De Boeier 'Maris Stella' ex 'Gretha' - 'Dorp Grouw' - 'Aebelina'
Gebouwd door Eeltje Holtrop van der Zee
In 2016 schreven we het volgende:
Op het Internet kwamen we deze boeier 'Maris Stella' tegen. Volgens de omschrijving van de foto's zou het schip gebouwd zijn op de werf van De Vries Lentsch in Amsterdam. In ons Stamboekarchief kunnen we niets over dit schip vinden. Wanneer en waar de foto's zijn genomen is ook niet bekend. Wel wordt vermeld dat het schip eigendom is van de familie Bolweg.
In ons archief kennen we alleen Lemsteraken van de werf van De Vries Lentsch. Op de werf van H. Bernhard in Amsterdam zijn rond en na 1900 wel ijzeren boeiers gebouwd. Wie kan ons meer vertellen over deze boeier? De naam op de achtersteven is 'MARIS STELLA'.
Uit een fotoalbum van de familie Bolweg
Onderstaande foto's zijn afkomstig van Frans Nefkens. Hij heeft ze uit een fotoalbum van de familie Bolweg. De familie weet wel wie er allemaal op staan en waarom de boot 'Maris Stella' en geen 'Stella Maris' heet, maar verder komen ze helaas niet. Sommige van de foto's zijn gemaakt op de Kaag op Pinksteren 1933 met de Aeolus openingstocht. De 2e foto liggend langs de wal bij een kraan was Muiden juni 1934.
Fer Bolweg schrijft: Dit is inderdaad het schip van mijn grootvader, P.P.F. Bolweg. Ik heb er nog een paar foto’s van die ik zal opzoeken en doorsturen. Leuk wat familieleden op de foto’s te zien.
Meer foto's uit het fotoalbum van Fer Bolweg
Fer Bolweg schrijft:
Op de eerste foto: De voorste man op de steiger is mijn vader. Opa ‘Bollie’ staat in de kuip. Het schip er naast was hoogstwaarschijnlijk van Rita en Jan Appels. Dit zou in Muiden kunnen zijn.
Alle betrokkenen zijn al jaren geleden overleden en ik realiseer me steeds meer dat ik te weinig heb gevraagd. Jammer. De Lemmeraak werd in de wandeling de ‘ronde Stella’ genoemd; dit in tegenstelling tot de ‘platte Stella’ een zg centerboarder. Dit schip is ooit bijna gezonken doordat een plaat in het vlakke voorschip steeds in en uitbolde en tijdens een tocht tussen Marken en de Oranjesluizen was de rek er uit en kwam er een scheur in. Met een van mijn ooms oude zeilen werd het meeste water buiten gehouden.
Op niet alle foto's is de 'Maris Stella' duidelijk te zien. Maar ze geven wel een heel mooi tijdsbeeld.
Aanbieding Boeier 'Gretha' door scheepsmakelaar J.A.H. Willinge in 1931
Fer Bolweg vervolgt:
Ik heb onlangs in een map met bootjesspullen een aanbieding van een scheepsmakelaar gevonden waarin de boeier 'Gretha' wordt beschreven. Ik heb het vermoeden dat dit de latere 'Maris Stella' van mijn grootvader is.
Alle betrokkenen zijn al jaren geleden overleden en ik realiseer me steeds meer dat ik te weinig heb gevraagd. Jammer. Het schip werd in de wandeling de ‘ronde Stella’ genoemd; dit in tegenstelling tot de ‘platte Stella’ een zg centerboarder. Ze is ooit bijna gezonken doordat een plank in het vlakke voorschip steeds in en uitbolde en tijdens een tocht tussen Marken en de Oranjesluizen was de rek er uit en kwam er een scheur in. Met een van mijn ooms op wat oude zeilen werd het meeste water buiten gehouden.
To skûtsjesilen mei it álde Grouster fearskip - L. Brolsma 1966
Uit het boekje "Vracht- en Visserschepen van Aukebaas en Eeltjebaas" uitgegeven door het Zuiderzeemuseum en het boekje "To skûtsjesilen mei it álde Grouster fearskip" geschreven door L. Brolsma 1966, ontlenen we de volgende informatie:
Het vaartuig, dat in 1861 op stapel werd gezet, was een "schip", dat reeds in hetzelfde jaar (volgens de meetbrief) verkocht werd aan Gerben J. Zuidema, die het schip de naam "Ebelina'' gaf. In 1862 werd de boter- en kaaskoopman Jochem Jentsjes Zuidema de tweede eigenaar; de derde was een zekere Jacob de Groot en in 1873 werd bij publieke verkoop Wybe Peekema uit Grouw de vierde eigenaar van het schip. Deze gaf het vaartuig de naam "Dorp Grouw" en droeg het bij koopcontract van 27 februari 1877 over aan Goslik Minderts Peekema, koopman te Poppingawier. Dit schip, gewoonlijk her Grouwster Veerschip genoemd, heeft bij het hardzeilen zoveel prijzen gewonnen, dat het in 1880 "wegens meerdere bekwaamheid" van deelname aan her wedstrijdzeilen werd uitgesloten.
Die verbod werd later echter opgeheven. In totaal heeft het Grouwster veerschip 45 prijzen gewonnen bij wedstrijden te Grouw, Sneek, Harlingen en Lemmer. In 1909 werd her schip door Wybe Peekema Jr. verkocht. Na veel omzwervingen en na o.a. nog als bloemenschip en boeier ingericht geweest te zijn is het veerschip naar Holland verkocht. In de laatste oorlogsjaren is het nog eens te Grouw gesignaleerd, sindsdien is het spoorloos.
Volgens Brolsma had het schip her model van een boeier, het had een ronde bodem.
To skûtsjesilen mei it álde Grouster fearskip - L. Brolsma 1966
Fer Bolweg schrijft ons in augustus 2023: Ik heb nog een paar afbeeldingen gevonden tussen de familiepapieren
De Maris Stella, ik denk in de loods van de Vries Lentsch, ‘t fort, aan de Nieuwedammerdijk. In de kuip waarschijnlijk mijn oom Max.
Reactie van Gerard ten Cate
In het supplement van het Nederlandsch Jachtregister uit 1925 komt de boeier "Greta" voor. Het schip is dan van A. Van Wijngaarden uit Grou. Het wordt omschreven als boeier met afmetingen 11.25m x 3.35m.Volgens opgave is het in 1861 gebouwd door A. Holtrop van der Zee uit Joure.
Vooralsnog denk ik dat we, gezien de naam op de blauwdruk en de gelijkenis op de foto, te maken hebben met de Gretha, ex Doarp Grou. Al zit er dan een verschrijving in de naam.
