Sextet

Sextet

Dr. Ir. J. Vermeer schrijft in zijn boek "De Boeier" over de boeier 'Sextet':
Tegen het einde van de negentiende eeuw vond de toepassing van ijzer, reeds enkele decennia gebruikelijk bij de bouw van vrachtschepen, ook ingang in de jachtbouw. Na tien houten boeiers gebouwd te hebben ontwierp Bernhard omstreeks de eeuwwisseling een boeier in ijzer. Het klinkwerk werd uitgevoerd bij de firma Schouten in Muiden, waarschijnlijk omdat het lawaai hiervan op de werf aan de Lijnbaansgracht niet meer getolereerd werd . Zo ontstond de huidige boeier "Sextet". Dit schip was trouwens niet het eerste jacht in ijzer dat onder regie van Bernhard totstandkwam.

Over een opdrachtgever is niets bekend en ook het exacte bouwjaar niet. Omdat er geen primaire bronnen meer beschikbaar zijn waaruit wij iets over de totstandkoming te weten zouden kunnen komen, zijn we aangewezen op mededelingen van voormalige eigenaren en/of hun nazaten. Wij hebben daartoe contact gezocht met de voorlaatste eigenaar, de heer J.D. de Goederen te Rotterdam en via hem met een zoon van degene van wie hij de boeier in 1969 overnam, de heer H. Veldhuizen, destijds eveneens woonachtig te Rotterdam. Deze zoon, de heer R. Veldhuizen, schreef ons een zeer uitgebreide brief, vergezeld van een aantal foto's. 

Eigenschappen

Plaquette nummer:692 Zeil nummer: RC32
Categorie:A Tekening nummer:
Type:Boeier

Bouw

Bouwjaar:1900 Ontwerper:H. Bernard
Werf:H. Bernhard / Scheepswerf Schouten Werf plaats:Amsterdam-Nieuwendam / Muiden
Motor:Inbouw Motor type:
Materiaal romp:IJzer Materiaal kajuit:IJzer
Materiaal zeil:Dacron
Onderwaterschip: Kiel:Kielbalk

Afmetingen

Lengte stevens:9,00 m Breedte berghout:3,85 m
Diepgang:0,85 m Masthoogte water:0,00 m
Oppervlakte grootzeil:30,32 m2 Oppervlakte fok:19,57 m2
Oppervlakte botterfok:0,00 m2 Oppervlakte kluiver:0,00 m2
Oppervlakte totaal:49,89 m2 Oppervlakte overig:0,00 m2

Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip

onbekend – 1935 Dhr. Van Lienden, 's Gravenhage ( Sextet)
1935 – 1969 H. Veldhuizen, Rotterdam ( Sextet)
1969 – 1997 J.D. de Goederen, Rotterdam ( Sextet)
2001 – Nu (laatst bekend) P.C. Hanekamp, Scheerwolde ( Sextet)

Geschiedenis

2005

2005

2005: De Boeier 'Sextet' in het boek "De Boeier" van Dr. Ir. J. Vermeer

De samenvatting van de brief van de heren De Goederen en Van Veldhuizen:
De bouw moet volgens de heer De Goederen inderdaad in 1900 of 1901 getraceerd worden. Volgens Veldhuizen zou de boeier eerder in de buurt van Dordrecht (Dordrechtse Biesbos) dienst hebben gedaan als postboot met de mogelijkheid enkele passagiers mee te nemen. Mogelijk dat hier dus de opdrachtgever gezocht moet worden; we zullen het waarschijnlijk nooit te weten komen. De inrichting zoals die door de heer Veldhuizen werd aangetroffen, was duidelijk in overeenstemming met dit gebruik. In de ruimte onder de opbouw achter de mast bevond zich aan bakboord onder het gangboord een buffetkastje met dubbele paneeldeurtjes en een aantal laatjes en kleinere kastjes dienende om gesorteerde post op te bergen. Aan stuurboord bevond zich een opklapbed en in het midden twee losse langsbanken zonder leuning. Onder het voordek waren twee vaste kooien en was de motor opgesteld. Daarvoor, afgeschermd door een houten schot, was een ruimte voor berging van zeilen enzovoort en een kettingbak waarop je kon zitten, een klapkooi en een kookkacheltje. Deze inrichting was dus gericht op professioneel gebruik door een beroepsschipper.

