HN30 'De Gouden Hoorn'
In het boek "Ronde en Platbodemjachten" van Mr. Dr. T. Huitema staat over de zeeschouw geschreven:
De zeeschouwen zijn uit economische noodzaak ontstaan. Het ging weer eens slecht met de visserij op de Zuiderzee en de gebruikte schepen bleken te duur in bouw en onderhoud. Zo is men omstreeks 1900 begonnen een groter en robuuster schouw te bouwen, die zeewaardig zou zijn voor de visserman, die er in alle weersgesteldheden en jaargetijden mee op zee moest. De bouw van dit type is waarschijnlijk in 1898 door Wierda in Lemmer als eerste ter hand genomen. Wierda zelf had als jongeman gevaren op een visaakje en wist wat er geëist moest worden van een zeeschip. Door omstandigheden is hij later aan de wal opgeleid tot wagenmaker en in de buurt, van Akkrum woonachtig geweest. Hij heeft dus ook veel open schouwen gezien.
Wierda is in Lemmer een zwaarder type schouw gaan bouwen. Volgens mededelingen van zijn zoon waren al zijn schouwen 8 meter over de stevens. Thans vaart er nog een door hem in 1914 gebouwde zeeschouw, inmiddels als jacht verbouwd. Daar een zeeschouw onder moeilijker omstandigheden moest varen, werd ze veel breder gemaakt; 3 meter en meer, met meer oplopend voordek en een holte van ruim 1 meter. Verschillende van deze schouwen heeft Wierda zelf met zijn zoon naar de Hollandse wal overgezeild.
In Hoorn ontwikkelde zich in de loop van de jaren twintig en dertig tot een typische spekbakkenhaven. De latere schouwen zijn van ijzer en staal gebouwd. De zeeschouwen die aan de Hollandse wal werden gebouwd, onder andere bij Van Goor in Monnickendam, vertonen over het algemeen meer zeeg dan de Friese, terwijl hun voordek wat meer oploopt waardoor ze een wat gedrongen indruk maken. Ondanks de veel gebruikte aanduiding 'Hoornse schouw', zijn deze scheepjes ter plaatse niet gebouwd. De toevoeging geeft in dit geval aan dat schouwen op een bepaald moment een alles overheersende rol speelden in de Hoornse vloot. Rond de tweede wereldoorlog telde de Hoornse vloot zo'n 17 Zeeschouwen.
Meer informatie in onze publicatie "Hoornse schouwen".
De Hoornse schouw HN30 is in 1933 gebouwd op de werf van W. van Goor in Monnickendam als geklonken vissermanschouw. In de jaren 1962-1965/66 is het schip grondig gerestaureerd door de toenmalige eigenaar Botman te Hoorn. In die periode is er ook een kajuit opgezet. In 1997 is er door huidige eigenaar gerestaureerd. Het timmerwerk; zwaarden en roer is uitgevoerd door M.J. Weijers te Kortenhoef.
Eigenschappen
| Plaquette nummer: | 718 | Zeil nummer: | ZC199 |
|---|---|---|---|
| Categorie: | B+ | Tekening nummer: | |
| Type: | Zeeschouw |
Bouw
| Bouwjaar: | 1933 | Ontwerper: | W. van Goor |
|---|---|---|---|
| Werf: | W. van Goor | Werf plaats: | Monnickendam |
| Motor: | Inbouw | Motor type: | |
| Materiaal romp: | Staal | Materiaal kajuit: | Staal |
| Materiaal zeil: | Dacron | ||
| Onderwaterschip: | Kiel: |
Afmetingen
| Lengte stevens: | 8,73 m | Breedte berghout: | 3,14 m |
|---|---|---|---|
| Diepgang: | 0,85 m | Masthoogte water: | 11,00 m |
| Oppervlakte grootzeil: | 24,68 m2 | Oppervlakte fok: | 14,55 m2 |
| Oppervlakte botterfok: | 0,00 m2 | Oppervlakte kluiver: | 0,00 m2 |
| Oppervlakte totaal: | 39,23 m2 | Oppervlakte overig: | 0,00 m2 |
Register Varend Erfgoed Nederland
| Registratie nummer: | 1809 | Registratie datum: | 01-08-2024 |
|---|---|---|---|
| Geregistreerd als: | Varend Monument® |
Dispensaties
| Dispensaties | Einddatum | Datum nieuwe schouw |
|---|---|---|
| De huidige eigenaar heeft een blijvende dispensatie gekregen voor: De bevestiging van de bokkepoten, die door de gelaste pootjes dezelfde functie lijken te hebben als een zeerailing. Dit is conform de Criteria niet toegestaan. Echter was het schip eerder met dezelfde constructie ingeschreven. |
Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip
| 1933 – 1962 | Nico Verbeek, Hoorn ( HN30) |
|---|---|
| 1962 – 1968 | J.M. Botman, Hoorn ( HN30) |
| 1968 – 1997 | K. Niesten, Amsterdam ( De Gouden Hoorn) |
| 1997 – 2017 | T. Agoston ( De Gouden Hoorn) |
| 2017 – Nu (laatst bekend) | A.J. Bril, Balkbrug ( De Gouden Hoorn) |
Geschiedenis
1974
1974
1974: Meetbrief KNWV
1975
1975
1975: Foto's van de HN30
1999
november 1999
november 1999: Informatie van eigenaar T. Agoston
Volgende citaten komen uit een brief van de heer Botman aan mij:
"De heer J.M. Botman uit Hoorn heeft in de periode 1962 - 1965/66 het schip grondig opgeknapt/gerestaureerd: De schouw is door ons gekocht in 1962 en zoals u op de foto's kunt zien was alleen de romp nog in goede staat. Op de scheepswerf in Broekerhaven is de oude motor en de visbun verwijderd. Nieuwe Albin (AL23) benzine motor geplaatst/schroefas/schroef. Werkzaamheden verricht door Botman (bijnaam de Schuitepik) en geen familie uit Broekerhaven."
