vrouwe Hermina

vrouwe Hermina

De zandaak is een type, dat in lijn overeenkomst vertoont met de Hagenaar. De afmetingen zijn echter wat kleiner en evenals de paviljoentjalk heeft de zandaak een verhoogd achterdek. Ze vervoerden grint en rivierzand, meestal geheel voor eigen rekening van de schipper. Het zand werd bij de baggermolens op de rivieren ingekocht en elders, bij aannemers of handelaren, voor contant geld per kubieke el weer verhandeld.

De 'vrouwe Hermina' is in 1899 gebouwd door Scheepswerf Fa. A. Baars in Sliedrecht. De werf bouwde hoofdzakelijk baggermaterieel, pontons en/of werkvaartuigen. In het meetregister staan 245, met redelijke zekerheid, unieke schepen, op de werf gebouwd. Het eerste bouwjaar wat wordt genoemd is 1873 en het laatste 1983. Dus meer dan 110 jaar! De 'vrouwe Hermina' wordt in 1899 opgeleverd als "open" zandaak. De opdrachtgever was Cees van Lopik uit Hardinxveld.
De huidige eigenaren, de familie Trompert, heeft er in 1984 in eigen beheer een nieuwe roef geplaatst bij scheepswerf Kok in Vinkeveen. Ze proberen in de jaren daarna de hele levensloop van het schip in kaart te brengen. Het resultaat daarvan presenteren we op deze pagina. Helaas is van de jaren voor 1970 lang niet alles bekend. Jammer genoeg zijn er ook geen foto's bekend uit die jaren.
Na de Tweede Wereldoorlog was er van de zandaak, behalve het casco, weinig meer over, omdat het schip door de Duitsers was gebruikt als onderdeel van een schipbrug over de Waal.

Eigenschappen

Plaquette nummer:1534 Zeil nummer:
Categorie:A Tekening nummer:
Type:Zandaak

Bouw

Bouwjaar:1899 Ontwerper:Baars
Werf:Scheepswerf Baars Werf plaats:Sliedrecht
Motor:Inbouw Motor type:
Materiaal romp:IJzer Materiaal kajuit:Staal
Materiaal zeil:Dacron
Onderwaterschip: Kiel:

Afmetingen

Lengte stevens:13,11 m Breedte berghout:3,61 m
Diepgang:0,38 m Masthoogte water:13,25 m
Oppervlakte grootzeil:44,00 m2 Oppervlakte fok:21,00 m2
Oppervlakte botterfok:0,00 m2 Oppervlakte kluiver:0,00 m2
Oppervlakte totaal:65,00 m2 Oppervlakte overig:0,00 m2

Register Varend Erfgoed Nederland

Registratie nummer:5140 Registratie datum:17-03-2022
Geregistreerd als:Varend Monument®

Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip

1899 – 1938 C. van Lopik, Hardinxveld ( Elisabeth)
1938 – 1957 S. van Horssen, Hellouw ( Altijd Wat)
1957 – 1979 ( Willy)
1979 – Nu (laatst bekend) M.H. Trompert, Amsterdam ( vrouwe Hermina)

Geschiedenis

1899

31 oktober 1899

31 oktober 1899: Liggers Scheepsmetingsdienst: Details over het schip Elizabeth - Meetnummer: D93N

De open aak 'Elisabeth' is in 1899 door Scheepswerf Baars in Sliedrecht, op 31 oktober gemeten en krijgt meetnummer D93N. De informatie over dit meetnummer is terug te vinden op de website met de metingen uit de Liggers Scheepsmetingsdienst.

Opdrachtgever en eerste eigenaar is Cees van Lopik uit Hardinxveld

D93N is een ijkmerk dat in 1899 in Dordrecht is ingeslagen en meldt dat de eigenaar Cees van Lopik is. Die is dan al vijftig jaar oud en woont aan de rivier wat we nu Hardinxveld/Giessendam zouden noemen, maar zijn adres werd omschreven als “de buurt “ met nog wat toevoegingen. Heb de familie gezocht en gevonden de nazaten vertelden dat er met het scheepje zand en grind werd gebeugeld en in de seizoenen wilgen en teenhout voor de verschillende doeleinden werd vervoerd. Dus voor mandenmakers, maar ook grovere tenen voor bijvoorbeeld zinkstukken. Dit heeft hij tot zijn dood gedaan. Het was een open bak met houten gangboorden die met ijzeren “mannetjes” ook verticaal worden ingestoken. Onder het voordek was het vooronder afgesloten met een deur. Achter bij het helmhout stond de schipper op een klein achterdekje. Anders dan nu had het aakje een grote kluiverboom. Het was de overgangstijd van hout naar ijzerbouw. Toen wij het kochten zaten er nog houten berghouten en een houten boegbalk en scheg. Na het overlijden van Cees van Lopik, die het scheepje naar zijn vrouw had vernoemd “Elisabeth “, is het verkocht aan Simon van Horssen.

