Banckert

Peter Hamer schrijft:
De eerste pagina meldt de bouw "op de hoop", naast de afmetingen onder andere "Lemmersmodel van achter".
Op pagina 1126 helemaal bovenaan staat 'hoogaars verkocht 1950', en de volgende dat het de hoogaars van Mr. Brouwer uit Amsterdam is.
Dan op de laatste pagina de naam van het jacht: "het huis de Tijdverdrijf" Amsterdam.
Je leest ook dat de kosten van de binnenbetimmering bijwerk zijn (pag. 1129). Dus pas na de verkoop is besloten er een jacht van te maken.
De meeste bladzijden geven een beeld van de uren en kosten. Ik kan nergens een vermelding van de watertanks vinden, die zijn dus vermoedelijk later door de volgende eigenaar ingebouwd.

Een onvervalste Arnermuidse Hoogaars werd zaterdagmiddag bij scheepswerf gebroeders Meerman in Arnemuiden te water gelaten. Een uniek gebeuren volgens de heer Meerman sr.: hoogaarzen worden namelijk steeds zeldzamer.
Deze Hoogaars werd in 1949 als jacht bij de gebroeders Meerman gebouwd. Na vele eigenaars gehad te hebben, werd bet schip vorig jaar gekocht door de heer P.H. Hoogland uit Rijswijk (Z.H.). Geheel verwaarloosd en op verschillende plaatsen verrot kwam de hoogaars in oktober 1977 opnieuw bij de gebroeders Meerman op de helling te liggen. Een grondige restauratie vond plaats; zodat nu een vrijwel nieuw schip op de helling stond.

De Hoogaars is in de geschiedenis van Amemuiden iets groots geweest. Vele mensen hebben er op gewerkt. Er is echter ook weinig op verdiend. Maar dat lag niet aan het schip. De toen magere jaren waren daar de oorzaak van, aldus burgemeester de Jonge. Hij vond het jammer dat thans in Arnemeriden van een visservloot weinig te zien is. Het moet een prachtig gezicht geweest zijn, wanneer vroeger al die Hoogaarzen hier in de haven lagen. 

Meerman in Arnemuiden staat nog steeds bekend om zijn hoogaarzen. Tussen 1869 en 1963 werden op deze werf maar liefst 205 schepen gebouwd, waarvan het merendeel hoogaarzen. In 1948 kwam er een heel speciale opdracht binnen. Onder de naam ‘Banckert’ werd een houten schip gebouwd waarmee in oorlogstijd over zee gevlucht zou moeten worden. Voor dat doel werd in het schip onder meer een watertank van 400 liter gebouwd! De afmetingen van deze hoogaars waren 11,50 x 3,80 x 0,70 m. We zullen hier alle omzwervingen en eigenaars niet opsommen, maar in 1996 kocht de familie Schutte uit Roden, de 'Banckert' voor slechts tienduizend Duitse Marken. Daar kun je natuurlijk geen gaaf schip voor verwachten. Er moest veel aan de hoogaars gebeuren, maar ze vonden de lijnen zo mooi, dat ze er graag de restauratiekosten voor over hadden.

Nu, drie jaar later, vaart er een bijna nieuwe hoogaars rond. Alleen het vlak, enkele knieën, liggers en de kajuitopbouw zijn nog origineel, Bijna al het houtwerk is gedurende enkele winters vernieuwd op de werf van Peter Schouten in Kortenhoef. Op een van de nota's is te zien dat de overnaadse huiddelen al vernieuwd zijn, terwijl berghouten en boeisels nog oud zijn. Een winter later zijn ook de berghouten, boeisels en stevens vernieuwd en is er een nieuwe betimmering gemaakt. Vol trots vertelde mevrouw Schutte dat de originele tafel nog aan boord is en dat de granieten aanrecht was vervangen, maar dat de gootsteen en de koperen waterpomp opnieuw geplaatst waren. De foto’s vlak voor en na de tewaterlating in 1998 geven het beste aan wat er op deze werf in twee winters gebeurde. De familie Schutte is ook heel enthousiast over het vakmanschap van zowel Peter Schouten als zijn rechterhand Willem Otten. In zomer 1997 was het zover en nadat zeilmaker Siem den Boer uit Numansdorp nieuwe zeilen aan boord had gebracht, kon word en deelgenomen aan de Mosseltocht van Yerseke naar Antwerpen. Als het even kan is de familie Schutte dit jaar weer van de partij. Maar dat valt niet mee als het schip ’s winters in een schiphuis in Grouw ligt en ‘s zomers de thuishaven Lauwersoog is. Wadvaarders zullen het schip echter regelmatig tegenkomen.

