Argus
Dr. Ir. J. Vermeer schrijft in zijn boek "De Boeier":
Dit is een van de drie kleine boeiers ('Kampioen', 'Griffioen' en 'Argus') die Feike Lantinga in 1941 bouwde, naar later bleek in opdracht van de militaire bevelhebber tijdens de Duitse bezetting, General der Flieger Christiansen. Ze waren oorspronkelijk als open tjotters gebouwd, maar toch alsnog van een klein roefje en een hoog voordek voorzien; vandaar waarschijnlijk het ontbreken van een berghout, dat bij een boeier gebruikelijk is. Tot 1970 lopen de hierna beschreven lotgevallen van de drie scheepjes parallel.
Na afloop van de Tweede Wereldoorlog als krijgsbuit door de staat in beslag genomen, werden de boeiertjes aan de Koninklijke Marine Jacht Club overgedragen ten gebruike van de leden. Daar werden ze aangeduid als de `Christiansenboeiertjes'. Na een opknapbeurt bij de Rijkswerf werden ze aanvankelijk gestationeerd bij de Afdeling Rotterdam (Onderzeedienst). Inmiddels hadden ze echte KMJC-namen gekregen, "Argus", "Kampioen" en "Griffioen".
Eigenschappen
| Plaquette nummer: | 1148 | Zeil nummer: | RE139 |
|---|---|---|---|
| Categorie: | A | Tekening nummer: | |
| Type: | Boeier |
Bouw
| Bouwjaar: | 1941 | Ontwerper: | F. Lantinga |
|---|---|---|---|
| Werf: | F. Lantinga | Werf plaats: | IJlst |
| Motor: | Inbouw | Motor type: | |
| Materiaal romp: | Eikenhout | Materiaal kajuit: | Eikenhout |
| Materiaal zeil: | |||
| Onderwaterschip: | Rond | Kiel: | Kielbalk |
Afmetingen
| Lengte stevens: | 5,53 m | Breedte berghout: | 2,43 m |
|---|---|---|---|
| Diepgang: | 0,35 m | Masthoogte water: | 9,00 m |
| Oppervlakte grootzeil: | 0,00 m2 | Oppervlakte fok: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte botterfok: | 0,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte totaal: | 0,00 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
| 1941 – 1945 | General der Flieger der Deutsche Luftwaffe Herr F.G. Christiansen ( Argus) |
|---|---|
| 1945 – 1968 | Koninklijke Marine Jachtclub (KMJC), Hellevoetsluis/Den Helder ( Argus) |
| 1968 – 1973 | Sociaal Medische Dienst van Defensie ( Argus) |
| 1973 – 1975 | Tjeerd de Boer, Loenen aan de Vecht ( Argus) |
| 1975 – 1978 | J. Asselbergs, Giethoorn ( Argus) |
| 1978 – 1996 | P.E. Voorhoeve, Muiderberg ( Argus) |
| 1996 – 2004 | F. Jaarsma ( Argus) |
| 2004 – 2012 | M. van Dijken, Midlaren |
| 2012 – Nu (laatst bekend) | J.M. van der Torren, Velp ( Argus) |
Geschiedenis
2004
2004
2004: Foto's uit het Stamboekarchief
2005
2005
2005: De Boeier 'Argus' in het boek "De Boeier" van Dr. Ir. J. Vermeer
In later jaren zijn ze naar Friesland en de Kaag gegaan. Ondanks de beperkte accommodatie was er tot verbazing van het bestuur veel belangstelling voor en werden ze geregeld voor meerdaagse tochten afgeschreven. In het piepkleine kajuitje waren twee zitbanken/kooien door de Marine voorzien van keiharde met zeegras gevulde matrassen. Voor dagtochten waren het met hun 27 m2 zeiloppervlak zeker aardige scheepjes, die redelijk goed zeilden.
