Niederrhein

Niederrhein

Na de eerste Wereloorlog waren er twee werven die schokkers bouwden. Op de werf in Beneden Leeuwen van Eltink en in Druten op de werf van Jansen. Deze schokkers begonnen behoorlijk af te wijken van de eerder voor de riviervisserij gebruikte schepen. De verhouding lengte-breedte veranderde. Eltink legde zich toe op het zo goedkoop mogelijk bouwen van een stalen schip met een zo groot mogelijk volume en zo min mogelijk arbeid. Bij Jansen ging men de kop van het schip steeds ronder en hoger bouwen. Uiteindelijk wilden de vissers een stalen schip dat niet veel mocht kosten. De laatste Waalschok­ker is in 1937 door de zonen van Eltink gebouwd. De Niederrhein dateert uit 1929.

Eigenschappen

Plaquette nummer:2204 Zeil nummer:
Categorie:A Tekening nummer:
Type:Waalschokker

Bouw

Bouwjaar:1929 Ontwerper:
Werf:Eltink's Scheepsbouw Werf plaats:Beneden Leeuwen
Motor:Inbouw Motor type:
Materiaal romp:Staal Materiaal kajuit:Staal
Materiaal zeil:Katoen
Onderwaterschip:Knikspant Kiel:

Afmetingen

Lengte stevens:17,00 m Breedte berghout:5,60 m
Diepgang:1,00 m Masthoogte water:16,40 m
Oppervlakte grootzeil:104,00 m2 Oppervlakte fok:21,00 m2
Oppervlakte botterfok:0,00 m2 Oppervlakte kluiver:12,00 m2
Oppervlakte totaal:137,00 m2 Oppervlakte overig:0,00 m2

Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip

1984 – 2013 G.J. Pasman, Arnemuiden ( Niederrhein)
2013 – Nu (laatst bekend) J.J.S. Klaasse, Arnemuiden ( Niederrhein)

Geschiedenis

1929

1929

1929: De Eltink's Scheepsbouw, opgericht door G.B.A. Eltink, in Beneden Leeuwen. Zij bouwden in 1929 de 'Niederrhein'.

De firma Eltink is in 1907 door G.B.A Eltink opgericht. Het legde zich toe op de bouw van waalschokkers, parlevinkers en vletten. Na het overlijden van de oprichter in 1930 werd het bedrijf door zijn weduwe en hun 7 zonen voortgezet. In 1941 namen twee zonen, Harry en Wiel het heft in handen. Alle huizen op de dijk zijn in september 1944 door de Duitsers afgebrand. Daarbij is de werf ook vernietigd. In 1947 kocht men als woning, kantoor, magazijn en werkplaats een deel van een voormalig sleepschip, 48 bij 12 meter groot en verbouwde dit en noemde het Metallurgica. In 1959 verliet Harry het bedrijf. Vanaf de jaren zestig hield de werf zich ook bezig met de bouw van forse motorjachten.
Meer informatie over de werf is te vinden op de website van Heemkundevereniging "Leeuwen".

Dijkhuizen bij het einde van de Strang in Beneden Leeuwen vóór 1944. Uiterst links is het oude dijkhuis te zien van de familie Eltink met aan de voet van het huis de scheepshelling.
Dijkhuizen bij het einde van de Strang in Beneden Leeuwen vóór 1944. Uiterst links is het oude dijkhuis te zien van de familie Eltink met aan de voet van het huis de scheepshelling.

1984

1984

1984: Gezonken in Arnemuiden

Oud-eigenaar Pasman licht in 1984 de Waalschokker en maakt het schip met eenvoudige hulpmiddelen bewoonbaar.

2013

2013

2013: Justin Klaasse koopt de Niederrhein

Justin Klaase is regelmatig gast aan boord bij eigenaar Pasman. Hij is erg onder de indruk van het schip en krijgt twee jaar na het overlijden van deze eigenaar, de mogelijkheid om het schip te kopen. Vervolgens start hij (werkzaam in de restauratiebouw van woningen en gebouwen) een uitgebreide restauratieklus. Eerst gaat het schip bij overbuurman, de Historische werf Meerman, op de helling voor het onderwaterschip.

2014

april 2014

april 2014: Inschrijving in het Stamboek

Tijdens Hiswa Klasiek in februari in Amsterdam, vraagt Justin de standbemanning van de SSRP wat de mogelijkheden zijn voor opname van de Niederrhein in het Stamboek. Het antwoord is dat dit eerst moet worden uitgezocht omdat het Stamboek tot dan toe het Scheepstype 'Waalschokker' nog niet kent. Het schip ligt in Arnemuiden en het toeval wil dat het SSRP bestuur in April is uitgenodigd om een bijeenkomst op de Historische Werf Meerman bij te wonen. Een uitlezen moment om de Niederrhein van dichtbij te bekijken. Het blijkt een indrukwekkend schip met vele authentieke kenmerken. De Waalschokkers, die speciaal voor de riviervisserij zijn gebouwd, waren geen specifieke zeilschepen. Er werd soms gezeild, maar dan met 'geleende' tuigen. Voor de vissrij lagen ze stil, maar dat geldt voor veel meer historische visserschepen. De schepen die later als jacht zijn verbouwd, zijn nagenoeg wel allemaal onder zeil gebracht. Na het bezoek aan het schip heeft het bestuur van de SSRP besloten de Waalschokker een plaats te geven tussen alle historische scheepstypes, die het Stamboek al rijk is.  

2022

28 augustus 2022

28 augustus 2022: Reactie van Peter Eltink

Mijn vader heeft de betimmering gemaakt van de 'Niederrhein'. Ik weet ook nog dat dit schip gebouwd is voor een opdrachtgever uit Emmerich. Voor zover ik weet is het schip in 1929 opgeleverd. Helaas geen naam. Mijn opa, de bouwer G.B.A. Eltink, is in 1930 overleden. Mijn vader G.A. Eltink heeft tot 1933 op de werf gewerkt. Daarna is hij een eigen meubelfabriek gestart en de betimmering van boten en jachten gedaan tot 1971. In 1973 is hij overleden.

Helaas hebben de Duitsers bij de vlucht uit Beneden Leeuwen het huis en kantoor van de werf in 1944 in brand gestoken en alle bruikbare zaken meegenomen. Dus alles van voor 1944 is verloren. Er is nog wat spaarzame informatie beschikbaar.

We zijn zeer geïnteresseerd in uw opmerkingen en/of vragen over dit schip. Stuur ze ons!

Terug naar het overzicht