Sjoukje

Uit de bewaard gebleven werfboeken blijkt, dat Auke van der Zee in het jaar 1916 twee fjouwerachten heeft afgeleverd. De eerste, in de maand januari, was bestemd voor de burgemeester van Loosdrecht, Jhr Q.J. van Swinderen, en kostte f 1.405,-. Deze tjotter heeft altijd de naam "Aleide Anna" gedragen. Enkele maanden later ging een tweede tjotter te water, gebouwd in opdracht van de heer K.J. Staverman te 's Gravenhage. In het werfboek staan de twee onder elkaar vermeld; van de "boot" van Van Swinderen staan alle relevante maten genoteerd, bij de "tjotter" voor Staverman staat: - als voor staande, 11/2 duim holder geheel compleet. De prijs was nog iets hoger dan die voor de tjotter van Van Swinderen, namelijk f 1.530,-. Deze laatste was op de bekende wijze versierd met fraai houtsnijwerk en koperbeslag.
De prijsvergelijking doet vermoeden, dat ook de tjotter voor Staverman eenzelfde luxueuze uitvoering zal hebben gekregen. Het is trouwens voor de eerste keer dat hier in de werfboeken de benaming "tjotter" verschijnt. De heer Staverman heeft zijn boot als wedstrijdjacht bij de KVNWV laten registreren, want in de bewaard gebleven deelnemerslijst van de eerste vijfdaagse Kaagweek in 1918 komt zijn naam voor als eigenaar van de tjotter "Sjoukje" met zeilnummer OF29. De naam "Sjoukje" en het zeilnummer maken duidelijk, dat de tjotter van Staverman identiek is aan de tjotter "Sjoukje", die onder ditzelfde nummer als wedstrijdjacht is geregistreerd bij de KVNWV, maar dan op naam van K. v.d. Struijs en die ook voorkomt in het Nederlandsch Jachtregister.
Eigenschappen
Plaquette nummer: | 9135 | Zeil nummer: | OF29 |
---|---|---|---|
Categorie: | V | Tekening nummer: | |
Type: | Tjotter |
Bouw
Bouwjaar: | 1916 | Ontwerper: | A. van der Zee |
---|---|---|---|
Werf: | A. van der Zee | Werf plaats: | Joure |
Motor: | Motor type: | ||
Materiaal romp: | Eikenhout | Materiaal kajuit: | |
Materiaal zeil: | |||
Onderwaterschip: | Gepiekt | Kiel: |
Afmetingen
Lengte stevens: | 4,80 m | Breedte berghout: | 2,40 m |
---|---|---|---|
Diepgang: | 0,00 m | Masthoogte water: | 0,00 m |
Oppervlakte grootzeil: | 0,00 m2 | Oppervlakte fok: | 0,00 m2 |
Oppervlakte botterfok: | 0,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 0,00 m2 |
Oppervlakte totaal: | 0,00 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
1916 – onbekend | K.J. Staverman, 's Gravenhage ( Sjoukje) |
---|---|
rond 1925 – onbekend | K. v.d. Struijs, Warmond ( Sjoukje) |
Geschiedenis
1925
1925
1925: De 'Sjoukje' in het Nederlandsch Jachtregister 1924-1925

Bovenstaande pagina is onderdeel van het Nederlandsch Jachtregister 1924-1925, een uitgave van A.N.W.B. Toeristenbond voor Nederland in 1925.
1997
1997
1997: De 'Sjoukje' in het boek "Tjotters en Boatsjes" van Dr. Ir. J. Vermeer
Dat jaar 1918 was trouwens een topjaar wat betreft de deelname van ronde jachten. Er waren voor deze eerste Kaagweek in de klasse OD vier grote Friese jachten ingeschreven, waaronder drie uit Friesland, in de klasse OE zes kleine Friese jachten en in de klasse OF negen tjotters, waaronder, behalve "Sjoukje", ook "Aleide Anna" van Van Swinderen uit Loosdrecht en "Hilda" van Van Schelven uit Gouda; een uitgebreid verslag van dit evenement verscheen in "De Watersport".
......Een evenement op zeilgebied! Het enthousiaste bestuur van de Kon. Zeil-, Roei- en Motorsportvereeniging „De Kaag" heeft het aangedurfd, onze wedstrijdzeilers uit te noodigen tot een serie van vijf wedstrijddagen achter elkaar. En het lukte, de Kaag-week werd een ongekend succes......
...... Op dezelfde drie dagen voer ook de kleinste tjotterklasse, die het respectabele getal van 9 inschrijvingen had. Hier was de beide eerste dagen de Loosdrechtsche 'Aleida Anna' vooraan, den derden kwam zij niet uit en liet den eersten prijs aan de 'Hilda', die in het geheel een 1en, 2en en een 3en prijs mee naar Gouda kon nemen. De 'Rian' en 'Justine' ontfermden zich over de verdere prijzen......
In volgende jaren zien wij de belangstelling voor deelname aan wedstrijden voor ronde jachten zeer sterk teruglopen; in 1924 worden op de Kaag voor het laatst wedstrijden voor deze jachten uitgeschreven. Deze terugloop blijkt ook uit een mededeling in het blad "Ons Element" van 1921 waarin een hele serie ronde jachten uit het bestand van de KVNWV wordt afgevoerd wegens niet-betaling van de verschuldigde administratiekosten': het jacht "Sjoukje", OF29 is daar ook bij.
Nederlandsch Jachtregister 1925
Een laatste concrete vermelding vonden wij in het Nederlandsch Jachtregister van 1925: De tjotter "Sjoukje" (bouwer Van der Zee, Grouw, bouwjaar 1914 (!), 4,80 x 2,40 m) blijkt in dat jaar eigendom te zijn van K. van der Struijs te Warmond. Aanvankelijk leek dit het laatste wat wij konden achterhalen. De heer A.P. de Vos, de huidige eigenaar van de tjotter "Ideaal" en lid van de K.W.V. "De Kaag", meldde ons nog het volgende na informatie ingewonnen te hebben bij zijn vereniging en in de omgeving van Warmond. Hij sprak onder meer met de weduwe van een kleinzoon van Klaas van der Struijs. Deze was als marineman op 40-jarige leeftijd gepensioneerd en begon omstreeks 1915 een jachthaventje annex verhuurderij aan de Leede in Warmond. Gezien de vermelding in het Nederlandsch Jachtregister moet hij begin jaren '20 van Staverman de tjotter "Sjoukje" hebben overgenomen. Wij nemen aan dat deze toen in de verhuur belandde. Dit blijkt ook uit een mededeling van de nu 84-jarige heer A.C. Haarsma te Warmond. Deze vertelde aan De Vos, dat hij in 1935 de bootverhuurderij van Van der Struijs overnam. Er waren toen enkele schouwen, twee twaalfvoetsjollen en een tjotter in de verhuur (er werd gesproken van "de tjotter") . Of de naam "Sjoukje" was, wist Haarsma zich niet meer te herinneren. Hij verkocht de schouwen en de tjotter, omdat de belangstelling in die tijd vooral uitging naar BM-ers, die hij in Friesland kocht. Waar de tjotter "Sjoukje" na 1935 is gebleven weten we niet. Verhuurschepen werden maar matig onderhouden, zeker in de crisisjaren dertig. Het is zeer waarschijnlijk dat ze door verwaarlozing aan haar eind gekomen is.
Helaas hebben wij geen afbeeldingen van deze laatste door Auke van der Zee gebouwde tjotter kunnen achterhalen.