1928

1928

1928: Tweede eigenaar is Simon van Horssen uit Hellouw

Simon van Horssen heeft het schip “Altijd Wat” genoemd. De verkoop was in 1928, een tijd van industriële revolutie en schaalvergroting. Van Horssen laat het schip vier meter verlengen en een ééncilinder kromhout inzetten met een mechaniek aan boord, om het zand aan boord te krijgen. Hij leent het geld van zijn vaste afnemer de steenfabriek van de familie van Lookeren Campagne in de Mariënwaard. In 1938 wordt het aakje opnieuw gemeten omdat Van Horssen de oorspronkelijke maat van 13.40 meter met 4 meter heeft verlengd. Tot in de oorlog is het hard werken en weinig overhouden.

1938

12 januari 1938

12 januari 1938: Liggers Scheepsmetingsdienst: Details over het schip Altijd Wat - Meetnummer: R11101N

1944

1944

1944: De 'Altijd Wat' wordt door de Duitsers geconfisqueerd

In de tweede Wereldoorlog wordt het schip door de Duitsers geconfisqueerd en wordt onderdeel van een schipbrug over de Waal. De familie van Horssen is geruïneerd.

1957

19 juni 1957

19 juni 1957: Liggers Scheepsmetingsdienst: Details over het schip Willy - Meetnummer: R22970N

​​​​​​​Na de oorlog wordt het schip in desolate staat getransformeerd in woonark

Na de oorlog is het schip in desolate staat in de oud ijzer handel door iemand uit de buurt van Gorinchem aan iemand verkocht die er een woonark van gemaakt heeft met ligplaats op de Vecht. Vandaar is het schip verkocht aan een familie Huisman, die er op is gaan wonen op de Giessen, dus kwam het casco weer in de buurt van zijn/haar oorspronkelijke biotoop. Na een aantal jaren werd die familie en de woonplek door de instanties weggesaneerd en gingen zij in een huis wonen en ze werd verkocht aan een bedrijf dat waterwerken deed. De ark werd als kantine naar de verschillende bestemmingen meegesleept.
Eén van de medewerkers van dat bedrijf heeft haar gekocht, de opbouw eraf gesloopt en er een ijzeren roef van voor tot achter opgelast en een zes cilinder Daf in geplaatst. Het onderwaterschip industrieel gedubbeld, een woon/weekendschip was geboren, 16 meter en 60 centimeter lang.

1975

1975

1975: De woon/weekend boot wordt verkocht voor de handel

Midden zeventiger jaren koopt een neef van eigenaar Trompert de woon/weekend boot voor de handel. Een familielid van hem ziet er een mooi casco in en koopt haar, haalt de roef eraf en haalt de vier meter er weer tussenuit. De nieuwe lengte komt met 13.10 meter dicht bij de oorspronkelijke maat. Hij zet er ook een zeilroef op, maakt een motorkist met kuip in het achterdek. Maakt een mastkoker en zet er een mast op met giek en gaffel. Van een afstand lijkt het net weer een zeilschip. Tegelijkertijd dat hij dit alles bewerkstelligde woonde hij er ook op, zeer sfeervol alles in de stockholmer teer gesmeerd. Het achterschot was een prachtige schuifdeur met glas in lood. De eerder genoemde neef kocht het schip weer later weer terug.

1979

september 1979

september 1979: De familie Trompert koop het schip en gaat er op wonen aan de Amstel

De familie Trompert koopt het schip in september 1979 om weer op het water te gaan wonen op de Amstel aan de kade van de gasfabriek, waar ook hun eerste onderkomen had gelegen. Vanaf dat moment zijn ze bezig geweest er een prettig thuis en comfortabel zeilscheepje van te maken met de beperkte budgetten die hen ter beschikking stonden. Ze geven het schip de naam 'Vrouwe Hermina' en laten het inschrijven in het Stamboek van de SSRP. Jan Brilleman schouwt het schip en de 'Vrouwe Hermina' wordt ingeschreven als Zandaak. In 1982 wordt ze opnieuw gemeten en krijgt meetnummer AN 1135. Het thuiswater is de Westeinder en de Hollandse plassen. Voor tripjes en vakantie gaan ze graag naar de Biesbosch en door naar Zeeland. Maar ook naar de kop van Overijssel. Tegenwoordig ligt de zandaak op een vaste plek bij een vriendin in de ringvaart van de Haarlemmermeer in Haarlemmerliede.

1982

10 september 1982

10 september 1982: Liggers Scheepsmetingsdienst: Details over het schip vrouwe Hermina - Meetnummer: AN1135

2010

2010

2010: Foto's van de Zandaak 'vrouwe Hermina' onder zeil

We zijn zeer geïnteresseerd in uw opmerkingen en/of vragen over dit schip. Stuur ze ons!

Terug naar het overzicht