De boeier 'Sextet' duikt op in de Waterkampioen

In 1935 bevatte de rubriek De Uitkijk van "De Waterkampioen" het volgende bericht: Door den makelaar J.A.H. Willinge te Heemstede werd de boeier "Sextet" van den heer Van Lienden te Den Haag, verkocht aan den in watersportkringen bekenden ex-eigenaar van den Regenboog "Jan", den heer H. Veldhuizen te Rotterdam. Wie deze Van Lienden was en over de tijd dat hij de boeier bezat, is verder alleen bekend dat de "Sextet" toen een bekende verschijning was op de Kagerplassen. Van wie en wanneer hij de boeier kocht weten we niet.

De familie Veldhuizen koopt de 'Sextet' in 1935

De heer H. Veldhuizen was in zijn jonge jaren een zeer fanatieke wedstrijdzeiler, evenals zijn broer P. Veldhuizen, eigenaar van de tjotter "Kromwal". Vanaf zijn thuisbasis de Kralingse Plas bezocht hij met zijn Regenboogjacht nr 37 praktisch alle wedstrijden voor die eenheidsklasse in het hele land. Via de Kaag, trok hij naar de Braassemer, de Westeinder, het Alkmaardermeer en vaak stak hij ook over naar Friesland voor de groepswedstrijden van Holland tegen Friesland; dit alles zeilende, zonder hulp van een aanhangmotor. In bovengenoemde brief gaat de zoon daar uitgebreid op in. Op den duur eiste het gezin echter een iets rustiger bestaan en deed Veldhuizen de Regenboog, die hij sinds 1928 bezat, in 1934 van de hand. Zonder boot was evenwel een onmogelijkheid en dus kocht hij een jaar later de "Sextet", toepasselijke naam voor een gezin met vier zoons.

De Boeier Sextet als volgboot tijdens een wedstrijd van Regenbogen?

Ogenschijnlijk wordt er een wedstrijd gezeild. De boeier Sextet lijkt de vloot op de motor te volgen. De boeier is ten tijde van de foto van de familie De Goederen, en is voor de oorlog genomen op de Kralingseplas. Verdere informatie ontbreekt. 

Het onderhoud

Wat het onderhoud betreft was de boeier er zeer slecht aan toe. Met hulp van zijn zoons werd hij in eigen beheer grondig opgeknapt. Dit moest aanvankelijk gebeuren op een terrein aan de Boezem nabij het sluisje dat toegang gaf tot de Kralingse Plas. De boeier was namelijk te breed om daar te passeren (zeven jaar eerder had de heer Weijgers de maten van zijn nieuw te bouwen ijzeren boeier nog moeten aanpassen, zie: "De Kleine Beer"). Nog in hetzelfde jaar kwam een nieuwe verbinding met de Kralingse Plas tot stand met een bredere sluis en kon ligplaats worden genomen in de jachthaven van de Rotterdamsche Zeilvereeniging. Aan de inrichting werd niet veel veranderd, alleen de losse banken in de kajuit werden vervangen door een klaptafel en twee houten klapstoelen.

