2014-7: Veel onbekende en ook nieuwe schepen in het Stamboek
Spiegel der Zeilvaart september 2014 nummer 7
De afgelopen maand heeft onze Criterium Commissie het druk gehad met beoordelingen. Een aantal daarvan zijn bij en op het betreffende schip gedaan en een aantal kon middels de aangeleverde gegevens en foto's warden beoordeeld. Vaak ook omdat we de betreffende schepen al kenden.
Enterse Zomp
Het begon eind juni met de overhandiging van de plaquette bij de doop van een nieuwe Zomp in Almelo van de Stichting Enterse Zomp. Dit is het derde schip van deze Stichting. Daarnaast heeft de Stichting "De Berkelzomp" vier Zompen in de vaart en staat er ook nog een Vechtzomp op stapel. J.P.G. Thiebout signaleerde in 1939 in Nijverdal het laatste exemplaar in de Regge, van wat hij Zomp of Enterschuit noemde en vroeg zich toen af of dit schip niet voor het nageslacht behouden moest blijven. Het was de laatste van de vele schepen die er hebben gevaren. Overigens hebben de restanten (het schip is in de oorlog zwaar beschadigd) als voorbeeld gediend voor de Zompen die nu varen, mede dankzij de inzet van Gerrit Schutten, die in zijn boek "Varen waar geen water is" uitvoerig over de geschiedenis van de Zompen heeft geschreven en voor goede tekeningen heeft gezorgd.
Lemsteraken
Er kwamen ook diverse Lemsteraken. De Lemsteraak 'Martina Maria' van de familie Esch werd zaterdag 28 juni in Werkendam te water gelaten. Tijdens die gelegenheid hebben we ook de plaquette overhandigd. Een mooi, doordacht schip met roef, getekend door Martijn van Schaik, Overigens een halfzus van de vorig jaar ingeschreven 'Sentijna Huberdina' SH9, een visserman-aak met dezelfde romp.
Hoogaars
In 1989 werd de 'Nieuwe Maen' te water gelaten voor eigenaar Van der Dussen. Het was de opvolger van zijn eerdere Hoogaars 'Halve Maan' waarmee hij veel successen had geboekt. Het door André Hoek ontworpen schip ondervond, wat het ontwerp betreft, in eerste instantie de nodige kritiek. De grootste breedte ligt achter de mast en dat is niet volgens de geldende criteria. Maar we zijn nu bijna 25 jaar later en het schip is nu alsnog ingeschreven in het Stamboek. Nu ontstaan ook boeiende discussies over de grote verschillen tussen veel oudere schepen. De ontwikkelingen hebben namelijk nooit stil gestaan.
Zeeschouwen
Afgelopen jaar hebben we diverse Zeeschouwen (weer) 'actief' mogen begroeten in het Stamboek. Daaronder waren ook Zeeschouwen, die al jaren in de vaart zijn en nooit in het Stamboek ingeschreven zijn geweest. Daarbij zijn ook een paar Westerdijkschouwen. In 1960 begon Bouwe Westerdijk met zijn zoons in Eernewoude met de bouw van Zeeschouwen. Er werden geleidelijk aan een hele serie Zeeschouwen gebouwd, van 7 meter opklimmend tot 11,5 meter, met kajuit en als vissermanmodel. Wat eerst een spekbak werd genoemd, werd omgetoverd in een stoer, maar toch elegant jacht: de Friese zeeschouw. In 1960 is de eerste Westerdijkzeeschouw van stapel gelopen, waarvan er tot en met 1982 ruim 150 exemplaren zijn gebouwd. Overigens in de jaren daarna nog een aantal.
Project Westerdijkzeeschouwen
Contact Els Knol-Licht van de nu ingeschreven 'Weerlicht' probeert al jaren eigenaren van deze Zeeschouwen bij elkaar te brengen. In 2000 heeft dat geresulteerd in een bijeenkomst bij de Westerdijk-werf met ruim 50 deelnemers. In zou zijn Els en Luuk Knol-Licht, Carla Verrips en Otto de Beus het project Westerdijkzeeschouwen Contact gestart met ook een eigen website. Het doel is verzamelen van gegevens over Westerdijkzeeschouwen van huidige en voormalige eigenaren; naamsveranderingen, vaar- en onderhoudsgeschiedenis en vooral bevorderen van het onderling contact. Afgelopen voorjaar hebben wij uitgebreid met Els, Luuk, Carla en Otto overlegd over vormen van samenwerking. In het Stamboek zijn vanaf 1960 ruim 70 Westerdijkschouwen ingeschreven en van veel oudere hebben we nauwelijks gegevens, zelfs geen foto's. We zijn samen tot de conclusie gekomen dat we elkaar heel goed kunnen aanvullen. De eerste voorbereidingen zijn getroffen en na de zomer proberen we dit zo goed mogelijk handen en voeten te geven. We gaan in ieder geval samen op zoek naar 'onbekende' schepen en eigenaren en proberen ontbrekende informatie te verzamelen en zo goed mogelijk vast te leggen.
SdZ 2014 nr07 september - Veel onbekende en ook nieuwe schepen in het Stamboek
Jan Eissens, Stamboekbeheerder
stamboek@ssrp.nl