Staverse jollen
Dirk Huizinga
In de tweede helft van de 20e eeuw werden Staverse jollen gewilde platbodemjachten. Daarmee ontstond in bredere kring belangstelling voor de geschiedenis van dit zeilschip en de typische eigenschappen van de jol als jacht. Over die geschiedenis als vissersjol en als jacht, de variatie aan modellen, de verscheidenheid aan ontwerpers en bouwers en het varen met jollen gaat dit boek.
Tegen alle verwachtingen in, zijn Staverse jollen populaire platbodemjachten geworden. Dat is opvallend, omdat deze voormalige vissersscheepjes aanvankelijk slechts een beperkte groep zeilers aansprak. Maar dat waren dan ook liefhebbers van die norse, lompe scheepjes, die op het binnenwater maar moeizaam op gang kwamen en het moesten hebben van het ruimere water en een niet te zwakke wind. Die populariteit is vooral te danken aan de ontwerper Jaap Gipon, die een groot deel van z’n leven zelf in een oude, houten jol zeilde die gebouwd was bij Wildschut in Gaastmeer.
Waarom dit boek van schrijver Dirk Huizinga?
Gipon tekende houten jachtjollen die sprekend leken op de houten vissersjollen van weleer, maar dat waren niet de ontwerpen die het deden. Zijn wat grotere jollen tussen de 7 en de 8 meter, gebouwd in staal en meestal voorzien van een kajuit, werden in de welvarende zeventiger en negentiger jaren populair bij zeilers die wel met een traditioneelschip wilden varen, maar liever niet het werk met zijzwaarden erbij deden. De wat grotere jollen van Gipon zijn ruim, gemakkelijk te zeilen en behoorlijk snel. Bovendien zijn het om te zien ‘echte’ Staverse jollen. Het is zondermeer aan Gipon te danken, dat er op dit moment zoveel Staverse jollen op het water te zien zijn. Toch is er bij die dominantie van de Giponontwerpen een kanttekening te maken. Al die schepen lijken op elkaar. De variatie onder de oorspronkelijke vissersjollen was veel groter dan tussen de huidige jachtjollen.
De dominantie van de Giponjollen doet ons wel eens vergeten, dat er ook op dit moment nog ontwerpers zijn die Staverse jollen bouwen van een ander model. In dit boek komen een aantal van die ontwerpers/bouwers aan bod. De Staverse jol als modern jacht is ook niet alleen maar een zeilschip. Het type is interessanter dan dat, omdat het de geschiedenis vande vissersjollen met zich meedraagt.
Ook aandacht voor vele oude jollen
In dit boek besteed ik daarom vooral ook aandacht aan die oude, houten jollen. Dankzij die scheepjes krijgen de grote, stalen jachtjollen van tegenwoordig reële betekenis. Zij zijn groot, snel en comfortabel in vergelijking met die relatief kleine houten jollen waar ze uit voortgekomen zijn. Overigens is het niet zo, dat er pas in onze tijd grote jollen worden gebouwd, nu veel mensen groter zijn dan een eeuw geleden en alle zeilers meer eisen stellen op gebied van comfort aan boord dan de vissers rond 1900.
Ook voor de oorlog werden er al houten jachtjollen gebouwd met een lengte van 8 - 9 meter. Die waren niet ontworpen door Gipon, maar door Tinge en Wildschut. Met dit boek probeer ik een overzicht te geven van de pleziervaart met Staverse jollen van het allereerste begin tot aan onze tijd.
Boek "Staverse jollen" uitgegeven in eigen beheer
292 pag., geïllustreerd.
Ga voor alle informatie over Dirk Huizinga en zijn publicaties naar naar zijn website: www.dirkhuizinga.com.
Dirk Huizinga vergaart steeds nieuwe informatie. Dat houdt in dat zijn boeken regelmatig worden aangepast en aangevuld. Ze worden daarom ook steeds actueler!