Velsa
Verdwenen
In het najaar van 1892 verscheen er in de haven van Zeilvereniging het Y in Amsterdam een nieuwe hoogaars. Het was de als jacht gebouwde Velsa van Baron van Tuyll van Serooskerken uit Velsen. Het schip was volgens een artikel in het tijdschrift "De Nederlandsche Sport" maar liefst 16,72 m lang en 5 m breed. De hoogaars was in Middelburg op de werf "De Volharding" gebouwd door de bouwmeesters Borsius en Van Der Leyé en had geen motor. De baron moet een kleurrijke figuur zijn geweest die tijdens tochten van Zeilvereniging het Y de leden op picknicks trakteerde op zijn landgoed in Velsen.
Herbert L. Reiach, de oprichter en eerste hoofdredacteur van het nu nog altijd gepubliceerde maandblad "(The) Yachtinq Monthly "schrijft:
De 'Velsa' is een hoogaars, helemaal van eiken en prachtig vormgegeven. Het onderwaterchip is met zink bekleed en na een zorgvuldig onderzoek leek ze mij het degelijkste en comfortabelste Hollands schip dat ik ooit had gezien. Ze was jong, Hollandse schepen gaan lang mee, en na wat ervaring te hebben opgedaan denk ik niet dat ik een betere keuze had kunnen maken, met uitzondering van haar grootte, want 51 ton was wel wat groot voor mijn eenvoudige eisen. Toch, ondanks haar grootte, is de 'Velsa' makkelijk te varen met twee man. Voor al het kanalen en in dokken is de boegspriet scharnierend gemaakt en kan verticaal boven de boeg worden gezet.
Eigenschappen
| Plaquette nummer: | 9073 | Zeil nummer: | |
|---|---|---|---|
| Categorie: | V | Tekening nummer: | |
| Type: | Hoogaars |
Bouw
| Bouwjaar: | 1892 | Ontwerper: | |
|---|---|---|---|
| Werf: | "De Volharding" Borsius en Van Der Leyé | Werf plaats: | Middelburg |
| Motor: | Motor type: | ||
| Materiaal romp: | Eikenhout | Materiaal kajuit: | Eikenhout |
| Materiaal zeil: | Katoen | ||
| Onderwaterschip: | Kiel: |
Afmetingen
| Lengte stevens: | 16,72 m | Breedte berghout: | 5,00 m |
|---|---|---|---|
| Diepgang: | 0,00 m | Masthoogte water: | 0,00 m |
| Oppervlakte grootzeil: | 0,00 m2 | Oppervlakte fok: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte botterfok: | 0,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte totaal: | 0,00 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
| 1892 – 1899 | Baron van Tuyll van Serooskerken, Velsen ( Velsa) |
|---|---|
| 1899 – 1907 | H. van Waveren, Hillegom ( Velsa) |
| 1907 – 1913 | ( Velsa (in Engeland)) |
| 1913 – 1919 | Arnold Bennett, Engeland ( Velsa) |
| 1919 – 1921 | Herbert L. Reiach, Engeland ( Velsa) |
| 1921 – 1925 | Major J. Proctor Humphris, Proctor Humphris ( Velsa) |
| onbekend – onbekend | ( Velsa (gezonken in Engeland in 1936)) |
Geschiedenis
2020
december 2020
december 2020: Spiegel der Zeilvaart december 2020-januari 2021 nummer 10 -'Velsa' een jachthoogaars onder Engelse vlag
De grote, als jacht gebouwde hoogaars Velsa kende enkele bijzondere eigenaren. Een van hen voer er zelfs mee naar Rome. Ook was het schip enkele jaren eigendom van de hoofdredacteur van The Yachting Monthly die er een lang artikel over schreef. Hoe keken de Engelsen aan tegen zo'n Hollandse platbodem?
Van 1899 tot 1907 voer H. van Waveren uit Hillegom met het schip. Hij zeilde veel wedstrijden en maakte onder andere tochten naar de Wadden en Antwerpen. Daarna kreeg het schip een Engelse eigenaar die er vanuit Harwich mee voer. De hoogaars bleef in Engeland en in 1913 werd de succesvolle schrijver en journalist Arnold Bennett de nieuwe eigenaar. Inmiddels stond er al wel een 4-cylinder motor in het schip. Bennett maakte er een tocht mee door België en Nederland en liet het schip overvaren naar Denemarken voor een bezoek aan Kopenhagen (zie ook het onderzoek naar de Stamboom van Wybe Taekema, schipper op de 'Velsa'). Over deze tochten schreef hij het boek "From the Log of the Velsa". In maart 1914 liet hij de Velsa door de bemanning via de Franse kanalen naar Marseille varen. Bennett volgde per trein en maakte een tocht langs de Franse zuidkust en vervolgens voer hij naar Rome waar hij dankzij de geringe diepgang van de Velsa de Tiber kon opvaren tot middenin de stad. In mei liet hij het schip via de Franse kanalen terugbrengen naar Engeland. Een van de betaalde bemanningsleden tijdens deze reizen was een Nederlander, de zeeman Hendrik Teekman.
SdZ 2020-2021 nr10 december-januari - 'Velsa' een jachthoogaars onder Engelse vlag
