EH50 Bruinvis

Iedere liefhebber van klassieke houten schepen zal kortere of langere tijd hebben doorgebracht op de stand van Joh. v. d. Meulen & Zn. uit Sneek. Een HISWA-stand direct naast de ingang die aller belangstelling trok. Nu is het ook begrijpelijk want het is toch vermeldenswaard als er weer voor het eerst sinds vele jaren een nieuwe Staverse jol is gebouwd. De Staverse jol is eigenlijk een buitenbeentje tussen de bekende typen ronde en platbodemschepen. Het is n.l. het enige type dat geen zwaarden heeft maar een onder schip doorlopende kielbalk, van voorsteven tot roer, die het scheepje tegen drift moet behoeden. De Staverse jollen werden vroeger - zo tot 1930 - veel gebruikt voor de haring- en ansjovisvangst op de Zuiderzee. De boorden waren glad en hadden geen uitsteeksels om de fijne netten niet te beschadigen. Tot ca. 1940 zijn er nog jollen voor de visserij gebouwd. Daarna heeft de nieuwbouw lange tijd stilgestaan. In Staveren, bij Scheepswerf Volharding, zijn later een aantal jollen in staal gebouwd en er is een groep enthousiaste jollen-zeilers die een authentieke jol bewaren en waarin veel geld en zorgen worden gestopt. Zij zijn o.a. present bij de jaarlijks te houden Visserijdagen in Workum en tijdens de Staverse jollen reünie.
We zullen nu aan de hand van een fotoreportage enige tientallen details bespreken, zodat u een idee kunt krijgen wat er allemaal bij de bouw van een dergelijk scheepje komt kijken.

Nadat Joh. v. d. Meulen twee jaar geleden een half gerestaureerde jol exposeerde kwam er een opdracht voor een nieuw te bouwen staverse jol van 7.50 m. Johan Elsenga ontwierp de lijnen van deze jol aan de hand van authentieke tekeningen. Toen bleek ook dat deze scheepjes vroeger veel scherper waren dan in de laatste jaren van haring- en ansjovisvangst. We zien een fraai ogend jacht dat van een afstand van teak lijkt.
Het is echter gebouwd van duims eikenhout op gelamineerde spanten van 8 x 8 cm dat aan de buitenzijde is behandeld met 10 lagen buitenbijts van CetaBever. De rubber naden waarin vele duizenden met hun nagels hebben gekrabd zijn alleen boven water zo. Onder water zijn alle naden met katoen gebreeuwd en met een rubberpasta afgedicht. Volgens de heer v. d. Meulen is hiermee een blijvend waterdichte romp verkregen. De inrichting van dit jacht was op wens voor twee mensen uitgevoerd. Vanzelfsprekend is de ruimte heel anders in te richten.