949 zag ik op de Solent een donkerblauw geschilderd stalen boeiertje" lang 8 á 9 meter genaamd "Mother Goose". Zij had lichtblauwe zeilen en "een zwart wit geblokt geschilderde masttop. In één van de laatste nrs. van Yachting World wordt dit scheepje met foto vermeld.
Opgave Hr. Petrejus
Bouwer en Ontwerper: Joh. Smit, Slikkerveer 1903.
Zeilmaker Schouten
Type: stalen, centerboord sloep
Lloyds 19u4/5/9
JB de Maas 1910 - 1919
Lloyds 1937, 1947 en 1950.
Eigenaren: 1913 C. Smit, Kinderdijk
1914 Fr. Smit, Kinderdijk
1919/24 H. Smit Jr., Kinderdijk
1924/25 T. Smit Jr., Kinderdijk
1925 J. Smit Fzn., Kinderdijk
Ons Element 1920 blz. 132
Wedstrijden "Westend". Opgemerkt wordt, dat de snelle boeier "Waterhoentje" (ex Bencor, ex Agonisma) helaas op de wedstrijden ontbrak. In Jachtregister 1925 staat de "Waterhoentje" op naam van G.N. Kaars Sypesteyn te Heemstede stalen boeier WM 7.7, lang 7.70 en breed 3.- N.J.C. Haarlem. Gebouwd bij Smit, Slikkerveer 1909. Dit is dus een ander schip dan de Agonisma van 8.80 meter.