't Noorderlicht
Op 9 februari 1957 begon het avontuur van lege Blom als hellingbaas. De officiële overdracht van de helling met alles wat er bij hoorde was meer dan een jaar later. De overstap van visserman naar hellingbaas was voor Blom niet groot. Hij begon met werkzaamheden aan allerlei typen schepen. Het ging hem goed af. Toen koningin Beatrix bij haar achttiende verjaardag in 1957 een luxe Lemsteraak kreeg, kwam bij lege Blom een oud idee tot ontwikkeling, vertelt Dirk Blom (1943). Fear, wist wat mooi was, wat goed wilde zeilen, kende die mooie houten aak van Eeltsjebaes en kwam met een eigen ontwerp.
De 10.00 meter aak ''t Noorderlicht' is in 1975 van stapel gelopen. De opdrachtgever was H. Tonnema uit Blokzijl, die haar bij de tewaterlating ook de naam 'Noorderlicht' heeft gegeven.
De 10.00 m Blom-aak van nu wijkt onder water niet af van het model van dertig jaar geleden. Het enige dat Dirk Blom sr. deed toen hij de maten van het schip in de computer invoerde was de zeeglijn aanpassen, die was wat erg overdreven en kon mooier. Aanpassen op de uitslagvloer was toentertijd te tijdrovend en kostbaar geweest.
Sør Trekzak en zijn piraten (oud eigenaar Hennie Tonnema uit Blokzijl)
Opdrachtgever en eerste eigenaar Hennie Tonnema uit Blokzijl voer vaak alleen met het schip over de Duitse Wadden waar hij Shanty festivals bezocht. Hij deed veel aan wedstrijden mee (vandaar zeilnummer VB147) aan wedstrijden mee, ook wel eens single-handed, als hij niet voldoende of geen bemanning tot zijn beschikking had.
Tonnema heeft de scheepbetimmering zelf (of in eigen beheer) gedaan. De betimmering is (volgens overlevering) gemaakt van oude kerkbanken, wat gezien de betimmering en de dikte van materiaal gemakkelijk kan kloppen. De laatste 4 jaar van het leven van Hennie Tonnema heeft de Lemsteraak in zijn tuin heeft gelegen, waar hij iedere ochtend een kop koffie op het schip dronk.
De 't Noorderlicht had een SSRP plaquette aan boord met een bijzondere inscriptie: 147 VB. Dus niet zoals gebruikelijk het stamboeknummer wat bij een inschrijving in het Stamboek hoort. Hoe Tonnema aan deze plaquette is gekomen, weten we niet. Het schip krijgt nu een nieuwe plaquette met Stamboeknummer 2360.
Eigenschappen
| Plaquette nummer: | 2360 | Zeil nummer: | VB147 |
|---|---|---|---|
| Categorie: | B | Tekening nummer: | |
| Type: | Lemsteraak |
Bouw
| Bouwjaar: | 1975 | Ontwerper: | I. Blom |
|---|---|---|---|
| Werf: | I. Blom & zn | Werf plaats: | Hindeloopen |
| Motor: | Inbouw | Motor type: | Volvo Penta MD3B |
| Materiaal romp: | Staal | Materiaal kajuit: | Staal |
| Materiaal zeil: | Dacron | ||
| Onderwaterschip: | Rond | Kiel: |
Afmetingen
| Lengte stevens: | 10,00 m | Breedte berghout: | 3,80 m |
|---|---|---|---|
| Diepgang: | 0,90 m | Masthoogte water: | 12,50 m |
| Oppervlakte grootzeil: | 24,00 m2 | Oppervlakte fok: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte botterfok: | 17,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 12,00 m2 |
| Oppervlakte totaal: | 53,00 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Register Varend Erfgoed Nederland
| Registratie nummer: | 5922 | Registratie datum: | 01-01-2025 |
|---|---|---|---|
| Geregistreerd als: | Varend Erfgoed |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
| 1975 – 2000 | H. Tonnema, Blokzijl ( 't Noorderlicht) |
|---|---|
| (Amsterdam) 2020 – 2022 | ( 't Noorderlicht) |
| 2022 – Nu (laatst bekend) | A.S. Workum, Velp ( 't Noorderlicht) |
Geschiedenis
2022
2022
2022: Foto's Lemsteraak 't Noorderlicht
4 oktober 2022
4 oktober 2022: E-mail van Ciska van Geer (Lemsteraak 'Strinda' plaq. 1891)
Wat ontzettend leuk om in de Spiegel der Zeilvaart te lezen (SSRP-Plaquette met inscriptie VB147) dat de Noorderlicht behouden is na het overlijden van Hennie Tonnema alias Sør Trekzak. Wij kwamen hem op het Wad regelmatig tegen. Voor de eerste keer was dat denk ik in 1997, in Wangeroog. Ik moet er foto's van hebben, want hij maakte met onze zonen muziek. Toen voer hij met zijn vrouw Gré. Na haar overlijden zwierf hij een aantal jaren alleen over het wad. In die tijd maakte hij een foto van ons schip en die staat nog steeds hier thuis in een lijstje. Later voer hij samen met vriendin Jeanet. We hebben hen ooit in Blokzijl opgezocht. Hij vertelde ons dat hij kerkorgelbouwer was en dat hij de oude kerkbanken had verkregen bij een orgel restauratie project waar hij mee bezig was. De banken waren afgedankt en zouden worden afgevoerd.
Wij hadden begrepen dat het schip na zijn overlijden naar de sloop was gegaan. Over de plaquette heeft hij ons nooit iets verteld, helaas.
