Het Stamboek op Hiswa Klassiek 2017

Dag 5

De laatste dag van Hiswa Klassiek kenmerkte zich door interessante discussies over de ontwikkelingen op het gebied van Varend Erfgoed, hoe een schip verantwoord restaureren en hoe Oud Nederlandse schepen op een verantwoorde manier sneller te maken binnen de bestaande regels. Onderwerpen waarbij verschillende groepen liefhebbers zich betrokken voelen.
Onze stand stond nagenoeg naast die van de FVEN, de Federatie Varend Erfgoed Nederland. De SSRP is één van de aangesloten Behoudsorganisaties. Binnen de FVEN worden op dit moment vruchtbare discussies gevoerd over de ontwikkelingen in de wereld van het Varend Erfgoed in Nederland. De registercommissie binnen het FVEN beheert het Register Varend Erfgoed Nederland (RVEN). Met het RVEN onderhouden we veel contact, omdat we hopen, dat op termijn die schepen binnen het Stamboek, die voldoen aan de voorwaarden om opgenomen te worden, zich ook daadwerkelijk voor het Register gaan aanmelden.
Binnen het Stamboek zijn we bezig om deze actie voor de eigenaren zo eenvoudig mogelijk te laten verlopen. Zo gauw alle informatie voor opname in het register vanuit het FVEN beschikbaar is, gaan we de betreffende eigenaren benaderen. Heel belangrijk is voor ons, dat we daarbij duidelijk kunnen aangeven wat opname in het register betekent voor de eigenaren, de voordelen dus, en waarom het zo noodzakelijk is, dat het RVEN met zoveel mogelijk schepen wordt gevuld om sterk te staan in de discussies met de overheid. 

Hoe te restaureren

Omdat we met het "Project Aeolus" op Hiswa stonden, kwam het gesprek met de bezoekers natuurlijk regelmatig op de toekomst van dit Friese jacht. De meningen liepen uiteen van: niets aan doen, mooi zo laten en opbergen in een museum. De Schepenhal van het Zuiderzeemuseum werd daarbij vaak als voorbeeld genoemd. Anderen wilden het scheepje rigoureus aanpakken, eigenlijk een vorm van Vernieuwbouw, het bestaande schip als voorbeeld en nieuwbouw er naast. Daartussen in diverse genuanceerde meningen. Iedereen was het er wel over eens, dat de 'Aeolus' zeker behouden moet blijven. Dat is natuurlijk ook de bedoeling van de eigenaar en van de SSRP. In eerste instantie gaan we door met het proberen te achterhalen van de geschiedenis. Daarnaast proberen we de oorspronkelijke vorm vast te leggen en van daaruit een goed restauratieplan te maken. Daar tussen door is het zaak financiën te regelen, zodat ook daadwerkelijk de restauratie door een vakman uitgevoerd kan worden. Er is nog genoeg werk te doen!

Het Spiegel Theater

In de reeks presentaties in het Spiegel Theater was er één erg interessant voor de, vooral wedstrijdzeilers met Ronde en Platbodemjachten.  Ontwerper Martijn van Schaik, ontwerper van diverse schepen in het Stamboek, ging in op de mogelijkheden om jachten sneller te maken, voor wat betreft de rompvorm (dus nieuwbouw), maar ook middels een optimalisatie van het zeilplan. In het verhaal kwam daarbij ook regelmatig aan de orde dat bepaalde punten in diverse oude scheepsontwerpen, al heel vooruitstrevend waren. In zijn presentatie benadrukte Martijn diverse keren, dat de Criteria van het Stamboek daarbij steeds als uitgangspunt dienen.  

Een tjotter als decoratie in een restaurant in Zoutkamp

Tijdens de Hiswa kregen we ook diverse onbekende foto's aangereikt, maar werden we ook gewezen op "fouten" in de informatie in het Stamboek. Dat laatste stellen we erg op prijs, omdat we met de verbeteringen, de inhoud van het Stamboek op een hoger plan brengen. Daarnaast kregen we nodige onbekende feiten te horen. Die gaan we natuurlijk zo gauw mogelijk aan de diverse schepen en andere onderwerpen toevoegen.
In het Stamboek is vrijwel vanaf het begin de tjotter 'Dieuwertje' opgenomen. Rond 1997 liep het spoor dood, toen bekend werd dat het scheepje vanaf 1994 diende als decoratie in een restaurant in Zoutkamp. Dat hadden we nog niet in onze Schepenlijst vermeld. Thedo Fruithof vertelde het ons, als oud-eigenaar van de tjotter. Weet iemand waar de tjotter, of de restanten ervan zich nu bevinden?

Dag 4

In het weekend komen er vaak hele gezinnen langs. En het leuke daarbij is dat de kinderen vaak ook enthousiast zijn. Tenslotte heeft de jeugd de toekomst. Er kwam een gezin langs, waarvan de oudste zoon zelfs al schipperde op de Jeugdbotter van Elburg. Prachtig.
Ook kwam familie langs van de opdrachtgever van de Hoogaars 'Atalante', Tijdens zo'n gesprek worden boeiende familiegeschiedenissen verteld. Er wordt dan in een korte tijd zoveel verteld, dat we niet alles kunnen opnemen. Maar de mensen beloven ons dan achteraf nog allerlei verhalen na te sturen, die we dan kunnen publiceren.

Geef je schip de naam van je moeder, dat verandert nooit weer ......

Later hadden we nog een gesprek met de eigenaar van de ijzeren botter 'Lucie'. Een schip wat sinds haar bestaan in bezit is van dezelfde familie. Het was de opvolger van een kleinere botter, die ook 'Lucie' heette. Deze is naar Duitsland verkocht, maar schijnt nog te bestaan. Ook van de 'Lucie' is er nog veel meer documentatie, die we graag willen archiveren.

