Ostara

Opdrachtgever D.Smit uit Toornwerd vertelt in 2015 aan Ferry van Yperen het verhaal over de aanleiding om een Zeeschouw in Harkstede te laten bouwen:

"Wij waren onderweg naar huis en zagen de hoogaars liggen die G. de Vries uit Harkstede toen aan het bouwen was. G.de Vries werkte op een scheepswerf en bouwde zelf ook de nodige schepen in eigen beheer. We weten niet meer waar hij dat deed. Hij had zelf een lap grond, of hij huurde iets. Er was genoeg ruimte in en om Harkstede."
"Wij keken elkaar aan een zeiden tegen elkaar: terug en vragen, hoe of wat. Nou dat leidde ertoe, dat hij ons beloofde na de Hoogaars, een Zeeschouw voor ons te bouwen. Na  zeer korte tijd belde hij en vertelde dat hij nog een opdracht had van de familie van Dijk voor een schouw nu 9 meter ('Vrouwe Herbertha' daarna 'VN60') en dat hij die graag tegelijk wilde bouwen. het zouden 2 (nagenoeg) identieke schouwen worden van gelijke lengte. Met de andere opdrachtgever, dhr. van Dijk, werd overeenstemming bereikt en de bouw kon beginnen."
"Beide schepen zijn op maat gemaakt voor de opdrachtgevers. Daarom heeft de 'Vrouwe Herbertha' een hogere roef, want mevrouw van Dijk was langer. De roefjes zijn in spiegelbeeld gebouwd, net als bij Sleepbotters welke een linkse en een rechtse variant hebben. De 'Aaltje' zou dan de linkse schouw zijn, en de 'Vrouwe Herberta' de rechtse. Bij schouwen was dit echter niet gebruikelijk, maar de opdrachtgevers vonden het een leuke knipoog naar het vissersverleden.
De 'Aaltje' en 'Vrouwe Herberta' zijn direct na elkaar gebouwd. Eerst de 'Aaltje'. Toen die naar de straler was werd direct de kiel gelegd voor de 'Vrouwe Herberta'."

Als basis is de tekening van Huitema gebruikt, het Tadorna-ontwerp. Er zijn echter wel wat aanpassingen gedaan aan de roef en het tuigage. Mogelijk dat daarom de ontwerper Huitema het later niet als zijn ontwerp herkende.

Toelichting van dochter: "De zware winter in (waarschijnlijk) 1979. De 'Aaltje' lag in het Boterdiep bij Toornwerd. Het dorp was afgesloten door de sneeuw. Het leger kwam ons uitgraven. Een bijzondere tijd. De Aaltje bleek na wat graafwerk onder water te liggen. De sneeuw was te zwaar."

Op de eigen website van Ferry en Ellen schrijven ze:

Ellen ziet een advertentie op Marktplaats: "zeeschouw". Leuke zeeschouw (Etc etc) helaas door omstandigheden wat achterstalling onderhoud. 8,5 meter bij 3,20 meter, 25PK volvo penta diesel, karakteristiek uiterlijk. lage prijs. Deze direct gebeld, en het eerste het beste weekend gekeken.
Het achterstallig onderhoud was duidelijk: Veel roestige plekken, zwaarden goed verwaarloosd, mast en giek kaal en verweerd etc etc. De uitlaat is van RVS en in het staal gelast, waar het lijkt dat er wat elektrolyse heeft opgetreden en er lelijke plekken rond de uitlaat zitten. Wij zagen ons al varen... Dus een 2e keer kijken.
Gewapend met een krabber, center-pons, vlakdikte meter, checklist en een overal Inspecteerden we grondig alles wat we konden verzinnen. Rondhouten: goed, grondig schuren en lakken. Zwaarden: Tja... laten restaureren? Luiken: We zien wel. Motor: Hmmm. lastig... (wordt vervolgt) Staal algemeen: Gat naast uitlaat door elektrolyse, verder vooral roest. Diktemeting bodem: tussen de 8 en 9mm. Diktemeting kimmen: tussen de 5 en 5mm. Dan weet je wat je te doen staat, of niet. Gaan we er voor? wel veel werk... En de motor? dat is een gok...
Doen? Doen! mooie kans, om niet te laten varen. Of juist wel, het is hoe je het bekijkt.

