Congres voor Watersport 1915

Eerde Beulakker schrijft in zijn boek "Onderscheid moet er zijn, Pleziervaren in Nederland, een cultuurgeschiedenis":
Halverwege december 1915 werd in de Universiteit van Amsterdam het Congres voor Watersport georganiseerd. Tijdens het congres praatten de hoge heren over roeien, zeilen, motorbootvaren en zwemmen, maar de oude watersportelite van deftige bestuurders van de belangrijkste watersportverenigingen binnen de Verbonden van Vereenigingen hadden niet het vermogen de wensen van een nieuwe generatie veelal jonge watersporters te te pakken. Het dikdoenerige congres mislukte; een keerpunt in de watersportgeschiedenis.

P. Muntendam schreef in Het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde over dit Congres ook een artikel:
Toen ik eenigen tijd geleden vernam, dat in December te Amsterdam een eerste Congres voor Watersport zou worden gehouden, heb ik-mij ernstig afgevraagd, of ons Tijdschrift daaraan zijn aandacht had te wijden, dan wel of de geneeskundige wereld zich daarvan niets behoefde aan te trekken. Zonder twijfel mag de sport den geneesheer niet onverschillig laten. De beoefening der verschillende takken van sport heeft toch ten doel de bevordering en de verbetering der algemeene volksgezondheid, de lichamelijke opvoeding van ons volk, die den geneeskundige al evenmin onverschillig mag zijn als de geestelijke opvoeding. 
Op den tweeden dag waren aan de orde onderwerpen betrekking hebbende op het motorbootvaren; hierbij behandelde dr. Teupken de vraag, in hoeverre de motorboot dienstbaar te maken is aan de werkzaamheid van het Roode Kruis : hij verwacht zeer veel nut van die booten in ons water- en polderland voor het vervoer van gewonden. Zoo ziet ook luitenant Linden heil in de toepassing dier vaartuigen bij de landsverdediging. Nog verder buiten den kring van onze belangstelling als geneeskundigen. vielen de onderwerpen op Zaterdagochtend besproken, over zeilvaartuigen en zeilwedstrijden.
De Zaterdagmiddag was geheel gewijd aan het nieuwe belastingontwerp van minister Treub, betreffende de zware belasting, te leggen op pleiziervaartuigen, een belasting, die de geheele watersport met ondergang bedreigt. Het behoeft geen betoog, dat het geheele congres als één man daartegen zijn stem verhief. Of het helpen zal?
Laat ik ten slotte nog mededeelen, dat zonder eenige overdrijving gezegd mag worden, dat dit eerste watersportcongres in alle deden geslaagd mag genoemd worden.  De vergaderingen waren druk bezocht en een levendige, belangwekkende gedachtenwisseling hield de aandacht der aanwezigen gespannen. 

pdf Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde - Congres Watersport 1915

Rapport Indeling der ronde en platbodemjachten met Omschrijving van verschillende typen ronde en platbodemjachten, door rapporteur R. Buisman.

In deze sub-commissie, waarin behalve het Dagelijksch Bestuur zitting hadden de heeren: J. Th. Boelen, Dr. H. Kooistra, G. de Vries-Lentsch, H. W. de Voogt, H. v. Wijk, Chs. Kuypers, H. C. A. van Kampen, H. F. van der Zee, P. G. Halbertsma en R. Buisman (de laatste drie speciaal voor de afdeeling ronde jachten, de anderen voor de afdeeling scherpe jachten) werd door de afdeeling voor ronde jachten de heer R. Buisman als rapporteur aangewezen.

Het rapport luidt als volgt:

De sub-commissie vatte haar taak op in dezen zin, dat verlangd wordt de verschillende bestaande typen van ronde en platbodemjachten te omschrijven met uitzondering van Botters, Hoogaartsen, Schokkers en Lemsteraken, omdat van deze typen haar geen voldoende gegevens bekend waren. Bovendien worden geen afzonderlijke nummers in wedstrijden van bovengenoemde typen gegeven. De commissie omschreef de typen van Boeiers, Jachten, Tjotters en Schouwen. De bedoeling dezer omschrijving is, dat in wedstrijden, van een der typen uitgeschreven, alleen schepen worden toegelaten, die aan de omschrijving voldoen, en op deze wijze er toe bij te dragen, dat de al-oude nationale soorten van vaartuigen blijven bestaan, en dat geen bastaardvormen gekweekt worden. Over de voorgiftregeling was men liet eens, dat de bestaande regeling in 't algemeen kan bestaan blijven, dat echter speciaal gelet moet worden op het al of niet verplaatsen van ballast, wat bij de grootere schepen niet, doch bij de kleinere wel degelijk van belang kan zijn. Verder wordt in overweging gegeven, stalen en houten vaartuigen afzonderlijk in klassen te vereenigen, daar stalen vaartuigen, meer dan gebruikelijk is, aan houten dienen voor te geven.
De sub-commissie nam van eenige bekende vaartuigen de maten op en acht het van belang, dat deze maten voor belangstellenden in druk verschijnen. Daarom worden deze in de bijlage vereenigd. Men zal opmerken dat de „Almeri", „Olga", „Noordster" en „Hertog Hendrik" wèl aan de maten van het zuiver boeiertype voldoen en de „Fortuna" en „Breezand" niet.

Algemeene definitie van de sub-commissie: Omschrijving van de verschillende typen

  1. Boeiers. Ronde vaartuigen met zijzwaarden, vasten roef achter den mast, vast dek, ronde berghouten, waarboven voor kluisgaten en mannetjes, gangboorden.
  2. Jachten. Jachten mogen geen roef en geen gangboorden hebben. Verder gelden alle bepalingen voor boeiers, uitgezonderd sub VIII.
  3. Tjotters. Ronde vaartuigen, met zijzwaarden zonder roef en vastdek, geen berghouten en geen gangboorden.
  4. Schouwen. Platbodemjachten, waarvan verticale dwarsdoorsneden bestaan uit veelhoeken met rechte zijden.

