BU105

Peter Koopmans schrijft in juli 2021:
Ik heb het schip gekocht eind 1991 bij Kouters botenshop in Wolphaartsdijk, hij stond in een weiland op een paar bielzen. We hebben het schip in maart 1992 naar Raamsdonksveer gesleept waar we het houten schip hebben verwijderd. Op 4 Augustus 1992 hebben we het casco laten stralen en na een tijdje hebben we besloten om hem naar Zwolle te brengen om hem daar te laten betimmeren. Dit is echter nooit iets geworden en ik besloot het casco begin 1995 terug te halen naar Werkendam, waar ik destijds werkzaam was. Ik heb er de zadeldakroef opgezet en de motor ingebouwd, waarna ik hem heb verkocht aan die handelaar in Amsterdam.

B. Duijst uit Bunschoten schrijft in 1996 aan oud-eigenaar P.F.M. Bertelds uit Rhoon:

Geachte heer Bertels,
Zoals ik u al had toegezegd toen u in Bunschoten in het gemeentehuis was, zou ik bij gelegenheid mijn oudste broer vragen of hij nog iets wist van de geschiedenis van de BU105. Wel nu, mijn verjaardag afgelopen week is daar een mooie gelegenheid voor geweest, daar ook mijn andere twee broers er ook waren. Op het gevaar af dat u al wat of misschien alles van deze informatie al hebt, zal ik weergeven wat ik die avond heb gehoord.
De BU105 is in Spakenburg gebouwd en het moet de laatste Bunschoter botter zijn die op de helling van Nieuwboer is gebouwd. Bijgaand treft u nog een artikel aan over de werf van de Gebrs. Nieuwboer. Ook in dit artikel wordt over de BU105 gesproken. Dit artikel stond in het tijdschrift "Tagrijn" van 1974. Dit blad is een uitgave van de Vereniging Botterbehoud. De botter moet in 1908 gebouwd zijn. De opdrachtgever was Bort Zwaan. Dit was de vader van mijn moeder.
In het boek "Van gaand en staand want" heb ik fotokopieën gemaakt van het register van de Nederlandsche Visschersvloot, aan het eind van het jaar 1886 en verder nog een kopie van de Bunschoter Vloot op 1 januari 1907 en van de vloot- en aanvoergegevens in 1937. Het blijkt dat het nummer BU105 al op een lijst in 1886 staat. Volgens mijn oudste broer is de eigenaar een K. Zwaan een oom van mijn grootvader Bort Zwaan. Deze Bort Zwaan heeft dus de botter in 1908 laten bouwen, maar moet het nummer overgenomen hebben. Mijn vader voer toen bij zijn vader op de BU38 van Lammert Duijst. In 1935/1936 is Lammert Duijst gestopt met vissen. De vergunning ging toen wel over op mijn vader, maar hij heeft toen de botter van zijn schoonvader overgenomen. Vermoedelijk heeft mijn vader eerst een paar jaar als knecht bij zijn schoonvader gevaren. In 1938 is Bort Zwaan ook gestopt met vissen en is mijn vader Peter Duijst de eigenaar geworden. Hij is eigenaar geweest tot 1963/1964. Toen is de botter verkocht aan een paar studenten uit Amsterdam. Wij kunnen niet meer achterhalen wie dat geweest zijn. Mijn oudste broer weet zich overigens nog te herinneren dat hij een keer in Zeeland in het plaatsje Veere is geweest.
Daar lag de botter toen in de haven. Misschien is daar nog iets meer te weten te komen. Vermoedelijk zal daar liggeld betaald zijn. Ook is botter nog voorzien van een kajuit en in Engeland geweest. Hoelang is ons niet bekend.
 
Of het voor u interessant is weet ik niet, maar mijn oudste broer weet zich nog te herinneren dat in 1935/1936 er een motor, een T-Ford in de botter werd geplaatst. In 1946 werd deze motor vervangen door een Thornycroft en in 1958 werd deze benzinemotor vervangen door een dieselmotor van het merk Samofa. Deze motor zat er in 1964 toen de botter verkocht werd nog in.
In de oorlogsjaren en wel de periode februari 1945 tot april 1945 is de botter ingezet voor voedseltransport. Er is toen gevaren naar Friesland, Overijssel en Noord-Holland. Hierbij werd de gevangen vis als ruilmiddel gebruikt, naast uiteraard hetgeen in het kader van de voedseldistributie gewoon werd betaald. Mijn oudste broer ging toen als derde man mee. Overigens heeft mijn vader 23 of 24 jaar dezelfde knecht gehad. Deze man, Jaap de Graaf (Jaap Spiek) is echter ook al overleden.
Dit was zo'n beetje wat wij aan gegevens bij elkaar gesprokkeld konden krijgen. We hopen dat u er nog wat aan heeft. Overigens zijn mijn broers wel benieuwd hoe het met de BU105 na 1964 is gegaan. Als het mogelijk is en u uw gegevens compleet hebt zouden wij daar graag wat meer van horen. Is het overigens nog zo dat tezijnertijd de BU105 weer een plaats in de Spakenburger haven krijgt?
Met vriendelijke groet en u sterkte toewensend bij de verdere afbouw van de botter, 

Namens de familie Duijst, B. Duijst

Oud-eigenaar P.F.M. Bertelds uit Rhoon antwoordt:

Geachte heer Duijst,
Hartelijk dank voor de toezending van de historie, het komt mij goed van pas bij het achterhalen van de geschiedenis van de BU105. Wat ik verder te weten gekomen ben is dat volgens de heer van Halteren van jachtwerf Nieuwboer de BU105 een zusterschip had/heeft : de BU5 of BU8.
Omstreeks 1968/69 lag de vissersman-botter in Durgerdam met achterstallig onderhoud en was eigendom van een groep studenten. De destijds onderdirecteur van de werf Jonker & Stans te Hendrik Ido Ambacht heeft hem toen gekocht en op de werf in het staal laten zetten (4mm), en er een houten opbouw/kajuitopbouw op gemaakt in 1971. De originele ombouwtekeningen heb ik achterhaald. In '73 verkocht aan een grindhandelaar in Capelle a/d IJssel. Via Zeeland, Veere enz. enz. is hij in de buurt van Sneek beland, waar hij in 1992 in een dermate vergane staat was dat al het hout eruit verwijderd werd en in '95 uiteindelijk in de staat werd gebracht, zoals ik haar heb kunnen kopen. Er moet nu nog veel gebeuren; de nieuwe mast is besteld, het vlak etc. wordt binnenkort vervangen (8 mm) zwaarden, blokken, zwaardklampen etc. etc. Alles renoveren of vernieuwen. Ik hoop voor midden zomer, dit jaar weer te kunnen varen/zeilen. Daarna in volgen in etappes water, gas en electriciteit, interieur keuken sl.kamers etc. Een meerjaren projekt dus.

Ik heb de botter in sept 2016 gekocht van de fam. P.F.M. Bertels. Het schip word verbouwd in de originele botter visserman-uitvoering. Het staalwerk is klaar, kajuit is er af, nieuwe vloer, hoofdschot met mastkoker voor nieuwe paalmast voor ongestaagd zeilen. Motor 1mtr naar voren geplaatst, mast is klaar, zwaarden bijna. In oktober denken we de botter zeilend te hebben.