Het varen

De familie Veldhuizen heeft veel met de "Sextet" gevaren, zowel in Holland als in Friesland en Zeeland. Ook werd de boeier als varend vakantieverblijf gebruikt. Elk jaar trok de familie aan het begin van de grote vakantie eind juli met de boot naar Katwijk en vond daar ligplaats aan steigers binnen de uitwateringssluizen. Vader Veldhuizen reisde dan in de weekends per trein en tram naar Katwijk. Tot 1942 konden deze vakanties aan zee worden volgehouden. In de latere oorlogsjaren lag de boeier er verwaarloosd bij in de jachthaven van Zaal aan de Kralingse Plas. Daardoor was na de oorlog opnieuw een grote opknapbeurt nodig, die, omdat alles weer in eigen beheer en in vrije tijd moest gebeuren, ongeveer twee jaar in beslag nam. Toen is er veel plaatwerk vernieuwd, alles uitgevoerd in ouderwets klinkwerk, waarbij de schrijver van bovengenoemde brief een grote rol heeft gespeeld. Na voltooiing van dit karwei werden een aantal grote tochten gemaakt: naar de (toen nog open) Zuid-Hollandse en Zeeuwse stromen tot Veere toe, en later de Lek en Nederrijn op en Gelderse IJssel af, door de Kop van Overijssel naar Friesland om de Sneekweek mee te maken. Na afloop hiervan moest direct de terugtocht worden aanvaard via Stavoren, waarbij met een harde wind het IJsselmeer werd overgestoken. In diezelfde tijd werd de boeier als wedstrijdjacht geregistreerd bij de KVNWV en kreeg het zeilnummer 32OC toegewezen. Na de oprichting in 1955 van de Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten meldde de heer Veldhuizen de "Sextet" aan. In de oudste schepenlijsten vanaf 1956 staat hij vermeld, maar slechts tot 1960.

In 1969 kwam de boeier in handen van de heer J.D. de Goederen te Rotterdam

Veel veranderingen aan de inrichting heeft deze niet aangebracht. De klaptafel en dito stoelen en het oude opklapbed werden vervangen door een bank die als kooi te gebruiken is. Ook kreeg de boeier een nieuw stel zeilen en een nieuwe motor; de plaats hiervan vóór de mast bleef behouden. De "Sextet" werd weer aangemeld bij de Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten en vanaf 1972 staat hij dan ook weer in de schepenlijst vermeld onder nummer 692. Aanvankelijk was het thuiswater als vanouds de Kralingse Plas, later werd dit het Haringvliet vanuit Hellevoetsluis. In het begin nam de heer De Goederen met de "Sextet" een aantal keren deel aan zomerreünies van de Stichting Stamboek, zoals in 1972 in Zierikzee, in 1973 in Monnickendam aan de Gouw-zee en in 1974 in Den Helder. Op vakantietochten in de jaren zeventig werd meermalen Friesland aan-gedaan. Aan zeilwedstrijden werd daar niet deelgenomen, wel kwam de "Sextet" geregeld aan de start bij de wedstrijden voor ronde en platbodemschepen op de Westeinder en enkele malen werd deelgenomen aan de Deltaweek op de Oosterschelde in de jaren rond 1980.

De heer P.C. Hanekamp te Wilhelminaoord koopt de 'Sextet'

In 1997 verkocht de heer De Goederen de "Sextet" aan de heer P.C. Hanekamp te Wilhelminaoord. Deze liet de romp stralen waarbij onder de bijna honderd jaar oude verflagen een klokgave huid tevoorschijn kwam. Verder liet hij de motor uit het vooronder verwijderen. Men vaart nu indien nodig, met een aanhangmotor, die aan een demontabele steun aan het roer hangt. De thuishaven is Blokzijl en het vaargebied de Kop van Overijssel en de Friese meren. 

Technische gegevens

Hoofdafmetingen

  • Lengte over de stevens    9,00 m
  • Grootste breedte over de berghouten 3,61 m
  • Holte op het grootspant    1,51 m
  • Diepgang    0,74 m
  • Zeiloppervlak: grootzeil + fok    52,9 m2

Bijzonderheden

  • kiel hoog 8 cm breed 4 cm
  • over de gehele lengte gepiekte bodem
  • vlaktilling 12°
  • 6 geklonken gangen
  • geen kluisborden
  • boven dek strijkende mast door middel van bokkepoten
  • geen houtsnijwerk of andere versieringen

Opmerkingen

Zoals de heer Bon al opmerkte, zijn de boeiers van Bernhard alle naar eenzelfde gepiekt model gebouwd, inclusief die in staal, zoals de "Sextet", de "Frans Naerebout" en de "Vrouwe Christina", uiteraard met kleine afwijkingen. Opvallend is bij alle een uitgesproken zeeg en daarmee een stoer uiterlijk.

We zijn zeer geïnteresseerd in uw opmerkingen en/of vragen over dit schip. Stuur ze ons!

Terug naar het overzicht