Mijn ouders ontmoetten elkaar in 1971, in 1977 trouwden ze, iets meer dan tien jaar later, in 1987 kwam ik en in 1992 volgde mijn zusje. De laatste uitbreiding van het gezin vormde niet de bordercollie, waar ik zo door was betoverd, maar het nog net drijvende wrak van een hoogaars, vernoemd naar een Zeeuwse admiraal, in 1995. De 'Banckert' was in 1949 als 'Banckert' in nog geen halfjaar tijd bij de Gebr. Meerman gebouwd, maar de restauratie nam meer dan twee jaar in beslag. Alle gangen en boeisels werden vervangen door puntgaaf binnenlands eiken, nieuwe zeilen werden in Numansdorp genaaid door Simon den Boer en aan het prachtig vervaardigde nieuwe roer kwam een fris wapperende vaderlandse vlag. Ze werd een plaatje. Een halve eeuw oud en zo goed als nieuw. Ik heb er op leren varen. Niet zeilen, zoals in een Polyvalk, of een Laser, maar varen. Schipperen zo je wilt. En dat niet in de laatste plaats vanwege de compacte leefruimte aan boord...
De opdrachtgever van dit hoogaarsje van elf meter maakte destijds niet direct een voor de hand liggende keuze. De enorme watertanks onder de kuip getuigen nog steeds van het oorspronkelijke doel: bij een eventuele Russische inval oversteken naar Engeland - ook al is de Noordzeewaardigheid van platbodems met grote kuip en zijzwaarden op zijn zachtst gezegd discutabel. De aannemer uit Middelburg vond dit echter geen bezwaar en zo kon hij, net na het opheffen van de luchtbrug naar West-Berlijn, met zijn nieuwe schip te allen tijde het hazenpad kiezen, mochten de Russen het alsnog in hun bol krijgen hun eindeloze rijk nog verder uit te breiden. Na een paar minder interessante eigenaren werd het "vluchtschip" in de jaren negentig het Ausflugsch van het Verband der Evangelische Kirche Bremen en toen die het schip helemaal hadden uitgewoond werd het voor tienduizend mark aan mijn ouders verkocht. Inmiddels is de 'Banckert' - een van de laatst gebouwde van ongeveer twee dozijn houten hoogaarzen die nog in de vaart zijn - een Varend Monument.

Omdat ook het bezit van een monument niet voor altijd is en mijn ouders voorzichtig (heel voorzichtig) op zoek gingen naar een nieuwe conservator, besloten mijn zusje en ik dat er een mooi aandenken moest komen voor het zo ver zou zijn: een schilderij. Na wat speuren op het web naar geschikte kunstenaars kwamen we terecht op de website van Andrea Cook, die in Tholen atelier bleek te houden. Haar stijl sprak ons direct aan en kort nadat de offerte was opgevraagd werd de opdracht, namens ons en alle bijdragende vrienden van mijn ouders, aan haar gegund. Twee maanden later zat ik op zaterdagochtend in de bus van Bergen op Zoom naar Tholen om het resultaat te gaan bekijken. Andrea Cook bleek behalve begenadigd schilderes bij nadere kennismaking ook in het bezit van een mooi levensverhaal.

Nu de Banckert weer te koop staat, voel ik mij nu toch genoodzaakt een kleine rectificatie in de historie van de Banckert aan te brengen. 

De VB27 de "Banckert" is in 1949 gebouwd onder deze naam, dus niet als "Vrouwe Andrea". Deze naam ontstond pas in 1978 na de eerste restauratie door met name de zonen Meerman, en bij mij het gevoel was gerezen, dat het schip na zoveel verwaarlozing toe was aan een nieuwe naam. Dat een toenmalige echtgenote heeft hier ook een rol in heeft gespeeld, doet verder niet ter zake.
Spoedig hierna echter werd bij de werf een nieuw naambord besteld met de trotse naam "Banckert" in bladgoud uitgevoerd.
Dat restauratie noodzakelijk was, kwam voornamelijk door het feit, dat na de oorlog in 1949 goed eiken niet meer te verkrijgen was en er dus veel spinthout gebruikt moest worden (mededeling C.Meerman). 
De eerste restauratie in 1978 haalde de krant; de tweede van meerdere huiddelen, kajuitluik, de ingewaterde spanten, deuvels, breeuwen van het overigens nog goede vlak en vele andere delen o.a. ook de keukenpomp toilet, elektronica etc. werd door mij, geholpen door H.Kloots, in de loods van de Princehaven in Wassenaar uitgevoerd. 
Na jaren vaarplezier, o.a. naar Denemarken, werd duidelijk dat een grondiger restauratie noodzakelijk was. Verkoop aan het" Verband de Evangelische Kirche in Bremen, had de bedoeling, dat het als een jongerenproject zou geschieden. Helaas is dat dus niet gebeurd, waarna echter Peter Schouten er weer een zeer fraai schip van gemaakt heeft. 
Ik wens de 'Banckert' nog een goede toekomst en ja, ik heb altijd spijt gehad van de verkoop!!