Overgedragen aan de Dienst der Domeinen in 1973
In 1968 schreef het hoofdbestuur van de KMJC aan de staatssecretaris van Defensie dat de levensduur ten einde begon te lopen; de directeur van de Rijkswerf vond dat ze niet meer te repareren waren. In 1970 besliste de minister dat ze moesten worden afgevoerd. Na een kort bestaan bij de Sociaal Medische Dienst te Leiden werden de "Griffioen" en de "Kampioen" in 1973 overgedragen aan de Dienst der Domeinen. De "Kampioen" is waarschijnlijk kort daarna gesloopt, de "Griffioen" onderging hetzelfde lot, echter pas na een lange periode van verwaarlozing.
Ontkomen aan de sloop
De "Argus" ontkwam aan de sloop en bestaat heden nog. Wie hem van de Dienst der Domeinen kocht, kennen we niet van naam, wel weten we zijn beroep. Volgens mevrouw B. Prins-Asselbergs zou haar vader in 1975 de "Argus", die toen in Teroele lag, hebben overgenomen van een straaljagerpiloot die in Leeuwarden was gestationeerd. De straaljagerpiloot was Tjeerd de Boer uit Loenen aan de Vecht. Hij had bij Piersma in Heeg enig restauratiewerk laten uitvoeren, waarbij de oorspronkelijke binnenbetimmering eruit was gesloopt. Ir J. Asselbergs, woonachtig in Giethoorn, deed de "Argus" enkele jaren later weer van de hand, nadat hij de eveneens door Feike Lantinga gebouwde boeier "Thomas" had gekocht.
Periode eigenaar Voorhoeve
In 1978 kwam de "Argus" in handen van prof dr P.E. Voorhoeve te Muiderberg. De boeier kreeg als thuishaven Meppel en de Overijsselse plassen vormden het voornaamste vaargebied, met uitstapjes naar Friesland. Voor het bevaren van de Waddenzee werd het scheepje ongeschikt bevonden. Tweemaal, in de jaren 1979 en 1981, werd meegedaan aan de Regionale Reünie in Heeg. Ook werd deelgenomen aan Sail-Amsterdam in 1980. De firma Lok in Zwartsluis heeft een grote reparatie aan het dek uitgevoerd en ter verbetering van de vaareigenschappen is toen een kielbalkje aangebracht.
Periode eigenaar Jaarsma
In 1996 verkocht de heer Voorhoeve de "Argus" aan ir F. Jaarsma te Emmeloord, thans te Blokzijl. Deze voerde eigenhandig een grondige restauratie uit na adviezen van jachtbouwer Piersma. Daarbij werd ook een berghout aangebracht dat, zoals we zagen, oorspronkelijk ontbrak. In 1998 werd het aldus vernieuwde schip te water gelaten. Het heeft een ligplaats in de kolk van Blokzijl voor het huis van de huidige eigenaar.
Technische gegevens
Hoofdafmetingen
- Lengte over de stevens 5,53 m
- Grootste breedte over de berghouten 2,43 m
- Holte op het grootspant 1,02 m
- Diepgang 0,35 m
- Zeiloppervlak: grootzeil + fok 20,2 m2
- Kluiver, c.q. halfwinder n.a.
Bijzonderheden
- kielbalk hoog 10, dik 5 cm (later aangebracht)
- plat vlak bestaand uit zandstrook + 2 verloren gangen
- hoekige kimmen
- 6 doorlopende gangen boven de kimmen
- berghout later aangebracht
- snijwerk op boeisel en kluisborden (nieuw) en op het achterschot, bouwjaar op het spinnegatdeksel
- bovendeks strijkende mast
- roerkop bekroond door leeuw
Opmerkingen
Voor een rond jacht met een lengte van omstreeks 5,5 meter is de breedte normaal te noemen. Opvallende kenmerken van de "Argus" zijn de relatief grote holte en hoge kop en kont, de vrij steil staande voorsteven, alsmede een flinke zeeg.