BI23

Evert Bruinekool schrijft in zijn artikel:
Het ambacht van scheepstimmerman werd vroeger van vader op zoon overgedragen. Peter Schouten van de gelijknamige scheepstimmerwerf in Kortenhoef leerde het vak niet van zijn vader, maar van zijn buurman Piet Dekker, drager van de meestertitel. Zijn leerschool begon al toen Schouten nog maar elf jaar was. Inmiddels heeft hij 45 jaar ervaring met houten klassieke schepen.
Schouten raakte tijdens zijn loopbaan verliefd op een scheepje dat alleen nog in ijzer bestond. Hij vroeg zich af hoe ze zo'n schip ontwikkelden en bouwden in hout. Door zijn onderzoeksdrang verdiepte hij zich in oude scheepsbouwtechnieken, hij wilde oplossingen en bouwwijzen leren kennen voor een houten uitvoering van dat stalen scheepje. 'Die kennis en ervaring krijg je pas op latere leeftijd als je veel projecten hebt afgerond. Dan komt alles samen.' Schouten kwam scheepskenner Arie van der Ree tegen en ze trokken dertig jaar samen op in hun zoektocht naar de ideale zalmschouw.

Houtwereld, Vakblad voor de Houtbranche - Klein bootje Grote uitdaging

"Bestaat er nog een oude houten zalmschouw"? Die vraag kan kort en krachtig beantwoord worden met "Nee". Ook tijdens opgravingen is er tot nu toe niet een gevonden. Dat is jammer voor ons als schepen liefhebbers. De meeste kennis die er is over zalmschouwen dateert ongeveer vanaf 1890. Dit is de begintijd van het klinken van ijzeren schuiten. Voor die tijd werden zalmschouwen in hout gebouwd.
Het verspreidingsgebied rond de grote rivieren was ook niet zo groot. De ontwikkeling van deze houten schuiten is vermoedelijk pas in de eerste helft van de negentiende eeuw begonnen. In deze korte periode zullen er dan ook niet veel in hout gebouwd zijn. Helaas kunnen we geen aantallen aangeven. Dat wil niet zeggen dat er helemaal niets te vinden is. In dit boek hebben we alles, wat bekend is tot nu toe van deze vissersschuiten, verzameld. Uiteindelijk hebben de verzamelde gegevens er mede toe geleid dat er een houten zalmschouw gebouwd is. Dit boek is dan ook gelijk een verslag van de bouwactiviteiten. Als leidraad is de tekening van W.K. Versteeg gebruikt.
Het hele proces van het zoeken naar en het maken van de juiste tekening staat uitgebreid in tekst voorzien van veel foto's in het boek beschreven. Daarnaast ook het hele proces van de bouw van de Zalmschouw BI23.

Het boek "Houten Zalmschouw gebouwd naar een tekening van W.K. Versteeg" door Arie vd Ree en Peter Schouten

Scheepstimmerwerf Peter Schouten is een traditionele werf, gelegen in de rustieke omgeving van het plassengebied in Kortenhoef. Peter's voorliefde voor houten schepen en traditionele bouwwijzen heeft ertoe geleid, in 1983 een eigen bedrijf te starten. Vele jaren is het aanbod van diverse werkzaamheden dusdanig groot geweest, dat er werk genoeg is geweest voor twee scheepstimmerlieden. In 2023 bestaat de werf al weer 40 jaar. Ter gelegenheid daarvan was het zaterdagmiddag feest op het werfterrein en werden de bezoekers verwelkomd door en verwend met een heerlijke voorjaarszon.
Maar er was zaterdagmiddag nog een hoogtepunt: de afgelopen 3 jaar heeft Peter een unieke houten Zalmschouw gebouwd. Al meer dan 100 jaar zijn er geen nieuwe houten zalmschouwen gebouwd vanaf tekening. Peter is samen met Arie van der Ree, groot kenner van de drijverschuiten, jaren bezig geweest een plan te ontwikkelen om zelf een Zalmschouw te bouwen.

Peter Schouten laat een unieke houten Zalmschouw te water tijdens de viering van zijn 40-jarig bestaan als werf

Zalmschouwen zijn van staal, de vroege exemplaren van ijzer, dat weet iedereen. Toch moet het type ooit geëvolueerd zijn uit een houten 'oertype' dat voorafging aan de schuiten van de bekende bouwers. Scheepstimmerman Peter Schouten was erg gecharmeerd geraakt van de zalmschouwen of drijverschuiten, zoals ze ook wel genoemd worden. In de loop der jaren heeft hij er vele masten, zwaarden en roeren voor gemaakt. Hij had ook meegevaren op de schuit van Arie van der Ree, de grote kenner van dit type. Vooral de gebruiksmogelijkheden bevielen hem: de huik op het voordek blijft staan en zo kun je altijd, zonder de boel te hoeven ombouwen, aan boord blijven slapen. Wel zette hij vraagtekens bij de zeileigenschappen, dat moest toch beter kunnen?
Om maar vast op de zaken vooruit te lopen, dat kon ook veel beter. Na zijn jubileumfeest, waarbij ook de zalmschouw werd gedoopt, deed Peter Schouten even later mee aan de Motketelwedstrijden bij de Koninklijke op Loosdrecht. Hij vormde een beetje vreemde eend in de bijt tussen de Friese tjotters en schouwtjes, maar verraste vriend en vijand door hoog in het veld te eindigen. Op 'rating' eindigde hij een wedstrijd zelfs als eerste en dat met geleende zeilen uit 1953! De zalmschouw overtrof zijn verwachtingen.
Terug naar waarmee het allemaal begon. In 2020 kreeg het idee een houten zalmschouw te bouwen vastere vorm. Maar de vraag rees al snel: wat voor zalmschouw moet het worden? Er bestaan wel wat tekeningen, maar die uit de periode 1860-1875 tonen een overnaads scheepje, terwijl alle oude foto's van houten zalmschouwen (en dat zijn er toch aardig wat) die Arie in zijn archief heeft, een gladboordige zalmschouw laten zien. De sleutel bleek een tekening van W.K. Versteeg, die moet dateren uit ca. 1900.