Dit rapport werd aldus door mij opgemaakt en door de leden der sub-commissie goedgekeurd.

Rapport Kersken

Indien omschreven zullen moeten worden, zooals het opschrift van dit rapport aangeeft, ronde en platbodem-jachten, behoort niet alléén te worden gesproken voor Boeiers, doch ook voor Botters, Lemsteraken, Hoogaartsen, Blazers, Schokkers, kortom alle soorten vaartuigen behoorende tot de ronde en platbodem schepen waarvan in ons land Jachten zijn of zullen worden gebouwd. Verder dienen deze schepen niet te worden omschreven doch moet voor juiste bepalingen voor uitsluiting van, of deelneming aan een of andere wedstrijd van deze soorten Jachten, vastgesteld worden het zuivere type Boeier, Botter, Lemsteraak, Schokker, Hoogaarts, enz.
Hoe mooi dit schip ook van lijnen is zal het nooit tot een of ander type kunnen worden gerekend. Bij eventueele uitsluiting van een of ander schip van wedstrijden zou de commissie den eigenaar van het uit-gesloten schip, zonder eenige mogelijkheid op meeningsverschil moeten kunnen bewijzen waarom zijn schip niet tot een of ander type behoort.

Rapport Jongejan

  • Boeiers zijn ronde eenmastige vaartuigen met zijzwaarden, vaste roef achter den mast, vast dek, gangboorden, ronde berghouten, waarboven vóór aan weerszijden van de botteloef, kluisborden en mannetjes. Het schip moet zijn rond, zonder eenigen stilstand. Hieronder te verstaan, dat hoekigheid uitgesloten is. De verhouding van de grootste lengte tot de grootste breedte zij grooter dan 4:1.
  • Tjotters zijn ronde eenmastige vaartuigen met zijzwaarden zonder vaste roef of vast dek, berghouten, gangboorden, bolders, kluisgaten en mannetjes.
    Het schip moet rond zijn zonder eenigen stilstand. Hoe. kigheid en piekig is uitgesloten. De verhouding van de grootste lengte tot de grootste breedte zij grooter dan 4:1.
  • Schouwen zijn eenmastige platbodemjachten met zij-zwaarden, waarvan alle verticale dwarsdoorsneden bestaan uit veelhoeken met rechte zijden. De voor- en achtersteven moet plat zijn. Zij zijn zonder roef, mogen vaste noch losse plecht hebben, geen berghouten of gangboorden, noch bolders, kluisgaten of mannetjes. Knikspanten.
  • Jachten. Voor jachten gelden dezelfde bepalingen als voor boeiers, echter met de volgende uitzonderingen. Zij hebben geen vaste roef, geen vast dek, geen gang-boorden, geen bolders.

Rapport, inzake de omschrijving van verschillende typen ronde en platbodemjachten, door R. Hamstra

Met het oog op de indeeling der verschillende punten, heb ik gemeend goed te doen dezelfde volgorde aan te nemen als welke de heer Buisman in het door hem uitgebracht rapport heeft aangenomen.
Wat de wedstrijd-regeling voor ronde en platbodem-vaartuigen betreft, merkte ik reeds ter gelegenheid van het Congres op, dat de thans bestaande voorgiftregeling, wel te wenschen overliet en dan ook eene handicap-regeling als door den heer Van Kampen voorgesteld op bladzijde 164 van het Congresboek aanbeveling zou verdienen. Deze voorgift toch, wordt gegeven op snelheid en niet op grootte van het schip. Waar echter thans eene proef met de bedoelde handicap-regeling zal worden genomen met de scherpe jachten, kan liet aanbeveling verdienen, hiervan de resultaten af te wachten en daarna event. met voorstellen te komen, teneinde ook voor de ronde schepen, zulk eene regeling aan te nemen. Echter is het eene absolute noodzakelijkheid, dat ten aanzien van kleinere ronde- en platbodemjachten, bepalingen worden gesteld voor ballast, v.n. tijdens de meting daar het bestaande regelement hierin niet voorziet doch zooveel vrijheid van handelingen overlaat, dat het ééne schip, door minder faire handelingen tijdens de meting, zeer veel in het voordeel staat ten opzichte van een ander, hetwelk geheel te goeder trouw, zonder trucs werd gemeten. Waar de officieele meter onmachtig staat om tegen dergelijke minder faire handelwijzen op te komen of in verband daarmede meting van het vaartuig te weigeren, moeten hierin worden voorzien door aanvulling van het bestaande regelement, hetwelk wellicht op volgende wijze mogelijk zou zijn :
De officiëele meter is bevoegd, meting van een schip te weigeren, indien dit maten vertoond, welke klaarblijkelijk afwijken van de normale omstandigheden en welke daardoor oorzaak zouden kunnen zijn, dat eene kleinere wedstrijdmaat zal worden verkregen, dan .bij meting onder normale omstandigheden het geval zou zijn.
Indien bovenstaande of eene soortgelijke aanvulling van het reglement wordt verkregen, heeft men de zekerheid dat tijdens de meting van een vaartuig geene unfaire praktijken kunnen worden toegepast, daar het schip dan geene meetbrief zal verkrijgen en dus niet op wedstrijden zal kunnen uitkomen.

pdf Congres voor Watersport 1915 - Rapporten Indeeling der ronde en platbodemjachten

Terug naar vorige pagina