Dag 3

De vrijdag was een drukke dag. We hadden veel aanloop van bezoekers, eigenaren die we nog niet kenden en eigenaren, die even bij kwamen praten over de ontwikkelingen in de wereld van de Ronde en Platbodemjachten. Het aanwezig zijn op de beurs  met een eigen stand biedt grote voordelen. Je kunt op een ontspannen manier met elkaar praten en en allerlei "problemen" op een rustige manier bespreken. Dat is anders dan dat je alleen digitaal via e-mail communiceert.
Zo zijn de laatste dagen de misverstanden rond de deelname van Varend Erfgoed aan evenementen, waarover wij eerder hebben bericht, uit de weg geruimd. Volgende week vindt er overleg plaats tussen de organisatie van Sail den Helder en de FVEN, waarbij de FVEN de verwachting heeft dat alle aangemelde R&P schepen (ondanks de vele aanmeldingen) een plekje zal krijgen tijdens dit evenement. De FVEN heeft een indelingsplan gemaakt, dat de organisatie van Sail met de eigenaren zal communiceren. De presentatie van Sail den Helder in het Spiegeltheater, tijdens de beurs, "belooft" dat Sail een groot spektakel gaat worden (als het weer meewerkt ......).

De Spiegel der Zeilvaart organiseerde om 18.00 uur een "Spiegelborrel" in het theater, waarbij de standbemanningen in een ongedwongen sfeer met elkaar van gedachten konden wisselen. Wij staan met onze stand vlak bij het theater en constateren met genoegen dat er veel belangstelling is voor de diverse presentaties!

Onze Sponsor Van der Post = Eerdmans

Op de stand van Eerdmans staan twee Friese jachten te pronken. Het eigen jacht 'Roeland' met een boeiende geschiedenis, de afgelopen jaren zorgvuldig gerestaureerd en haar zusje 'De Oude Liefde' van Combert Burger, die op dit moment eenzelfde restauratie ondergaat. Volgend jaar 100 jaar! Beide zijn gebouwd op de werf van Brandsma, waarschijnlijk in Franeker.

Het Friese jacht 'Aeolus'

De 'Aeolus' trekt veel aandacht. Diverse "kenners" geven hun mening, maar op dit moment is de conclusie nog steeds dat de afkomst onduidelijk is. Maar het is boeiend om naar de diverse meningen te luisteren. We hopen nog met onze presentatie te bereiken dat we meer te weten komen over de oud-eigenaren en hun belevenissen. Mogelijk zitten er in oude familiealbums nog mooie foto's! We horen het graag.

Dag 2

Diverse bezoekers kwamen een kijkje nemen bij de 'Aeolus''. de meningen zijn verdeeld. Het is of een Visser  of een Van der zee. De meningen zijn tegengesteld.
Een viertal eigenaren wilden hun schip weer graag her-activeren in het Stamboek en hebben beloofd het aanmeldingsformulier daarvoor in te vullen en naar ons toe te sturen met de noodzakelijke foto's, zodat onze Criterium Commissie een gefundeerde beslissing kan nemen. Een Lemsteraak, een paar Zeeschouwen en een Kajuitschouw. Gemotiveerde mensen!
Ook dook er een bijna 70 jaar oud naambord op van een schip wat de eigenaar van het schip sinds 1958 nog in z'n bezit had. Hij wil het graag overdragen aan de huidige eigenaar. Een mooie actie en wij bemiddelen daarin.

Onze buren op de Hiswa

De eerste dag

In de hal, waarin Hiswa Klassiek is ondergebracht, heeft de SSRP een mooie, centrale plaats gekregen. Onze buren zijn de Spiegel der zeilvaart, De Friese Tjottervloot en de FVEN. Goed gezelschap dus. Een beurs is een uitstekende plaats om met bezoekers uitgebreid over de doelstellingen en de mogelijkheden van het Stamboek te praten. Het gaat dan niet alleen over grote schepen, maar ook over de kleintjes, die voor het Stamboek even interessant zijn. Vrijwel direct kwamen er twee eigenaren langs van kleine Grundels, die (waarschijnlijk) nog niet eerder ingeschreven zijn geweest. Dat gaan we nog verder uitzoeken, als we meer informatie hebben gekregen. Voor informatie over de grootte, bouwer, ontwerper, eerdere namen en eigenaren kunnen ons daarbij helpen. Ons archief is uitgebreid en nog niet alles hebben we op de website kunnen vermelden.
Ook kregen we de vraag of we nog grundels in het Stamboek opnemen, omdat ze niet in een apart hoofdstuk in de Criteria zijn opgenomen. Niet alle scheepstypes behoeven gelukkig aanvullende Criteria vanwege de verschillen in de diverse ontwerpen. Grundels vallen gewoon onder de algemene Criteria voor Ronde en Platbodemjachten.

Het Spiegeltheater

Peter Tolsma, de voorzitter van onze Criterium Commissie, gaf woensdagmiddag in het Spiegeltheater een presentatie over de verschillende verschijningsvormen en benamingen van de Lemsteraak. Zij subtitel was "Dé Lemsteraak bestaat niet", een titel die Dirk Huizinga eerder aan een boek over dit onderwerp gaf. Voor een deel van het publiek een eye opener.

Bezoek de SSRP-stand op Hiswa Klassiek

Zien we u komende dagen ook tijdens Hiswa Klassiek, van 8 t/m 12 maart in RAI Amsterdam? In het Spiegeltheater worden doorlopend interessante lezingen gehouden. Het hele programma kunt u vinden in de laatste Spiegel.

Graag tot ziens tijdens Hiswa Klassiek!