Zwaluw

Door een artikel in de Spiegel der Zeilvaart kom ik op uw site terecht, zoekend naar de botter 'Zwaluw'. Erg leuk te ontdekken dat er een door mij gemaakte foto op uw site staat van deze oude botter, ooit gebouwd voor de Zeeuwse Visserij Inspectie op de Zeeuwse wateren. Wij hebben de botter in bezit gehad van 1976 - 1980. Zo'n dikke 10 jaar geleden heb ik nog eens gezocht in Zeewolde, ik had geruchten gehoord dat ze daar zou liggen. Helaas niets gevonden.
Een hartelijke groet vanuit Zuidhorn. Hans de Jong

In 2012/2013 is het gehele vlak vernieuwd met eiken delen uit één lengte, evenals de laatste oude spanten 10 stuks, de kiel, knoopstukken en achtersteven. Hiermee het gehele casco gerestaureerd door Scheepswerf Nieuwboer in Spakenburg. In 2013 is het eigendom overgegaan naar de toenmalige werfbaas Henk van Halteren. De restauratie die een tijd stil heeft gelegen wordt als stopwerk in de komende jaren uitgevoerd. Dat betekent een complete restauratie van alles wat er zich bovendeks bevindt, deels ook van het dek, de gehele roef (die thans alleen nog maar als een staketselbouw stuk op het schip staat, roer, zwaarden, mast etc., etc.). De bedoeling is om met deze botter tochtjes vanaf de werf te gaan varen met gasten.

Hoe verhuis je een vele duizenden kilo's wegende botter van de haven van Spakenburg naar het Openluchtmuseum in Arnhem? Met veel mankracht en precisie, zo bleek vanmiddag. 
Het gevaarte, De Zwaluw geheten, werd rond de klok van twee met een grote kraan uit het water getakeld, en op een dieplader geladen. Daarna begon de botter aan een zestig kilometer lange reis over de weg, om vervolgens in Arnhem weer te water te worden gelaten. De Zwaluw gaat onderdeel uitmaken van het museumonderdeel De Scheepswerf van Marken. 
De Zwaluw is eigendom van Spakenburger Henk van Halteren. Tot voor kort was hij de eigenaar van Scheepstimmerwerf Nieuwboer, nu werkt hij bij het museum als meester scheepstimmerman. Om het transport mogelijk te maken, moest op het terrein van jachthaven Nieuwboer al eerder de kajuit van de boot worden afgezaagd. Hiermee bleef van de jachtbotter (mét kajuit) een visbotter (zonder kajuit) over. De Zwaluw werd daarna overgevaren naar de Zuiderzeehaven, en daar dus uiteindelijk uit het water gehaald.

Botter verhuist naar Openluchtmuseum Arnhem

Nu 'De Zwaluw' terug is op "De Hoop" vallen de verschillende historische onderdelen weer samen: Klaas Kater, in het bouwjaar van 'De Zwaluw' eigenaar van "De Hoop" bouwde de inspectiebotter op zijn werf te Monnickendam. Maar al in 1947 werd Katers andere scheepswerf, die van Marken, verplaatst naar het Openluchtmuseum in Arnhem. Je staat met je neus bovenop de geschiedenis in het Nederlands Open-luchtmuseum in Arnhem, staat op de site van het museum. En: "Het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem vangt de geschiedenis. In authentieke gebouwen, voorwerpen en ware verhalen. Een reis door de tijd. Van twee eeuwen geleden tot heel recent." En dat klopt in dit geval met de combinatie "De Hoop" en De Zwaluw dus helemaal.
In 2015 verkocht Van Halteren Scheepstimmerwerf Nieuwboer, de botterwerf in Spakenburg, en ging voor het Openluchtmuseum werken als bouwmeester. Toen hij nog werfbaas was in Spakenburg kwam Van Halteren door een veiling in het bezit van de inspectiebotter. Voordat het schip naar Spakenburg kwam, was De Zwaluw in Nijkerk onderdeel van het faillissement van Langman. Daar was voor de tweede keer de kajuit geplaatst. Eerder al was op de toenmalige botterwerf van Cees Droste in Hoorn een start gemaakt met de restauratie; romp, dek en spanten.
De kajuitbotter heeft in de afgelopen jaren diverse restauraties ondergaan. In Spakenburg werden eiken planken in het vlak ver-vangen door zeven centimeter dikke nieuwe delen. Daarnaast werden er tien spanten vervangen. Achtersteven, kiel en knoopstukken werden ook aangepakt. Hierdoor is het casco nu weer als nieuw.

Henk van Halteren is al jaren als scheepsbouwer werkzaam in het Nederlands Openluchtmuseum. Hij heeft onlangs zijn unieke botter ‘De Zwaluw’ officieel overgedragen aan het Nederlands Openluchtmuseum. De 13,85 meter lange, ruim 4 meter brede en 12 ton zware boot uit 1885 was al sinds 2017 in het Openluchtmuseum, waar deze wordt gerestaureerd door het vaste team scheepsbouwers.

De overdracht is mede mogelijk gemaakt door een schenking van Van Halteren, voormalig eigenaar van Scheepstimmerwerf Nieuwboer in Spakenburg, Het Openluchtmuseum heeft het resterende deel aangekocht. Directeur Teus Eenkhoorn: “Dankzij het genereuze gebaar van Henk van Halteren hebben wij een Nederlandse botter met een hele bijzondere geschiedenis kunnen verwerven voor het Nederlands Openluchtmuseum. Door de inzet en vakkennis van Van Halteren en ons eigen team van scheepstimmerlieden is de honderdvijfendertig jaar oude botter straks in volle gerestaureerde glorie te bewonderen op onze Scheepstimmerwerf ‘De Hoop’.”“Ik ben blij dat ‘De Zwaluw’ zijn thuis heeft gevonden op de scheepstimmerwerf van het Openluchtmuseum” 

Henk van Halteren: “Ik ben blij dat ‘De Zwaluw’ zijn thuis heeft gevonden op de scheepstimmerwerf van het Openluchtmuseum. Als voormalig eigenaar van een scheepstimmerwerf weet ik uit ervaring dat deze scheepswerven bij uitstek zijn gemaakt voor het bouwen en onderhouden van grote schepen als botters. Mooi detail is dat deze botter in 1885 is gebouwd op een scheepswerf in Monnickendam onder leiding van Cees de Haas, dezelfde persoon die in datzelfde jaar Scheepstimmerwerf ‘De Hoop’ in Marken heeft opgericht, die in 1948 in het Openluchtmuseum is geplaatst. Naar mijn gevoel klopt het plaatje nu helemaal.”

De botter is in 1885 gebouwd in Monnickendam, op de scheepswerf van Cees de Haas in opdracht van Het Dagelijksch Bestuur der Visscherijen op de Schelde en Zeeuwsche Stroomen en heeft tot 1946 dienst gedaan als inspectievaartuig. ‘De Zwaluw’ was één van de vier botters, allemaal met een vogelnaam, die destijds zijn gebouwd om toezicht te houden op de visserij.

Lees het gehele artikel op de bron: Arnhemse Koerier