Vissersjollen uit Stavoren waren slank
10 december 2017
Staverse jollen zien er meestal uit als een zeilende klomp. Met een hoge, dikke kop die het water voor zich uit duwt. Oorspronkelijk zagen de vissersjollen uit Stavoren er anders uit. Douwe Roosjen bouwde slanke jollen met een relatief spitse kop. De brede, stompe koppen zijn later gebouwd op andere werven. Bijvoorbeeld in Gaastmeer bij Wildschut, maar ook aan de Hollandse kust in Alkmaar en Broekerhaven. De slanke jollen van Roosjen zijn relatief onbekend, omdat de jachtontwerper Gipon het model uit Gaastmeer gebruikte voor zijn ontwerpen. Er wordt wel gesteld, dat de jol zich ontwikkelde van kleine herfstjol naar de forsere vissersjol voor de ansjovisvangst, maar dat is onzin. De HL62 is een kleine jol die gebouwd is toen er al 20 jaren gevist werd met staand want op haring en ansjovis.
Roosjen was in 1860 de eerste bouwer van deze scheepjes en hij bouwde slanke jollen met spitse kop. De boorden van zo'n jolletje zijn glad en vallen naar binnen. Om het staand want gemakkelijk naar binnen te kunnen halen, zo zegt men. Jazeker. Maar de eerste jollen waren fuikenjollen voor de aalvangst in een tijd dat het staandwant nog niet bestond. Ook deze fuikenjollen hadden naar binnen gebogen boorden. Veel theorieën over deze vissersjollen kloppen helemaal niet, wat aangetoond kan worden met onder meer die paar historische jollen, minder dan tien, waarvan vaststaat dat Douwe Roosjen ze heeft gebouwd. Wat ik jammer vind, is dat tot dusverre geen enkele jachtontwerper geprobeerd heeft een slanke Staverse jol te ontwerpen. Moderne jachtjollen zijn allemaal dikkoppen, terwijl een slank model veel beter zeilt dan jol met een brede kop.
