Sudermar

Om met epoxyharsen te werken moet in de bouwruimte een constante temperatuur van rond 20 °C in stand gehouden worden. Tevens mag de luchtvochtigheid niet boven 60% komen. Van hout dat met epoxyhars wordt afgesloten van de buitenlucht, mag de vochtigheid niet boven de 12% liggen. Dat kan alleen worden bereikt als er dunne delen worden verwerkt die enige tijd voor gebruik worden opgeslagen in de verwarmde en relatief droge houtloods.

De gerestaureerde bouwloods van Scheepstimmerwerf „De Hoop" is uitstekend geschikt voor restauratie van houten schepen op de klassieke manier De temperatuur is laag en de luchtvochtigheid is aan de hoge kant. Daardoor drogen de houten schepen tijdens bijvoorbeeld restauratieklussen niet uit. Voor de nieuwbouw in houtepoxy maakte Roelof een kleine „loods" in de grote loods. Van zwaar isolatiemateriaal, dat opgesloten zit tussen aluminium, werd de nieuwe werkloods gemaakt. In deze ruimte werd een complete centrale verwarming met radiatoren aangelegd. Zo nodig kan de temperatuur zelfs opgevoerd worden tot 30 °C!

Het lijnenplan voor de 9,20 meter-Lemsteraak lag intussen klaar. Bij het bepalen van de vorm heeft Roelof met één oog gekeken naar de aken van Zijlstra, met het andere oog stonden hem de aken van zijn grootvader voor ogen. Aan de hand van een halfmodel maakte hij eerst de lijnentekening. Daarna werden de bouwspanten op een spantenvloer uitgezet. De spanten werden niet gezaagd, maar samengesteld uit dunne, eiken deeltjes die in de vorm verlijmd werden. Alle deeltjes werden met epoxy behandeld en voordat de hars was uitgehard, werden ze in de juiste bocht gedrukt. Zo konden twee spanten per dag worden gemaakt. De wrangen werden in de vorm gezaagd en daarmee werden de elf bouwspanten samengesteld. Om elk spant in model te houden werd het van kruislatten voorzien. Omdat de romp ondersteboven wordt gebouwd, zijn de lattenframes zo gemaakt dat alle bouwspanten zuiver haaks op een bouwframe kunnen worden geplaatst. Bovendien kan zo op een prettige werkhoogte de huid worden aangebracht.

In het maartnummer heeft u kunnen lezen over de voorbereidingen voor de bouw van een Lemmeraak in houtepoxy op Scheepstimmerwerf „De Hoop" door Roelof van der Werff. We zijn halverwege de bouw nog eens gaan kijken hoe dat bouwen in zijn werk ging. Op een zwaar geconstrueerd houten raamwerk zijn de bouwspanten en schotten opgesteld. Dankzij het exact horizontaal liggend raamwerk kan alles met het waterpas worden gesteld.
Eerst werd het boeisel uit meerdere lagen opgebouwd en daarmee kregen de spanten en schotten een stevig onderling verband. Voor de eerste laag van de huid werd een dunne laag eiken in langsscheepse richting aangebracht. Aan beide zijden werd deze laag behandeld met West-system epoxyhars.

Toen de heer A. M. Brenninkmeijer in 1983 prijs opvroeg voor een stalen Lemsteraak in vissermanuitvoering, kon hij niet bevroeden dat hij een laar later in een heel bijzonder houten schip zou varen. Want een samenloop van omstandigheden heeft ertoe geleid, dat hij de eigenaar werd van het eerste in hout-epoxy gelamineerde ronde jacht, dat de Nederlandse wateren bevaart. Nu hij vier vaarseizoenen met zijn „Sudermar" achter de rug heeft, leek het ons de moeite waard om hem naar zijn ervaringen te vragen.