Stand van zaken in oktober 2013

• 28 mei 2012 schip aangekocht met de naam “Anna Maria”. Wat de verkoper nog wist te vertellen: 18 jaar geleden gekocht in Friesland. Heeft vroeger een Lister motor in gestaan. Kuipinrichting is verbouwd toen de motor vervangen werd (origineel van hout?).
  Na aankoop hebben we de 'Anna Maria' uitgebreid onder handen genomen en zijn we een zoektocht gegonnen naar de herkomst van het schip.
• 24 augustus te water, omgedoopt met de nodige rituelen naar “Ostara” (www.zeeschouwostara.nl/index.php/algemeen/her-dopen)
• September 2012 via google, website Fries Scheepvaart Museum tekeningen gezocht en bekeken: de Tadorna van Huitema lijkt er behoorlijk op.
• November 2012 op de klassieke schepenbeurs contact gelegd met SSRP. Aansluitend de stukken naar de SSRP opgestuurd voor “Inschrijving Stamboek”
• Vergelijking getrokken met schepen die te koop lagen (foto’s gezocht) om gelijkenissen te zoeken. Gelijkenis gevonden: de VN60, lag op dat moment te koop. Makelaar was helaas niet bereid te helpen en op vragen te antwoorden.
• Maart 2013 Plaquette en Certificaat ontvangen van SSRP. Tevens enkele handvaten: De Kok-Zeeschouwen uit Huizen (60-tiger-70-tiger jaren vorige eeuw). De Blok-schouwen uit Hoogkarspel en de Huitema Zeeschouwen. Blok schouwen vallen af. Die hebben een dooskiel, en zit er bij de Ostara niet onder.
• Augustus 2013 Tijdens onze vakantie zijn we in Lemmer de VN60 (foto links) tegen gekomen, inmiddels met nieuwe eigenaar. Deze was ook erg geïnteresseerd in de herkomst van zijn boot. “men zegt dat dit een Huitema schouw is”. Onze Ostara heeft veel gelijkenissen. Eigenlijk is alleen de kajuit iets anders opgebouwd.
• Oktober 2013 Na zoeken, via de Barkas club en SSRP contact gekregen met dhr. L.M. Huitema. Hij geeft aan dat dit schip niet van zijn hand komt. Is de 'VN60' (voorheen "Vrouwe Herberta") dan wel echt een Huitema schouw? We zitten weer op een dood spoor. Een 90% vergelijkbaar schip wat mogelijk wel een Huitema is, en de onze niet? Of beide niet.

Ferry van Yperen schrijft ons:
We hebben weer een mijlpaal bereikt: We hebben op 2 jaar na (1992-1994) de historie van de 'Ostara' boven water. Tevens die van de 'VN60', die nog niet in het stamboek staat. Op tip van Harmanus van Oosterom hebben wij contact gehad met de fam. D. Smit in Toornwerd, die volgens hem het schip heeft laten bouwen. Na telefonisch contact leek het er voor 99,8% op dat dat inderdaad zo was. Afgelopen zondag zijn we daar (in Toornwerd) op de koffie geweest en dat was een nuttige en zeer gezellige middag. Ook de 2e eigenaar, dhr. Odolphie kwam langs. Hij is een oud leerling van dhr. Smit en tevens de 2e eigenaar van onze schouw.

Bij ons bezoek aan de familie Smit kwamen we tot de ontdekking dat de meeste dingen nog ongeveer zo waren zoals zij het hebben laten bouwen. Er zijn door de jaren heen wat zaken aan de intimmering aangepast en de raamluiken zijn al snel weer van het schip gehaald. De 8 PK Lister SL2 of LR2 (luchtgekoeld), die er door dhr. Smit is ingezet, is later vervangen door een zwaardere Lister SR2 van 12PK. Ook de klapschroef werd vervangen door een vaste, met keerkoppeling. Ook is toen de strijkbok voor de mast aangebracht.
Door de fam. Heyster is de Lister later weer vervangen voor een Volvo Penta type 2003 van wel 30PK!
De patrijspoorten die wij aan de binnenkant gemonteerd hebben, zijn dus bij de bouw buitenop gemonteerd. En waarom: Zo sluiten ze beter. Verder is de inrichting van de kuip veranderd.

Tijdlijn Ostara:

• 5 oktober 1974 wordt opdracht gegeven voor de bouw.
• 9 oktober 1974 wordt de eerste aanbetaling gedaan voor het casco en gestart met de bouw.
• 28 februari 1975 wordt de 2e aanbetaling gedaan voor het casco.
• 15 maart 1975 wordt de laatste termijn voor het casco betaald en het casco wordt opgeleverd.
• 27 september wordt het (stalen)roer en de raamluiken geleverd en betaald.
• Na oplevering van het casco wordt het verder afgebouwd door dhr. Smit zelf.
• Eind Juli 1976 wordt het tuigage van de Vries uit Lemmer afgerekend.

Voorjaar van 1981 Familie Odolphie koopt het schip
Zij doopten het schip "Anna Maria"

1992 Schip wordt verkocht en ging naar Drachten. 

1994/95 Familie Heyster uit Amsterdam koopt het schip, en neemt het mee naar de Nieuwe Meer.

2012: Ferry en Ellen kopen het schip, knappen het op in Amsterdam en gaan varen vanuit Dordrecht

Tevens is het historie van de 'VN60' (ex 'Vrouwe Egbertha') bekend.

• Start bouw: Maart/April 1975
• Eerste naam schip: 'Vrouwe Egbertha'
• 2012 Gekocht van fam. van der Meulen, naam 'VN60'
• Huidige eigenaar: P de Koster