"De nieuwe mast kwam van v.d. Neut, de zwaarden van Blom, Hindelopen, de zeilen van Molenaar (2) Grouw, het roer, de mahonie banken en de vloer van een plaatselijke aannemer (Kaat) in Hoorn. Wij hebben jarenlang zonder kajuit gevaren. Later, naar ontwerp van Díck Zaal in Medemblik de kajuit opgebouwd. Naam werf vergeten...."
De heer K. Niesten uit Amsterdam heeft vermoedelijk in 1969 de schouw gekocht. Hij heeft een maststrijk installatie bestaande uit een antieke lier, een bokkepoot aangebracht. Voorzover mij bekend, hebben er in de periode 1968-1997 geen verdere (ingrijpende) wijzigingen plaats gevonden.
Sinds mei 1997 zijn de beide zwaarden gerestaureerd, waarbij zo veel mogelijk van de oude materialen gebruik werd gemaakt. De roerblad was op en moest een nieuwe gemaakt worden. De zwaarden en het nieuwe roerblad zijn identiek met de oude. Het timmerwerk van uitmuntende kwaliteit is door de heer M.J. Weyers uit Vught/Kortenhoef verricht (De heer Weijers was tussen 1964 en 1972 lid en donateur van uw stichting als eigenaar van de tjalk 'Swalker'). De gaffel is ook in "oude glorie" hersteld. Op de motor is een electrische start installatie aangebracht en de schroefas (RVS) met schroef vernieuwd. De onderkant van de scheg is verder versterkt door een opgelaste stalen strip over de gehele lengte. Volgend jaar zullen de beide aanvarings- en strijkklampen vervangen worden.
2019
augustus 2019
augustus 2019: Foto's Zeeschouw HN30 'De Gouden Hoorn'
2020
2020
2020: De werkzaamheden aan 'De Gouden Hoorn 2019-2020
In de zomer van 2019 zijn we begonnen met een nieuwe mast te laten maken. Dit hebben we laten doen bij Jacht- en Scheepsservice van der Meer te Sneek. In april 2020 hebben we geïnvesteerd in een grote algehele re-fit.
Het bovenwaterschip hebben we laten stralen en alle slechte plekken (zowel onder als bovenwaterschip) hebben we laten lassen of zijn vervangen door nieuwe stukken staal. Dit is gebeurd onder begeleiding van fa. Bonsink te Zwartsluis. Er is een diktemeting gedaan plus rapportage uitgebracht door EOC verzekeringen. Ook hebben we diverse plekken op het onderwaterschip vervangen door nieuw staal.
Het bovenwaterschip is 4x overgeschilderd met 2 componentenlak. Al het lakwerk op het schip is geschuurd en ook weer 4x opnieuw gelakt.
Ook de zwaarden, het roer, de gaffel en de giek zijn onder handen genomen. Hier zijn diverse lagen olie en lak aangebracht om eea te verduurzamen. De roef heeft een nieuwe hand railing en binnen is een geheel nieuw plafond gemaakt met authentiek witte schrootjes ipv het voormalige triplex.
De strijk en aanvaringsklampen zijn volledig vernieuwd.
De Albin motor is geheel gereviseerd en de benodigde onderdelen vervangen. Incl. bedrading, nieuw relais, slangen, nieuw wierpotje, revisie carburateur, schonen/revisie startmotor, nieuwe kranen en doorgang koelwatersysteem.
Toilet is vervangen en niet meer aangesloten op het oppervlaktewater (conform - aankomende -nieuwe wet/regelgeving lozing oppervlakte wateren).
Het plan van de komende jaren is om al het lood (ivm milieudoelen en onderhoud) in de boot te verwijderen en de boot te verzwaren door een nieuwe bodem onder het schip te lassen als contragewicht. Zo blijft het schip voldoende gewicht houden voor de watervoering, is het onderwaterschip weer op sterkte en kunnen we de bodem aan de binnenkant verder aanpakken.
2022
5 december 2022
5 december 2022: E-mail van Siem Slooten
Fijn om te zien de boot die vroeger in bezit was van mijn opa Nico Verbeek, visserman te Hoorn nog steeds in de vaart is en helemaal is opgeknapt. Ik was als klein jongetje aangelijnd aan de mast om niet overboord te vallen als we samen met mijn vader en opa gingen vissen op het IJsselmeer.
Het schip is in opdracht gebouwd van mijn opa en is in 1962 verkocht Dus is in zijn bezit geweest van 1933 tot 1962. De foto is rond 1938/1939 genomen, de twee meisjes en de vrouw die op de kade staan zijn mijn moeder met haar oudere zusje en mijn oma. Mijn opa staat op het achterschip waarschijnlijk om de lunch aan te nemen.
